In’eksiya – ukolning ixtirochisi kimligini bilasizmi?
Abulqosim Zahroviy dorini bemorning qoniga aralashtirib (tomirdan) yuborilsa, uning ta’siri tez bo‘lishini tajribalar orqali kashf qildi. Shuning uchun u kishi hozirgi kunimizgacha ishlatib kelinayotgan tibbiy shpris- ukolning ixtirochisi sanaladi.
Bu zot o‘sha davrda Andalusiyada eng buyuk jarroh deya tanilgan. Shu sababdan uni «zamonaviy xirurgiyaning otasi» deb ham sifatlashadi. Uning qalamiga mansub ulkan qomusiy qo‘llanma «At-Tasrif liman ’ajaza ’anit ta’lif» kitobi bo‘lib, o‘ttiz jilddan iboratdir.
Musulmon tibbiyot olimi Abulqosim Zahroviy tarixdagi birinchi stomatolog – tish jarrohi ham ekanini bilasizmi?
Ushbu olim tish jarohati uchun maxsus uskunalarni ixtiro qilgan. Undan tashqari tishni tekislovchi uskunani ham yasagan. U tish tekislashda tilla va kumush iplardan foydalangan.
O‘zi ta’lif etgan kitobida tishni sug‘urish, milk ostidagi singan ildizni sug‘urish haqida to‘xtalgan. U og‘iz, milk va tishga yetadigan kasalliklar muolajasi haqida ham bir fasl yozgan.
Undan tashqari, Abulqosim Zahroviy tarixda birinchi bo‘lib, ko‘krak bezi saratonini jarrohlik yo‘li bilan davolagan. U 200 dan ortiq jarrohlik asboblarni ixtiro qilgan olim hisoblanadi. U saratonni boshlang‘ich davrida to‘lig‘icha olib tashlash imkoni bo‘lsa, davolash mumkin deydi.
Olim Ispaniyaning Madinatuz Zahro shahrida 936-melodiy sana tug‘ilib, 1013-melodiy sanada Qurtuba shahrida vafot etgan. X – XI asrlarda yashab ijod qilgan. Yevropada uni «Abulkasis – Al-Zahrawi Albucasis» deb nomlashgan.
Bobur Ahmad tayyorladi
Manba: islom.uz
Matnda xatolik topsangiz, o‘sha xatoni belgilab, bizga jo‘nating (Ctrl + Enter)
Bo'limga tegishli qiziqarli xabarlar
Fikr bildirish uchun qaydnomadan o'tishingiz so'raladi va telefon rakamni tasdiklash kerak buladi!
Ronalduning o‘zi va oilasi xavf ostida!
Саудия Арабистони чемпионатида тўпурарлик маҳоратини намойиш қилиб келаётган “Ан-Наср” ҳужумчиси Криштиану Роналду футболдан ташқари маиший муаммоларга эътибор қаратишига тўғри келмоқда.
“Tez orada Xudoning yordami bilan — bu butun Isroil yurti bo‘ladi”
Исроил оммавий ахборот воситалари шундай ёзув билан тарихий Фаластиннинг бутун ҳудудини қамраб олган харитани эълон қилишди.
"Real" yangi murabbiy bilan shartnoma imzoladi!
Мадриднинг "Реал" клуби мавсум якунида Карло Анчелоттини ишдан бўшатиш бўйича якуний қарорга келди.
Vinisius va Mbappe «Arsenal» bilan o‘yindan so‘ng kiyinish xonasida nimalar deyishgani ma’lum bo‘ldi
«Арсенал»га қарши Чемпионлар Лигаси 1/4 финалидаги йирик мағлубиятдан (0:3) сўнг «Реал» кийиниш хонасида қандай гаплар янграгани маълум бўлди.
Rubl dunyoning barcha valyutalarini ortda qoldirdi
2025 йил бошидан бери россия рубли долларга нисбатан энг кучли мустаҳкамланган валютага айланди.
Tayvanlik ovchi qariyb 90 ming dollarlik baliq tutdi
Тайванлик балиқчининг қармоғига улкан тунец илинди, деб хабар берди Need To Know.
