"COVID-19"ning miyaga ta’siri insonni 20 yoshga qaritishi mumkin
Bular Kembrij universiteti va London Imperial kolleji olimlari guruhi boshchiligidagi yangi tadqiqot natijalari bo‘lib, ular og‘ir COVID-19 natijasida kognitiv buzilish 50 yoshdan 70 yoshgacha bo‘lganlarga o‘xshashligini ko‘rsatadi va 10 IQ ball yo‘qotishga olib kelishini ma’lum qilishdi.
eClinicalMedicine jurnalida chop etilgan tadqiqot shuni ko‘rsatadiki, ta’sirlar o‘tkir kasallikdan olti oy o‘tgandan keyin ham aniqlanishi mumkin.
Tadqiqotchilarning so‘zlariga ko‘ra, bu kabi jiddiy baholash va taqqoslash og‘ir COVID-19'ning keyingi oqibatlariga nisbatan birinchi marta o‘tkazilmoqda.
London Imperial kolleji miya fanlari bo‘limi professori Adam Xempshir va tadqiqotning birinchi muallifi shunday dedi: «Birgina Angliyada o‘n minglab odamlar COVID-19 bilan intensiv terapiyadan o‘tgan va yana ko‘p odamlar kasal bo‘lishdi, lekin kasalxonaga yotqizilmagan.
Bu shuni anglatadiki, ko‘p sonli odamlar ko‘p oylardan keyin ham bilish bilan bog‘liq muammolarni boshdan kechirmoqda. Biz zudlik bilan bu odamlarga yordam berish uchun nima qilish mumkinligini ko‘rib chiqishimiz kerak deyiladi manba xabarida.
COVID-19 uzoq davom etadigan kognitiv va ruhiy salomatlik muammolarini keltirib chiqarishi mumkinligi haqida dalillar ortib bormoqda, tuzalgan bemorlar charchoq, «miya charchog‘i», so‘zlarni eslashda muammolar, uyqu buzilishi, xavotir va hatto travmadan keyingi stress buzilishi (PTSD) kabi alomatlar haqida xabar berishmoqda.
Buyuk Britaniyada o‘tkazilgan tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, har yetti kishidan biri ijobiy COVID-19 testidan 12 hafta o‘tgach, kognitiv qiyinchiliklarni o‘z ichiga olgan alomatlar borligini xabar qilgan.
Hatto engil holatlar ham doimiy kognitiv simptomlarga olib kelishi mumkin bo‘lsada, kasalxonaga yotqizilgan bemorlarning uchdan to‘rtdan uch qismi uch oydan olti oy o‘tgach ham kognitiv alomatlardan aziyat chekayotganini aytishadi.
Tadqiqotchilar COVID-19 uchun kasalxonada yordam ko‘rsatgan (bo‘lim yoki reanimasiya bo‘limida) 46 kishining ma’lumotlarini tahlil qilishdi, ulardan 16 nafari kasalxonada bo‘lgan vaqtida mexanik ventilyasiya qilingan.
