Shimoliy Koreyadan qochib ketadiganlarni tutib yo‘q qiluvchi maxfiy polisiya
Huquq tashkiloti ma’lumotlariga ko‘ra, maxfiy polisiya tomonidan qo‘lga olingan o‘nlab Shimoliy Koreyadan qochganlar «yo‘q bo‘lib ketgan».
100 dan ortiq shimoliy koreyaliklar izolyasiya qilingan mamlakatdan qochishga urinayotganda yoki hatto Janubiy Koreyadagi qarindoshlariga qo‘ng‘iroq qilishga uringanida maxfiy polisiya tomonidan qo‘lga olindi va bedarak yo‘qoldi, deya xabar beradi Seulda joylashgan inson huquqlari tashkiloti.
The Transitional Justice Working Group (TJWG) Janubiy Koreyadagi 62 nafar Shimoliy Koreyadan qochganlar bilan suhbatlar asosida o‘z tadqiqoti orqali zo‘rlik bilan yo‘qolib qolish holatlari batafsil bayon qilingan hisobotni e’lon qildi.
Koreya urushi 1953 yilda sulh bilan yakunlanganidan beri o‘n minglab Shimoliy Koreyaliklar o‘n yillar davomida qochib ketishgan, qo‘lga olingan yoki vataniga qaytarilganlarning ko‘pchiligi ozod etilishidan oldin qamoq lagerlari yoki boshqa qamoqxonalarga jo‘natilgan.
Guruh 66 ta g‘oyib bo‘lish holatlari bo‘yicha 113 kishini, shu jumladan arxivdagi ishlarni ham aniqlagan, yangi varaqni ochadiboshqa xalqaro tashkilotlar bilan, shuningdek, o‘tkazish yo‘nalishlari tasvirlangan xaritalar bilan ishlaydi.
Guruh shuni aniqladiki, 113 kishining 80 foizi yoki 90 nafari Shimoliy Koreyada, qolganlari Xitoy yoki Rossiyada hibsga olingan, 2011 yil oxirida yetakchi Kim Chen In hokimiyat tepasiga kelganidan keyin 30 foizga yaqini yo‘qolgan.
Ularning qariyb 40 foizi mamlakatdan qochib ketmoqchi bo‘lganida qo‘lga tushib, bedarak yo‘qolgan, 26 foizi boshqa oila a’zosining jinoyati uchun javobgarlikni o‘z zimmasiga olgan. Deyarli 9%i Janubiy Koreya yoki boshqa mamlakatlardagilar bilan aloqada bo‘lganlikda ayblangan.
Hisobotga ko‘ra, 81% dan ortig‘i Shimolning «bowibu» nomi bilan tanilgan maxfiy polisiyasi tomonidan hibsga olinganidan keyin g‘oyib bo‘lgan.
2018 yilda Xitoy bilan chegaradosh Xesan shahridan janubga qochgan suhbatdoshning aytishicha, uning do‘sti tog‘larda yashiringan xitoy uyali telefonini tiklamoqchi bo‘lganida maxfiy polisiya tomonidan hibsga olingan va hozirda vafot etgan deb bilishadi.