Ijtimoiy tarmoqlarda chet eldan kelgan fuqarolar pasport ma’lumotlari o‘g‘irlanib, boshqa telefonlarga uzimei'dan ro‘yxatdan o‘tkazilayotgani haqida shikoyatlar ko‘paymoqda. Axborot texnologiyalari va kommunikasiyalarini rivojlantirish vazirligi vakili ushbu masala yuzasidan Kun.uz savollariga javob berdi.
Vazirlik matbuot kotibi Sherzod Ahmadovning qaydi etishicha, mobil qurilmani ro‘yxatdan o‘tkazi ikki xil usulda amalga oshiriladi: O‘zbekistonga chetdan kirib kelgan jismoniy shaxslarda bo‘lgan mobil vosita hamda o‘rnatilgan tartibda bojxona nazoratidan o‘tgan, mamlakatga yuridik tashkilot tomonidan tijoriy maqsadlarda import qilingan uyali aloqa vositalari qaydga olinadi.
Ro‘yxatga olishda nega muammo bo‘lyapti?
«Kuni kecha tarqagan xabarlarga qaraganda, ayrim fuqarolar chet eldan qaytgach, uyali aloqa vositasini pasporti bilan ro‘yxatdan o‘tkaza olmagan. Mobil qurilmalarni O‘zbekistonga jismoniy shaxslar ham olib kirishi mumkin, ammo uning miqdori cheklangan va bu qonun bilan tartibga solinadi. Demak, haqiqatan chetdan qaytganini tasdiqlash orqali fuqarolar xorijdan O‘zbekistonga olib kelgan telefonlarini ro‘yxatdan o‘tkazishi kerak edi.
Yuzaga kelgan holat bo‘yicha huquqni muhofaza qiluvchi organlarga murojaat etdik. Negaki, shaxsga oid ma’lumotlar uchinchi shaxs tomonidan noqonuniy foydalanilgan bo‘lishi mumkin. Bu tergov-surishtiruv jarayonida oydinlashadi», — deydi Ahmadov.
Hukumatning tegishli qarori bilan, O‘zbekistonda mobil qurilmalarni hisobga olish tizimi joriy etilgan. Hujjatga ko‘ra, bundan ko‘zlangan maqsad – «iste’molchilarga sifatli mobil qurilmalardan foydalanish imkoniyatini yaratish, ichki bozorni kontrafakt mahsulotlarning olib kirilishi va sotilishidan himoya qilish hamda telekommunikasiya bozorida sog‘lom raqobat muhitini shakllantirish» edi.
Sherzod Ahmadovning bildirishicha, ro‘yxatga olingan uyali aloqa vosita yo‘qotilgan yo o‘g‘irlanganda egasining so‘rovi asosida qurilma «qora ro‘yxat»ga kiritilishi mumkin. Ya’ni o‘g‘irlangan mobil qurilmadan foydalanishning texnik imkoniyati yo‘qoladi.
Mobil qurilmalarning IMEI-kodlarini avtomatik tarzda ro‘yxatdan o‘tkazish 2019 yil 31 oktyabriga qadar bepul amalga oshirilishi belgilanib qo‘yilgandi. Bunga qadar, tizim operatori tomonidan avtomatik tarzda mobil qurilmalar IMEI-kodlarini ro‘yxatdan o‘tkazish amalga oshirilib kelingan. 2019 yil 1 dekabrga qadar bepul, ammo majburiy ro‘yxatdan o‘tkazish tadbiri bo‘lib o‘tdi. Shundan so‘ng, uyali aloqa vositasida SIM-karta faollashtirilgandan boshlab 30 kun ichida qurilmani hisobga qo‘ydirish BHM 20 foizdan (44 600 so‘m) to‘lov undirila boshlandi.
Ushbu muddatdan so‘ng qurilmalar IMEI-kodlarini UZIMEI tizimidan ro‘yxatdan o‘tkazish uchun 25 foiz BHMdan (55 750 so‘m) to‘lov amalga oshirish kerak bo‘ladi.
To‘lov nega kerak?
Fe’lan soliq, majburiy yig‘imga o‘xshash to‘lov hukumat qaroriga muvofiq, respublika telekommunikasiya infratuzilmasini, shu jumladan qishloq va chekka aholi punktlari, turistik va rekreasion hududlarda rivojlantirish loyihalarini, shuningdek, Vazirlar Mahkamasining qarorlariga muvofiq davlat organlarida amalga oshirilayotgan axborot-kommunikasiya texnologiyalari joriy etish loyihalarini maqsadli moliyalashtirish uchun Axborot-kommunikasiya texnologiyalarini rivojlantirish jamg‘armasiga yo‘naltiriladi.