Xitoyda 50 kg.dan yengilroq odamlarga ko‘chaga chiqmaslik tavsiya qilindi. Nega?
Қайд этилишича, Шимолий Хитойда тезлиги 150 км/соатга етадиган бўрон кузатилмоқда.
Van Damm Putinga murojaat qildi
Унинг мурожаати видеосини украиналик журналист Диана Панченко ўзининг Телеграм-каналида жойлаштирган.
Jangarilar qurollarini topshirdi
Сурия хавфсизлик кучларининг махсус бўлинмалари Дамашқдаги ўтиш даври ҳукуматига бўйсунмаган гуруҳларнинг таянчи ҳисобланган жанубий Дераа вилоятининг тўртта тумани устидан назоратни ўрнатди.
Oilalarga 75 000 000 so‘mgacha foizsiz qarz beriladi
Мазкур маблағлар Камбағалликни қисқартириш давлат мақсадли жамғармаси томонидан ажратилади.
1 maydan 500 kVt⋅soatgacha bo‘lgan yangi miqdor joriy qilindi
Қолаверса, 201 кВт·соатдан 1000 кВт·соатгача бўлган дифференциаллашган тариф бўйича истеъмол миқдори орасига янги миқдор киритилмоқда.
Krishtianu Ronaldu nima uchun Jorjinaga uylanmayotganligini tushuntirdi
Саудия Арабистонининг "Ан-Наср" клуби шарафини ҳимоя қилаётган жаҳон футболи юлдузи Криштиану Роналду севгилиси Жоржина Родригес билан муносабатларини нега ҳалигача расмийлаштирмагани ҳақида гапирди.
"Turk yigitlari ruslardan ayollarini tortib olmoqda"
"Россия фахрийлари" турк сериалларига қарши кураш бошлади.
18 METRLIK GIGANT TINCh OKEANIDA – BU BALIQNI KO‘RGANLAR ISHONMAY QOLDI!
Тинч океанида рекордларни янгилаган ва бутун дунё денгиз биологларининг эътиборини тортган 18 метрлик улкан китсимон акула аниқланди.
Dollardan voz kechish: JP Morgan 2025 yilda AQSh dollari kelajagini bashorat qildi
Ж.П.Морган томонидан 2025 йилга мўлжалланган АҚШ доллари башорати яқин келажакда ҳам ўз кучини сақлаб қолишини кўрсатмоқда.
Ruslar Ukrainadagi taktikasini o‘zgartirib, og‘ir talafot ko‘rdi
Украина жанубида рус қўшинлари тактикасини ўзгартирди - кичик гуруҳлар ўрнига улар катта ҳужум бўлинмаларидан фойдалана бошлади, дея хабар қилди Украина Мудофаа кучлари.
Toj Mahal bugungi kunda qurilganda u qanchaga tushardi?
Тож Маҳал - бутун дунё ҳайратига сазовор бўлган ажойиб иншоот. Ҳеч ўйлаб кўрганмисиз, шундай меъморий асарни бугунги кунда қуриш қанчага тушарди?
"Real"ni vaqtincha kim boshqarishi mumkinligi ma’lum bo‘ldi
Мадриднинг "Реал" клуби Карло Анчелотти билан хайрлашган тақдирда вақтинчалик мураббий тайинлаши мумкин.
AQSh va Xitoy 3-4 hafta ichida savdo kelishuviga erisha oladi
АҚШ президенти Доналд Трамп Вашингтон ва Пекин яқин уч-тўрт ҳафта ичида савдо келишувларига эришишини кутмоқда.
Italiyada muxolifat parlamentga Falastinni tan olish va G‘azodagi Isroil harakatlarini qoralash haqida rezolyusiya loyihasini kiritdi
Демократик партия, “Беш юлдуз ҳаракати” ва “Яшиллар ва чап қанот альянси” каби мухолифат партиялари 1967 йил чегаралари асосида Фаластинни расман тан олишни, Исроилни қоралашни, зудлик билан ўт очишни тўхтатишни ва Тель-Авивга қурол етказиб беришга эмбарго жорий этишни талаб қилмоқда.
