Toshkentda YPX xodimi kiyimida va niqobda bo‘lganlar savdo bo‘limi boshlig‘ini o‘g‘irlab ketishdi
Boshi bir marotaba devorga urilgan kishi qayta jinoyat “ko‘cha”siga qadam bosmaydi. Biroq tanlovi yana shu “yo‘l” bo‘lganlar ham yetarlicha. Gap shundaki, 1994 yilda tug‘ilgan sudlanuvchi muqaddam “o‘zlashtirish yoki rastrata yo‘li bilan talon-toroj qilish”, “savdo yoki xizmat ko‘rsatish qoidalarini buzish”, “mansab soxtakorligi” jinoyatlari bilan sudlanib, ozodlikdan mahrum qilingan. 1981 yil tug‘ilgan sudlanuvchi esa muqaddam “firibgarlik” jinoyati uchun axloq tuzatish ishlari jazosi tayinlangan. Bu ikkovlonga bosh bo‘lgan – 1980 yilda tug‘ilgan cudlanuvchi to‘rtinchi jinoiy sherigi 1997 yilda tug‘ilgan sudlanuvchi bilan oldindan jinoiy til biriktirishadi...
— 1994 yilda tug‘ilgan cudlanuvchi bilan uchrashib qoldik. U “ish bor, bir shaxsni qo‘rqitib, qarz pulni undirish kerak”, dedi. 1980, 1997 yilda tug‘ilgan cudlanuvchilar bilan keyinroq uchrashdik. 1994 yilda tug‘ilgan cudlanuvchi eskiroq avtomashina sotib olishimni aytdi, tanishimdan «VAZ 2101» rusumli avtomashinani sotib oldim, uy va «Equinox» rusumli avtomashinani ham ijaraga oldik. Ikkalamiz do‘kondan elektroshoker sotib oldik. Avtomashinalar, uy, elektroshoker uchun pulni 1994 yilda tug‘ilgan cudlanuvchi berdi. To‘rt kishi bo‘lib, arxiv binosi yonida jabrlanuvchini kutib turdik, - deydi sudda aybiga to‘liq iqrorligini bildirgan 1981 yil tug‘ilgan cudlanuvchi.
Soat 09:50 da 1980 yilda tug‘ilgan cudlanuvchi boshqaruvidagi “VAZ 2101” rusumli avtomashinada o‘zlariga qulay bo‘lgan manzilga borib, avtomashinani panaroqqa joylashtirishadi. 1994 yilda tug‘ilgan cudlanuvchi o‘zida shubha uyg‘otmaslik uchun avvaldan tayyorlab qo‘yilgan YPX xodimi maxsus kiyimini kiygan holda, arxiv binosining oldida xizmat o‘tayotgan xodim sifatida harakatlanib kelayotgan fuqaro boshqaruvidagi “Volkswagen ID.4 X” rusumli avtomashinasini qo‘lida bo‘lgan maxsus miltillovchi tayoqcha yordamida to‘xtatadi. Jabrlanuvchiga avtomashinaning yukxonasini tekshirish bahonasida uni avtomashinadan tushirgan.
— MCHJda savdo bo‘lim boshlig‘i lavozimida ishlayman. Avtomashinamda ishga ketayotganimda YPX xodimi to‘xtatdi. Avtomashinamning yukxonasini ochishimni so‘radi, avtomatik ravishda ochdim. Shunda YPX xodimi avtomashinadan tushishni so‘radi. Rus tilida “plan perexvat bo‘layapti”, dedi. Tushgan vaqtimda avtomashinam orqa tarafida turgan “VAZ” avtomashinasidan qora rangli kiyim kiygan, yuzlariga niqob taqib olgan ikki nafar shaxs kelib, pistolet o‘qtalib, elektroshoker bilan qo‘rqitdi. Do‘q-po‘pisa qilgan holda avtomashinam orqa o‘rindig‘iga o‘tkazishdi, - deydi jabrlanuvchi.
Gap shundaki, ularning oldiga panada, qulay vaziyatni poylab, 1980 yilda tug‘ilgan cudlanuvchi boshqaruvidagi “VAZ 2101”da alohida vazifalarni bajaruvchi otryad xodimi sifatida avvaldan tayyorlangan maxsus kiyimni kiyib, pnevmatik pistolet, qo‘l kishani va elektroshoker bilan qurollangan holda o‘tirgan 1997 va 1981 yil tug‘ilgan sudlanuvchilar yetib kelishgan. Qo‘llaridagi pnevmatik pistolet va elektroshoker bilan fuqaroni qo‘rqitib, qo‘liga kisha taqib, ko‘zini bog‘lab, boshiga esa xalta kiygazib, uning yonida bo‘lgan 7 000 AQSh dollarini bosqinchilik yo‘li bilan qo‘lga kiritishgan.
1994 yilda tug‘ilgan cudlanuvchi fuqaroga tegishli “Volkswagen ID.4 X”ni boshqarib, orqa o‘rindiqqa ojiz ahvolda o‘tkazib, boshi egik holatda ushlab kelingan jabrlanuvchidan kelgusida ko‘proq pul mablag‘i talab qilish maqsadini ko‘zlashadi va o‘zlari oldindan ijaraga olgan “Chevrolet Equinox” rusumli avtomashina turgan joyga olib kelishgan. Jabrlanuvchini “Chevrolet Equinox”ga o‘tkazib, shu yerga yetib kelgan 1980 yilda tug‘ilgan cudlanuvchi bilan birgalikda uni oldindan ijaraga olingan xonadonga o‘g‘irlab olib borib, zo‘rlik ishlatib, qo‘l va oyoqlarini bog‘lab qo‘yishadi. 1994 yilda tug‘ilgan cudlanuvchi jabrlanuvchiga tegishli avtomashinani boshqa tumanda joylashgan ko‘p qavatli uylar oldiga tashlab ketadi.