Vazirlik qoshidagi «O‘zbekiston telekommunikasiya tarmoqlarini boshqarish respublika markazi» DUK matbuot kotibi Zilola Inoyatova bayonotiga ko‘ra, to‘lovning aynan 44 ming so‘m atrofida etib belgilanishida «respublika iqtisodiy siyosatini inobatga olingan».
«Tizimni joriy etish va uning ishlashini ta’minlash uchun belgilangan miqdorda sarf-xarajatlar qilingan. Kelib tushayotgan mablag‘ning ayrim qismi ushbu xarajatlarni qoplashga yo‘naltirilgan. Shuningdek, UZIMEI tizimini texnik jihatdan rivojlantirish, to‘lov tizimlarini joriy etish uchun qilingan xarajatlarni qoplash, «O‘zbekiston pochtasi» AJ xizmatlariga, mijozlarga xizmat ko‘rsatayotgan xodimlarga oylik to‘lash talab qilinadi», — degan u.
Aholi to‘lovdan norozi bo‘lgan
Joriy yil fevralda «Mening fikrim» jamoaviy murojaatlar portalida mobil qurilmalarning IMEI-kodlarini ro‘yxatdan o‘tkazishni soddalashtirish haqida petisiya e’lon qilindi.
Murojaatda jismoniy va yuridik shaxslardan mobil qurilmalarning IMEI raqamlarini ro‘yxatga olish uchun aholidan undiriladigan to‘lovlarni bekor qilish va ro‘yxatga olishni yanada soddalashtirish tartibini joriy etish so‘ralgandi.
Etarlicha ovoz to‘plagan petisiya parlament deputatlar tomonidan o‘rganish boshlangandi. Ishni o‘rganuvchi guruh tarkibida faoliyat yuritgan deputat Doniyor G‘aniyev Telegram-kanalida mobil qurilmani har kim yilda bir marta bepul hisobga qo‘ydirish huquqiga ega bo‘lish kerak, deya munosabat bildirgandi. Ammo parlament o‘rganishi qanday yakunlangani haqida axborot yo‘q.
Alisher Ro‘zioxunov tayyorladi.
Tasvirchi va montaj ustasi – Otaxon Yusupov.
Matnda xatolik topsangiz, o‘sha xatoni belgilab, bizga jo‘nating (Ctrl + Enter)
Fikr bildirish uchun qaydnomadan o'tishingiz so'raladi va telefon rakamni tasdiklash kerak buladi!
“UzAuto Motors” 2025 йил 21 июлдан бошлаб мижозларга Chevrolet Onix, Tracker ва Damas моделдаги автомобилларни янги шартларда харид қилиш имконини тақдим этмоқда.
Арманистон Бош вазири Никол Пашинян Қорабоғ масаласида ўзининг сиёсий қарорини кеч қабул қилганини тан олди. Унинг таъкидлашича, мазкур қадамда кечикканлик минтақавий зиддиятларни чуқурлаштирди.
Россия чегарачилари сўннги пайтларда Ўзбекистон ва Тожикистон фуқароларини радикал диний каналларга обуна бўлгани учун мамлакатга киритишдан бош тортмоқда. Бу ҳолат ТАСС агентлиги ўрганган 20 дан зиёд суд материалларида қайд этилган.
Эронда кузатилаётган ғайритабиий иссиқ об-ҳаво туфайли сув омборларидаги сув сатҳи сўнгги бир асрдаги энг паст даражага тушди. Бу эса мамлакат бўйлаб сув ва электр таъминотида жиддий узилишларга сабаб бўлмоқда.
Туркия Президенти Ражаб Тоййиб Эрдўған Истанбулда бўлиб ўтаётган IDEF-2025 мудофаа кўргазмасида нутқ сўзлар экан, Ғазода рўй бераётган воқеаларга нисбатан жаҳон ҳамжамиятининг сукутини қаттиқ танқид қилди.
АҚШнинг собиқ президенти Дональд Трамп Барак Обамани 2016 йилги президентлик сайловларида Россия уни қўллаб-қувватлагани ҳақида жамоатчилик фикрини атайлаб шакллантирганликда айблади.
Фаластин Соғлиқни сақлаш вазирлигининг маълум қилишича, муҳосарадаги Ғазо секторида сўнгги 24 соат давомида очлик ва кам овқатланиш оқибатида 18 киши ҳалок бўлди.
Украина президенти Владимир Зеленскийнинг маълум қилишича, ўтган тун давомида Украина шаҳарлари ва аҳоли пунктларига 420 дан ортиқ дрон ва 20 тадан ортиқ ракета билан ҳужум қилинган. Ҳужумлар натижасида 2 киши ҳалок бўлган, 15 киши яраланган.
Суриянинг Эс-Сувейда вилоятида друзлар қўмондони Ҳикмат ал-Ҳижрига қарашли кучлар томонидан наслдан-насл яшаб келган уйларидан мажбуран чиқарилган бедуин араб оилаларининг бир қисми эвакуация қилинди.