Isroil fuqarolarining Maldivga kirishi rasman taqiqlandi
Малдив президенти Муҳаммад Муиззу иммиграция қонунига Исроил паспортига эга бўлган шахсларнинг мамлакатга киришини тақиқловчи тузатишни ратификация қилди. Бу Исроилнинг Ғазо секторидаги ҳаракатларига норозилик сифатида қилинган.
Mart oyidan beri 500 ming falastinlik qochqinga aylandi
18 март куни Исроил Ғазога ҳужумларини қайта бошлади. Ўшандан бери 500 минг фаластинлик ўз уйларини тарк этишга мажбур бўлди. Бу ҳақда БМТнинг гуманитар масалаларни мувофиқлаштириш бошқармаси маълум қилди, деб ёзади Anadolu.
Britaniya yangi radio to‘lqinli qurolni sinovdan o‘tkazdi
Қурол юқори частотали радио тўлқинлар орқали дронларнинг ичидаги муҳим электрон қисмларни ишдан чиқаради ёки шикастлайди, бу эса уларнинг қулашига ёки носоз ишлашига олиб келади.
Buxoroda 3-sinf o‘quvchisi eski quduqqa tushib ketib vafot etdi
Уни қутқаришга уринган мактаб қоровули вазифасида ишловчи Ф.Ж. ҳам мазкур қудуққа тушиб кетиши сабаб аҳволи оғирлашиб, туман тиббиёт бирлашмасига ётқизилган.
45 kg. kir yuvish kukuni niqobi ostidagi kuchli ta’sir qiluvchi modda to‘xtatib qolindi
Моддий манфаатдорлик эвазига ушбу шахслар 9 кг оғирликдаги 3 дона “Ariel” кир ювиш кукунини чегара божхона постидан олиб ўтаётган вақтида тўхтатилиб, мазкур товарлар божхона кўригидан ўтказилди.
Rossiyada 6 nafar o‘zbekistonlik bo‘lgan mashina YTH oqibatida yonib ketdi
Оқибатда машинадаги бир киши ҳалок бўлди
Finlyandiya prezidenti Rossiyaga murojaat qildi
Москва худди Киев каби тўлиқ сулҳни қабул қилиши керак , деди Финляндия президенти Александр Стубб . Бу ҳақда у Х ижтимоий тармоғидаги саҳифасида ёзган.
Tramp Rossiya kemalarini AQSh portlarida qabul qilish taqiqini bir yilga uzaytirdi
АҚШ президенти Доналд Трамп Россия байроғи остида сузувчи ёки бошқа йўл билан Россия Федерацияси билан боғлиқ бўлган кемаларни АҚШ портларига қабул қилиш тақиқини яна бир йилга узайтирди.
Namanganda maktab o‘quvchilari “vinetka“ uchun kortej uyushtirdi
Ижтимоий тармоқларда мактаб ўқувчилари “винетка“ учун кортеж хизматидан фойдалангани акс этган хабарлар тарқалди. Ҳолат юзасидан вилоят мактабгача ва мактаб таълими бошқармаси муносабат билдирди.
AQSh Xitoyga bojlarni 245 foizga oshirish bilan tahdid qildi
Вашингтон хитойлик экспортчилар учун божларни 245 фоизга ошириши мумкин, дея хабар беради Оқ уй веб-сайти.
Dunyoning nufuzli 100 insoni ro‘yxati e’lon qilindi
Тиме журнали 2025 йилда дунёнинг энг нуфузли 100 кишиси рўйхатини эълон қилди.
Eron yadro quroliga ega bo‘lishga yaqin qolmoqda
МАГАТЕ бош директори Рафаэл Гросси 16 апрель куни Теҳронга ташрифи арафасида Франциянинг Le Monde газетасига берган интервьюсида Эроннинг ядро қуролига эга бўлишдан узоқ эмаслигини маълум қилди.