To‘rtovlon jinoiy harakatlarini davom ettirib, o‘sha uyda jabrlanuvchidan mulkiy manfaatdor bo‘lish maqsadida, unga va uning oila a’zolariga zo‘rlik ishlatish bilan qo‘rqitgan holda, ruhiy tushkunlikka tushishiga erishishadi.
— Ularning kiyimlari va qo‘lidagi quroliga ko‘ra huquqni muxofaza qiluvchi organ xodimlari deb o‘yladim. Shu sababli ularga qarshilik ko‘rsatmadim. Qandaydir bir xonaga olib kirishdi. Ko‘zimga o‘ralgan skotch boshimni juda qattiq siqib, kuchli og‘riq bergani sababli skotchni yechishlarini iltimos qildim. 10-15 daqiqadan so‘ng qora kiyim, niqobda va ko‘zoynak taqqan bir shaxs kelib, rus tilida 500 000 AQSh dollari berishimni talab qildi. Bunaqa pulim yo‘qligini aytsam, “bermasang barmoqlaringni bitta-bitta chopishni boshlayman, oila a’zolaringni o‘ldiraman”, deya qo‘rqitdi. Qo‘rqib, 150 000 AQSh dollar berishimni aytdim. Pulni ishxonamdagi ayol olib kelib berishini aytdim, rozi bo‘ldi. Ularni aldasam o‘sha joyning o‘zida meni o‘ldirish bilan yana qo‘rqitishdi. Tanishim pullarni olib keldi, u shubhalanmasligi uchun meni avtomashinaning old o‘rindig‘iga o‘tkazib, qo‘lim va ko‘zimni yechishdi. Qaltis harakat qilmasligimni talab qilib, orqadan pistolet tirab turishdi. Ayol avtomashina oynasidan paketdagi pullarni berdi. Avtomashinani haydab ketayotganlarida qo‘yib yuborishlarini so‘radim. Biroq avtomshina o‘tirg‘ichini oldinga tortib, suyanchig‘ini orqaga tushurishni talab qilishdi. Orqada o‘tirganlar bo‘g‘ib o‘ldirishadi, degan o‘yda avtomashina eshigini ochdim va yurib turgan avtomashinadan baqirib sakradim. Avtomashina ichida “ushla, ur, ot uni”, degan ovozlar eshitildi. Ular avtomashinadan tushmasdan harakatlanib ketishdi. O‘sha yerda bo‘lgan fuqarolardan yordam so‘rab, dastlab ukamga, keyin IIBga xabar berdim, - deydi jabrlanuvchi.
Shu kuni qurilishi tugallanmagan binoning oldida jabrlanuvchining tanishi olib kelgan 115 000 AQSh dollarini tovlamachilik yo‘li bilan egallab, pulni o‘zaro taqsimlab, voqea joyidan yashirinishgan.
— Chilonzor tumanidagi ko‘chalarning birida to‘xtadik. 1994 yilda tug‘ilgan cudlanuvchi paketdan bir pachka 10 000 AQSh dollari olib, menga berdi. U va 1997 yilda tug‘ilgan cudlanuvchi taksi to‘xtatib ketishdi. 1994 yilda tug‘ilgan cudlanuvchi bilan birga Qozog‘istonga qochib ketmoqchi bo‘lganimizda ushlashdi, - deydi 1981 yil tug‘ilgan cudlanuvchi.
SUD HUKM QILDI
Abror Saidov, jinoyat ishlari bo‘yicha Olmazor tuman sudi raisi:
— 1980 yilda tug‘ilgan cudlanuvchi JKning 137-moddasi (odam o‘g‘rilash) 2-qismining “b, v” bandlari, 28,164-moddasi (bosqinchilikda tashkilotchi) 2-qismining “a, b, v” bandlari, 165-moddasi (tovlamachilik) 3-qismining “a” bandi, 28,267-moddasi (transport vositasini olib qochishda tashkilotchi) 2-qismining “b, v” bandlarida nazarda tutilgan jinoyatlarni sodir qilganlikda aybli deb topildi va 15 yil ozodlikdan mahrum qilidi.
Qolgan uch nafar sudlanuvchilar “odam o‘g‘rilash”, “bosqinchilik”, “tovlamachilik”, “transport vositasini olib qochish” jinoyatlarni sodir qilganlikda aybli deb topildi. 1997 yilda tug‘ilgan cudlanuvchiga 13 yil 6 oy, va 1981 yilda tug‘ilgan sudlanuvchiga 13 yil 9 oy, 1994 yilda tug‘ilgan cudlanuvchiga esa 14 yil ozodlikdan mahrum qilish jazosi tayinlandi. Sudlanuvilardan solidar tartibda jabrlanuvchi foydasiga 437 139 548 so‘m undirilishi belgilandi.
Sadoqat ALLABERGANOVA,
Toshkent shahar sudi matbuot kotibi
