AQSh va Iroq qo‘shinlarini olib chiqish bo‘yicha kelishuvga qanchalik yaqin?
Qo‘shma Shtatlar nihoyat 2026 yil oxirigacha o‘z harbiylarini Iroqdan olib chiqib ketishi mumkin. Bu haqda Reuters agentligi ko‘plab manbalarga tayanib, AQSh va Iroq vakillari mamlakatdagi amerikalik harbiylar sonini bosqichma-bosqich qisqartirish masalasida kelishuvga erishganini da’vo qilmoqda. Umuman olganda, reja kelishilganligi aytiladi, ammo u hali ham Vashington va Bag‘doddan yakuniy tasdiqni talab qiladi va tafsilotlar biroz o‘zgarishi mumkin.
«Bizda kelishuv bor, yagona savol uni qachon e’lon qilishda», dedi ismi oshkor etilmagan amerikalik amaldor. Ayni paytda AQSh boshchiligida Iroq va Suriyada «Islomiy davlat» (dunyoning ko‘plab davlatlarida terrorchi deb tan olingan) guruhiga qarshi kurashayotgan xalqaro koalisiyaning boshqa davlatlarining harbiy xizmatchilari ham tark etishi kutilmoqda. Iroq.
Rejaga ko‘ra, 2025 yil sentyabrigacha yuzlab harbiy xizmatchilar Iroqni tark etishi, 2026 yil oxirigacha esa butun kontingent olib chiqiladi. Shu bilan birga, ma’lum miqdordagi amerikalik harbiy xizmatchilar ushbu sanadan keyin maslahatchi sifatida mamlakatda qolishi mumkin.
Manbalarga ko‘ra, kelishuv shu oyning boshida e’lon qilinishi mumkin.
Hozirda Iroqda 2500 ga yaqin amerikalik askar joylashgan. Ular mamlakatda ISHIDga qarshi kurashish uchun uning rasmiy roziligi bilan bo‘lgan. XAMASning Isroilga hujumi (AQSh va Yevropa Ittifoqi tomonidan terrorchi guruh deb topilgan) va o‘tgan yili G‘azo sektorida urush boshlanganidan so‘ng, Hamasni qo‘llab-quvvatlovchi Eronparast guruhlarning Iroqdagi AQSh harbiy bazalariga hujumlari kuchaygan. Koalisiya askarlari orasida halok bo‘lganlar va yaralanganlar bor. Eron sezilarli ta’sirga ega bo‘lgan Iroq hukumati koalisiya qo‘shinlarini mamlakatdan olib chiqishni bir necha bor yoqlab kelgan.
Reuters e’lon qilgan rejaga ko‘ra, koalisiya kuchlari g‘arbiy Anbar viloyatidagi Ayn al-Assad aviabazasini tark etadi, shuningdek, 2025 yil sentyabrigacha Bag‘doddagi mavjudligini kamaytiradi.
Qo‘shma Shtatlar 2003 yilda Iroqqa bostirib kirdi, natijada Saddam Husayn rejimi ag‘darildi. Amerika qo‘shinlari 2011 yilga kelib mamlakatni tark etgan, biroq 2014 yilda «Islomiy davlat» Iroqning bir qismini o‘z nazoratiga olgach, hukumat kuchlariga radikal guruhga qarshi kurashda yordam berish uchun mamlakatga qaytgan.