Turkiyaga aldov yo‘li bilan chaqirilgan va murakkab vaziyatga tushib qolgan voyaga yetmagan O‘zbekiston fuqarosi Vatanga qaytarildi
Ўз ҳаёти хавф остида қолганини англаган С.С. ёрдам сўраб диаспорамиз вакилларига мурожаат қилган.
AQShda ayoldan cho‘chqaning buyragi olib tashlandi
Бунгача АҚШда фақат 4 нафар бемор генетик ўзгартирилган чўчқанинг аъзоси (иккита юрак ва иккита буйрак) билан тажриба тариқасида яшаган.
Polsha Ukrainada pul ishlashni istaydi – Tusk
"Биз ва бутун дунё Украинани тиклашда ёрдам берамиз. Лекин биз энди шунчаки соддалик билан ёрдам бермаймиз. Бошқалар Украинани тиклашда пул ишлаётган вақтда Польша шунчаки ҳамжиҳатлик учун ёрдам бермайди.
Newsweek AQSh Grenlandiyani sotib olish uchun dastlab qancha pul taklif qilishi mumkinligini hisoblab chiqdi
АҚШнинг Гренландияни сотиб олиш бўйича дастлабки таклифи 2,2 миллиард доллар атрофида бўлиши мумкин, деб ёзади Newsweek журнали ўз ҳисоб-китобларига таяниб.
Putin Trampning ustidan kulmoqda
Россия Украина шаҳарларини бомбардимон қилишни бас қилмаётган экан, унга қарши санкцияларни янада кучайтириш керак. Душанба куни Люксембургда учрашган Европа Иттифоқи ташқи ишлар вазирлари ана шундай хулосага келишди.
Shofirkon bozorida talonchilar qo‘lga tushdi
Бухоро вилояти, Шофиркон деҳқон бозори ҳудудидаги телефон савдо дўконида ўғрилик жиноятини содир этганлар қўлга олинди.
Шофиркон бозорида талончилар қўлга тушди
Бухоро вилояти, Шофиркон деҳқон бозори ҳудудидаги телефон савдо дўконида ўғрилик жиноятини содир этганлар қўлга олинди.
Порошенко Зеленскийни "ҳокимиятни ўзбошимчалик билан эгаллашда" айблади
Украинанинг собиқ президенти Петр Порошенко амалдаги Украина президенти Владимир Зеленскийни "ҳокимиятни ўзбошимчалик билан эгаллаш"да ва ҳарбий ҳолатдан давлатда "авторитар тузумни мустаҳкамлаш" учун фойдаланишда айблади.
Лаборатория Ғазодаги ампутацияга учраган болаларга ёрдам бериш учун қайта ишланган материаллардан сунъий оёқ-қўллар ясаяпти
БМТ маълумотларига кўра, Ғазода ҳозирда замонавий тарихдаги энг кўп ампутацияга учраган болалар гуруҳи истиқомат қилмоқда.
Наманганда 16 ёшли қиз машина ҳайдаб, онаси ва синглисининг ўлимига сабаб бўлди
Ҳайдовчининг ўрнига қизи, олд ўриндиққа ўзи ўтирган. Орқа ўриндиқда эса қизнинг онаси ва 10 ёшли синглиси бўлган.
Расмий муносабат "Воқеа содир бўлган вақтда хонада бошқа шахслар ҳам бўлган..."
2025 йил 13 апрель куни Туркия ОАВ ва ижтимоий тармоқларда Ўзбекистон фуқароси ўз турмуш ўртоғини иқтисодий муаммолар сабабли ўлдиргани ҳақида хабарлар тарқалди.
Ҳиндистон ва Непалда 100 га яқин киши кучли ёмғир оқибатида ҳалок бўлди
Маҳаллий аҳолига ноқулай об-ҳаво шароитлари давом этиши ҳақида огоҳлантириш берилди.
Ҳиндистонда петарда фабрикасидаги портлашда 8 киши ҳалок бўлди
Жароҳатланганлар яқин атрофдаги шифохонага етказилган.
