“Ўзбекистон-2030” стратегияси мамлакатда иқтисодий ўсиш ва аҳоли фаровонлиги таъминлашга хизмат қилмоқда
“Ўзбекистон-2030” стратегиясининг иккинчи устувор йўналиши мамлакатнинг иқтисодий ўсиши ва аҳоли фаровонлигини оширишга қаратилган. У 17 та мақсадни ўз ичига олади.
Ушбу йўналишда Ўзбекистоннинг иқтисодий ўсиш суръатларини таъминлаб, ялпи ички маҳсулот ҳажмини 160 миллиард долларга ва аҳоли жон бошига даромадларни 4 минг долларга етказиш режалаштирилган.
Бу мамлакатнинг инвестициявий жозибадорлиги, банк тизимидаги ислоҳотлар ва “яшил иқтисодиёт”га ўтиш, қайта тикланувчи энергия манбаларини ривожлантириш каби жабҳаларда муҳим ўзгаришларни талаб қилади. Шунингдек, монополь соҳаларни бозор тамойилларига ўтказиш, иқтисодиётда хусусий сектор улушини ошириш ва тадбиркорлик фаолиятини ривожлантириш мақсадлари ҳам белгиланган. Ушбу ислоҳотлар, мамлакат иқтисодиётининг барқарор ривожланиши ва аҳоли фаровонлигини оширишга қаратилган.
Ўз навбатида “Ўзбекистон-2030” стратегиясини 2023 йилда амалга оширилиши доирасида қатор чора-тадбирлар амалга оширилди.
Стратегиянинг 2023 йилда амалга оширилиши доирасида тадбиркорликни қўллаб-қувватлашга қаратилган чора-тадбирлар ва сиёсий қарорлар мамлакат иқтисодиётининг турли соҳаларида тадбиркорлик муҳитини яхшилаш, рағбатлантириш ва молиявий барқарорликни таъминлашга қаратилган. Буларнинг барчаси мамлакатнинг узоқ муддатли иқтисодий ривожланишига муҳим ҳисса қўшади ва “Ўзбекистон-2030” стратегиясининг муваффақиятли амалга оширилишини таъминлайди.
Шу ўринда таъкидлаш лозимки, 2023 йилда тадбиркорлик субъектларига миқдори 10 миллион сўмдан ортиқ бўлган солиққа оид ҳуқуқбузарликлар учун молиявий санкцияларни фақат суд тартибида қўллаш амалиёти йўлга қўйилгани, бу соҳадаги тадбиркорлар учун муҳим адолатли қадамдир.
Мазкур ўзгариш, айниқса, кичик ва ўрта бизнес учун муҳим, чунки улар энг кўп дуч келадиган муаммолардан бири бюрократик тўсиқлар ва ноаниқ қонунчилик шароитларидир. Суд тартиби орқали санкцияларни қўллаш, тадбиркорларга адолатли ва шаффоф муҳитда ўз муаммоларини ҳал қилиш имконини беради.
2024 йил 1 январдан бошлаб қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини етиштирувчилар учун ҳосилни суғурталашда суғурта мукофотининг 50 фоизи миқдорида субсидия бериш тартиби жорий этилиши, соҳадаги хавфларни камайтиради ва иқтисодий барқарорликни таъминлайди. Бу чора-тадбир, айниқса, об-ҳавонинг ўзгарувчанлиги ва бошқа ташқи омиллар сабабли кутилмаган йўқотишларга дуч келадиган фермерлар учун муҳимдир. Субсидиялар, фермерларни рағбатлантиради ва уларга зарур молиявий ёрдамни таъминлайди, бу эса ўз навбатида қишлоқ хўжалиги соҳасининг янада ривожланишига ёрдам беради.
“Изланиш ва ривожланиш” (R&D) марказларига бериладиган солиқ имтиёзлари ҳам муҳим аҳамиятга эга. Ушбу марказлар 3 йил муддатга мол-мулк солиғи ва ер солиғи бўйича ҳисобланган сумманинг фақат 1 фоизини тўлашлари керак бўлади, бу эса уларнинг молиявий юкларини анча енгиллатади.
Бундан ташқари, уларнинг ходимлари учун ижтимоий солиқ ставкасини 1 фоиз миқдорида ҳисоблаш ҳам ходимларнинг молиявий ҳолатини яхшилайди ва илмий тадқиқотларга кўпроқ маблағ сарфлаш имконини беради. Бу чора-тадбирлар, илмий ва технологик соҳадаги инновацияларни рағбатлантириб, мамлакатнинг иқтисодий ривожланишига ҳисса қўшади.
