Konor Makgregor qanday qilib Irlandiya prezidenti bo‘lishi mumkin?

Irlandiyalik aralash yakkakurash ustasi Konor Makgregor 2025 yil noyabr oyidagi Irlandiya prezidentlik saylovlarida ishtirok etmoqchi va o‘z mamlakatining Yevropa Ittifoqiga a’zo davlatlar o‘rtasida boshpana izlovchilarni taqsimlash to‘g‘risidagi bitimda qatnashishiga qarshi chiqishga so‘z berdi.

So‘nggi oylarda millatchilik va immigrasiyaga qarshi dasturni ilgari surayotgan siyosatchilar va partiyalar bir qator yutuqlarga erishdi. 2024 yil noyabr oyida Donald Tramp AQSh prezidentlik saylovlarida g‘alaba qozondi, fevral oyida esa o‘ng qanot "Germaniya uchun muqobil" partiyasi mamlakat parlament saylovlarida ikkinchi o‘rinni egalladi.

Makgregorning muvaffaqiyati g‘arb dunyosining ko‘p qismida populistik va o‘ng qanot to‘lqinining yana bir isboti bo‘ladi.

Makgregor payshanba kuni Instagram sahifasida shunday deb yozdi: "Irlandiya 2026 yil 12 iyungacha Yevropa Ittifoqining migrasiya bitimini to‘liq amalga oshirishi shart. Shu sababli, hozirdan 2026 yil 12 iyungacha Oireachtas [Irlandiya parlamenti] ikkala palatasi bir nechta qonun hujjatlarini qabul qilishi va so‘ngra Prezident ularni imzolashi kerak bo‘ladi."

"Keyingi prezidentlik saylovi 2025 yil 11 noyabrgacha o‘tkazilishi shart. Hukumatga qarshi chiqib, bu qonun loyihasiga kim yana qarshilik qiladi? Ular oldinga surmoqchi bo‘lgan boshqa har qanday Prezidentlik nomzodi ularga hech qanday qarshilik ko‘rsata olmaydi. Men esa ko‘rsataman!"

Irlandiya prezidenti asosan tantanali vazifani bajarib, davlat rahbari hisoblanadi, mamlakatni kundalik boshqarish esa Taoiseach (Bosh vazir)ga topshirilgan. Biroq, prezident hali ham sezilarli vakolatlarga ega bo‘lib, Irlandiya konstitusiyasini himoya qilish uchun mas’uldir.

Irlandiyaning amaldagi hukumati Yevropa Ittifoqining migrasiya va boshpana to‘g‘risidagi qonuniga qo‘shilishga rozilik bildirdi. Bu qonun boshpana so‘rovchilarni tezroq ko‘rib chiqish va ularni ittifoq bo‘ylab taqsimlashga yordam berishni maqsad qilgan.

Irlandiya konstitusiyasiga ko‘ra, mamlakat prezidentligi saylovida ishtirok etish uchun nomzod Oireachtas (Irlandiya parlamenti)ning kamida 20 nafar a’zosi yoki 31 ta shahar va viloyat kengashlarining kamida to‘rttasi tomonidan qo‘llab-quvvatlanishi kerak.

Faqatgina amaldagi yoki sobiq prezidentlar qayta nomzodini qo‘yishlari mumkin.

Oireachtasdagi deyarli barcha qonun chiqaruvchi a’zolar allaqachon MakGregorning dasturiga qarshi bo‘lgan siyosiy partiyalarga mansub, shuning uchun uni nomzod sifatida ko‘rsatishlari ehtimoli juda past. Bular orasida Fianna Fail, Fine Gael, Sinn Fein, Leyboristlar va Sosial-demokratlar partiyalari bor.

MakGregor Oireachtasning 20 nafar a’zosi yoki to‘rtta kengashdan nomzodlik olish uchun katta qiyinchiliklarga duch keladi. Boshqa nomzodlar hali e’lon qilinmagan bo‘lsa-da, sobiq Taoiseach Berti Ahern va qo‘shiqchidan senatorga aylangan Frensis Blek nomzodlarini qo‘yishlari mumkinligi haqida taxminlar mavjud.