Россия Украина ҳарбий хизматчилари тўпланган жойга зарба берди
Зарба натижасида 60 дан ортиқ Украина ҳарбий хизматчилари ҳалок бўлган.
Ерга йирик астероид яқинлашмоқда
2011 VG9 астероиди 16 апрель, чоршанба куни Ер ёнидан учиб ўтади, деб хабар беради NASAнинг реактив ҳаракат лабораторияси (JPL).
Олимлар илк бор инсон тишини етиштиришга муваффақ бўлишди
Бу ҳақда хабар берди The Telegraph тадқиқотга таянилган ҳолда.
Бугун Ерга кучли магнит бўрони ёпирилади
Магнит бўронининг авж палласи соат 18:00 дан 20:00 гача тўғри келиши кутилмоқда.
АҚШнинг Ямандаги зарбалари натижасида ўнлаб ҳусийлар ўлдирилди
Бу ҳақда Al Hadath телеканали манбаларга таяниб хабар берди .
Доминикан Республикасида клуб томи қулаши оқибатида ҳалок бўлганлар сони 231 кишига етди
Бу ҳақда Доминикан Республикаси ички ишлар вазири Фариде Рафул матбуот анжумани чоғида маълум қилди, унинг ёзуви Диарио Либре нашри блогида Х ижтимоий тармоғида эълон қилинди.
Исроил Хамасга вақтинчалик ўт очишни тўхтатишни таклиф қилмоқда
Бу ҳақда Мисрнинг “Ал-Қоҳира ал-Ихбария” телеканали манбаларга таяниб хабар бермоқда.
Канада Европани қайта қуроллантириш жараёнида иштирок этиш ниятида
Бу ҳақда Канада бош вазири Марк Карни Квебек провинциясига ташрифи чоғида журналистларга маълум қилди, унинг чиқиши миллий телеканаллар орқали намойиш этилди .
Трамп: Миллионлаб одамлар уч киши туфайли ҳалок бўлди: биринчиси Путин, иккинчиси...
"Мен Путинга ўт очишни тўхтатиши учун муддат белгилаб бердим".
АҚШнинг Ямандаги зарбалари бир ойдан камроқ вақтда 123 кишининг ҳаётига зомин бўлди
Ҳусийлар назоратидаги Соғлиқни сақлаш вазирлиги араб ва ислом халқларини, шунингдек, инсон ҳуқуқлари ташкилотларини мазкур ҳужумларга қарши норозилик билдириш ва эътироз билдиришга чақирди.
Евро рақсга тушди, доллар эса иккиланяпти — Инвесторлар энди кимга ишонмоқда?
Доллар учун хавф пайдо бўлди — Евро тарихий даражага чиқди!
Путин парадига жавоб: Зеленский 9 май куни Европа Иттифоқи раҳбарларини Киевга таклиф этмоқда
Украина президенти Владимир Зеленский Европа Иттифоқи давлатлари раҳбарларини 9 май куни - Москвада анъанавий равишда ҳарбий парад ўтказиладиган кунда Киевга ташриф буюришга чорлади.
Наманганда келинойиси ва унинг икки нафар вояга етмаган фарзандини ваҳшийларча ўлдирган эркак умрбодга қамалди
Суд ҳукмига кўра, судланувчи М.А. ЖКнинг 97-моддаси 2-қисмининг “а,в,ж” бандларида назарда тутилган жиноятни содир этганликда айбли деб топилди ва унга нисбатан фавқулодда жазо чораси - умрбод озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланди.
%20yuborilsa%2C%20uning%20ta%E2%80%99siri%20tez%20bo%E2%80%98lishini%20tajribalar%20orqali%20kashf%20qildi.%20Shuning%20uchun%20u%20kishi%20hozirgi%20kunimizgacha%20ishlatib%20kelinayotgan%20tibbiy%20shpris-%20ukolning%20ixtirochisi%20sanaladi.&image=https%3A%2F%2Faniq.uz%2Fphotos%2Fnews%2FlPMfUql368yPVL0.jpeg&noparse=true){kind=link}