Rossiyalik milliarderlar sanksiyalardan qutila olishiga shubha qilmoqda – OAV
Bir necha rossiyalik milliarderlar Rossiya hukumatining yaqin yillarda Rossiya iqtisodiyoti "G‘arb mamlakatlarining aksariyati hasad qilishi mumkin bo‘lgan sur’atlarda o‘sishi" haqidagi bashoratlarini tanqid qilishdi. Bu haqda 12 noyabr kuni bir nechta yirik rossiyalik ishbilarmonlar bilan anonimlik sharti bilan suhbatlashgan Bloomberg agentligi xabar berdi.
Agentlik yuz minglab xodimlardan iborat kompaniyalari Rossiya iqtisodiyotida markaziy rol o‘ynaydigan olti nafar rossiyalik ishbilarmonlar bilan suhbatlashganini ta’kidladi. Bloomberg mualliflarining fikriga ko‘ra, biznesmenlarning qarashlari "xususiy biznesdagi umumiy kayfiyatni aks ettiradi.
Agentlikning suhbatdoshlari Rossiya prezidenti Vladimir Putinni Ukrainaga bostirib kirishni to‘xtatishga majbur qilishi mumkin bo‘lgan mag‘lubiyatni kutmayotganliklarini aytishdi. Ularning so‘zlariga ko‘ra, harbiy harakatlar boshlanganidan beri Rossiya iqtisodiyoti sezilarli darajada o‘zgardi, bu esa Rossiya hukumatining uzoq muddatli maqsadlariga erishib bo‘lmasligiga olib keldi.
So‘ralgan ishbilarmonlarning aksariyati AQShning saylangan prezidenti Donald Tramp harbiy harakatlarni tezroq tugatish tarafdori bo‘lishiga qaramay, urushning yaqin orada tugashiga shubha qilmoqda.
Agentlikning so‘zlariga ko‘ra, eng boy rossiyaliklarning fikrlari "hukumatning yorqin bashoratlariga ziddir." Rossiya Federasiyasi Iqtisodiy rivojlanish vazirligining sentyabr oyida ma’lum qilishicha, 2030 yilga qadar hisoblangan prognozga ko‘ra, Rossiya iqtisodiyoti 2028-2030 yillarda yiliga kamida 3 foizga o‘sadi, inflyasiya esa past bo‘lib, 4 foizni tashkil qiladi. O‘rta muddatli prognoz 2025 yilda Rossiya iqtisodiyoti 2,5 foizga, 2026-2027 yillarda esa 2,8 foizga o‘sishini taxmin qilmoqda.
Bir necha milliarder Rossiya hukumatining prognozini juda optimistik deb atadi. Ularning so‘zlariga ko‘ra, agar Ukrainada jangovar harakatlar to‘xtatilsa ham, sanksiyalar yaqin orada yumshatilmaydi. Biznesmenlar Tramp Rossiyaga qarshi sanksiyalarni bekor qiladi deb o‘ylamaydi.
Bloomberg suhbatdoshlarining ta’kidlashicha, Rossiya iqtisodiyoti "tashvishli tarkibiy o‘zgarishlarni" boshdan kechirmoqda. Xorijiy kompaniyalarning ketishi tufayli ishlab chiqarish quvvatlari, ayniqsa texnologik va mashinasozlik sohalarida tanazzulga yuz tutdi. Harbiy sanoat majmuasining ehtiyojlari tobora ko‘proq harbiy iqtisodiyotni belgilaydi, import o‘rnini bosish sekinlik bilan boradi va armiyaning yangi askarlarga bo‘lgan ehtiyoji tufayli ishchi kuchi tanqisligi yuzaga keladi.
Bir necha milliarderlar Rossiyada iqtisodiyotni qo‘llab-quvvatlash va ko‘p yillar davomida harbiy harakatlarni olib borish uchun yetarli resurslar mavjud deb hisoblaydi. "Sovet Ittifoqi oxir-oqibat parchalanib ketishdan oldin o‘nlab yillar davomida iqtisodiy qiyinchiliklarni boshdan kechirdi," - deb yozadi agentlik.
Biznes uchun eng jiddiy muammo, deb ta’kidlaydi Bloomberg, Markaziy bank 21 foiz darajasida belgilagan rekord darajadagi yuqori asosiy stavka bo‘ldi. Agentlik suhbatdoshlariga ko‘ra, Rossiya Markaziy banki rahbari Elvira Nabiullinaning iqtisodiyotni sovutish va inflyasiyani sekinlashtirish uchun imkoniyatlari kam, chunki davlat urush va sanksiyalardan aziyat chekkan biznesni qo‘llab-quvvatlash uchun ko‘p mablag‘ sarflamoqda.
Tadbirkorlardan birining agentlikka aytishicha, agar rasmiylar Rossiya "maxsus harbiy operasiya" emas, balki Ukrainaga qarshi urush olib borayotganini ochiq tan olsa, yuqori inflyasiyani osongina oqlash mumkin edi. Suhbatdoshning so‘zlariga ko‘ra, hukumat aholiga yuqoriroq inflyasiya "harbiy harakatlarni qo‘llab-quvvatlash uchun to‘lanishi kerak bo‘lgan narx" ekanligini tushuntirishi va Rossiyada odatiy hayot davom etayotganini ta’kidlamasligi mumkin.