“Ўзбекистон-2030” стратегиясининг туризм соҳасидаги амалга оширилиши муҳим бир босқичга кирмоқда. 2024 йил 1 январдан бошлаб қўшилган қиймат солиғини тўлиқ қайтариб бериш тизимининг жорий этилиши, туризм соҳасида ютуқларга эришишнинг янги босқичини белгилайди. Ушбу янгиланишлар туроператорлар ва хорижий сайёҳларга сезиларли имтиёзлар беради ва Ўзбекистонни халқаро туристик бозорда янада рақобатбардош бўлишини таъминлайди.
Ўзбекистонда сотиб олинган маҳсулотлар учун хорижий сайёҳларга қўшилган қиймат солиғини қайтариб бериш, бу — туристларни мамлакатда кўпроқ харид қилишга ва иқтисодиётга кўпроқ пул оқимини таъминлашга ундайди.
Хорижий контрагентлар билан шартномалар доирасида кўрсатилган экспорт хизматлари учун туроператорларга солиқ имтиёзлари берилади. Бу чора-тадбир туроператорларни халқаро бозорда рақобатбардош қилади ва мамлакатга кўпроқ туристларни жалб этишда ёрдам беради.
Мазкур ўзгаришлар Ўзбекистоннинг туристик салоҳиятини ошириш ва халқаро туризм бозоридаги ўрнини мустаҳкамлашга хизмат қилади. Мамлакат иқтисодиётини диверсификациялаш ва халқаро миқёсда обрўини ошириш йўлидаги муҳим қадамлардан ҳисобланади.
“Ўзбекистон-2030” стратегияси доирасида 2023 йилда амалга оширилган транспорт соҳасидаги ислоҳотлар мамлакатнинг инфраструктураси ва иқтисодий ривожланишини янги босқичга кўтармоқда.
Авиация соҳасида 14 та резидент авиакомпания мавжудлиги, шулардан 11 таси хусусий авиакомпаниялар экани муҳим аҳамиятга эга. Бу авиация соҳасида рақобатни ошириб, хизматлар сифатини яхшилашга ёрдам беради.
Маҳаллий йўналишлардаги парвозлар сонининг ошишига эътибор ортади. 13 та маҳаллий йўналишларда бажарилган парвозлар сонининг ҳафтасига 236 тага етказилиши мамлакат ичида ўзаро боғланишни кучайтиради.
Шаҳарлараро ва халқаро авиақатновлар сони кўпаяди. Авиақатновлар ва ташилган йўловчилар сонининг ошиши мамлакат ичида ҳамда халқаро миқёсда транспорт алоқаларини мустаҳкамлайди.
2024 йилдан бошлаб юк вагонлари ва контейнерларни тақдим этиш ҳамда юқори тезликда ҳаракатланадиган поездларда йўловчиларни ташиш хизматлари тарифларини бозор тамойиллари асосида тартибга солиш механизмига ўтиш мамлакатнинг темир йўл транспортини янада самарадор қилади.
Бу ислоҳотларнинг амалга оширилиши, Ўзбекистоннинг транспорт тизимини замонавийлаштириш ва халқаро транспорт йўлакларида муҳим ўрин эгаллашга қаратилган. Авиация ва темир йўл транспорти соҳаларидаги бу ўзгаришлар мамлакат ички ва халқаро иқтисодий ҳамкорликларини мустаҳкамлашда муҳим роль ўйнайди.
Стратегия доирасида чарм-пойабзал ва мўйначилик соҳаларидаги ислоҳотлар Ўзбекистоннинг саноат секторини янада ривожлантириш ва экспорт салоҳиятини ошириш мақсадида амалга оширилмоқда. Президент қарорига кўра, чарм-пойабзал ва мўйначилик соҳасида экспорт қилувчи корхоналарни қўллаб-қувватлаш учун Ўзбекистон божхона чегараси орқали майда шохли молнинг ярим тайёр чармини олиб чиқишда 2025 йил 1 январга қадар йиғим ундирилмаслиги белгиланган. Бу чора-тадбир ушбу соҳаларни рағбатлантириш ва уларнинг халқаро бозорларга кириб боришини осонлаштиришга қаратилган.
“Ўзбекистон-2030” стратегиясининг 2023 йилда амалга оширилган ишлари доирасида барқарор иқтисодий ўсиш ва аҳоли фаровонлигини таъминлаш мақсадида тадбиркорликни қўллаб-қувватлаш, туризмни ривожлантириш, транспорт соҳасидаги ислоҳотлар, саноатни ривожлантириш каби муҳим чора-тадбирлар амалга оширилди.
Бу ислоҳотлар, мамлакат иқтисодиётининг ривожланиши, халқаро ҳамкорликларнинг кучайиши ва аҳоли фаровонлигининг ошишига қаратилган. Уларнинг амалга оширилиши Ўзбекистоннинг узоқ муддатли иқтисодий тараққиёти ва глобал миқёсда рақобатбардошлигини оширишга хизмат қилади.