Исроил армиясининг амалдаги ва собиқ ҳарбийлари The Wall Street Journal нашрига маълум қилишича, Исроил аскарлари Ғазо секторида гуманитар ёрдам тарқатиш пункти яқинида оқ байроқ кўтариб турган палестинлик фуқароларга нисбатан ўқ узганини тан олди.
16 июл куни Исроил ҳарбий самолётлари Сурия пойтахти Дамашқдаги муҳим объектларга — Мудофаа вазирлиги, Ҳарбий штаб ва Президент саройи атрофига зарба берди. Бу ҳужум оддий ҳаво зарбаси эмас эди — бу аниқ сиёсий стратегиянинг давомидир.
Болгарияда дипломатнинг машинасига ортилган 200 килограммдан зиёд гиёвандлик моддаси мусодара қилинди. Таъкидланишича, мамлакат тарихида бунчалик йирик наркотик партияси биринчи марта фош қилинди.
АҚШнинг Исроилдаги элчиси Майк Хакаби Исроил ҳукуматининг масиҳий ташкилотлар ва уларнинг хорижий ходимларига нисбатан ҳаракатларидан жиддий норозилик билдирди.
Санкциялар таркибига қурол етказиб беришни тўхтатиш, ҳарбий ҳамкорлини якунлаш, суд орқали жавобгарликни кучайтириш, шунингдек, Исроил компанияларга нисбатан иқтосодий чекловлар жорий этиш каби бандлар киради.
Ижтимоий тармоқларда тарқалган, ўзини гўёки дефектолог-психолог деб атаган Д.Ж дудуқланган болаларни сўкиниш ва қўрқитиш усулида даволашга урингани акс этган видеохабар бўйича Болалар омбудсмани 2024 йилнинг якуни ва 2025 йил январ ойида ўрганиш олиб борган ва бу ҳақда жамоатчиликка маълумот берган.
Ўзбекистон Республикаси Экология вазирлиги ва унинг ҳузуридаги Давлат экологик экспертиза маркази, шунингдек, оммавий ахборот воситалари вакиллари учун Озарбайжонга пресс-тур ташкил этилди. Пресс-тур давомида журналистлар “Sea Breeze” компаниясининг Боку шаҳридаги фаолияти билан яқиндан танишдилар ва унинг халқаро экологик стандартларга қай даражада мос келиши ўрганилди.
Бюджетдан ташқари пенсия жамғармасининг Оҳангарон туман бўлими бошлиғи маҳаллий фуқаронинг йўқолган меҳнат дафтарчасини тиклаб, уни ёшга доир пенсияга чиқариб бериш эвазига 1500 АҚШ долларини пора сифатида олган вақтида унинг ноқонуний ҳаракатларига чек қўйилди.
2025 йил 14 июль куни Исроил армияси Ғазо секторидаги бир нечта ҳудудларга кенг кўламли ҳаво ва артиллерия зарбаларини амалга оширди. Маҳаллий тиббий манбалар ва гувоҳларга кўра, ушбу ҳужумлар натижасида камида 11 фаластинлик ҳалок бўлган, ўнлаб тинч аҳоли жароҳатланган.
Маҳаллий манбаларга кўра, тўқнашувлар ҳар икки томон вакилларининг бир-бирларига тегишли автомашиналарни олиб қўйиши ортидан бошланган. Низо тез орада оғир қуроллар қўлланилган шафқатсиз жангларга айланди.
Украинага қарши урушда Россия армияси сафида жанг қилган 66 нафар Ўзбекистон фуқароси ҳалок бўлди. Уларнинг кўпчилиги қамоқдан озодликка чиқиш умиди билан урушда қатнашган. BBC ва «Медиазона» манбаларига кўра, улар асосан «Вагнер» гуруҳи орқали фронтга юборилган.
Япония жануби-ғарбидаги Токара ороллари атрофида июн охиридан буён 1,9 минг мартадан кўпроқ зилзила қайд этилгани ҳақида мамлакат бош метеорология бошқармаси маълум қилди.
Бу ҳақда Трамп NBC News телеканалига берган интервьюсида маълум қилган ва АҚШ, НАТО ҳамда Украина ўртасидаги янги ҳарбий ёрдам келишувининг тафсилотлари билан ўртоқлашган.
АҚШнинг президенти Дональд Трамп 2024 йилдаги ҳомийлар йиғилишида сўзлаб, Россия президенти Владимир Путинни Украинага ҳужум қилмаслик учун Москвага бомба ташлаш билан таҳдид қилганини маълум қилди.
БМТнинг Аҳолишунослик жамғармаси (ЮНФПА) маълум қилишича, Ғаза секторида тахминан 50 минг ҳомиладор ва эмизикли аёл бир неча кундан бери овқатга етиб бормай, жуда оғир шароитда яшамоқда.
Россия президенти Владимир Путин Роман Старовойтни транспорт вазири лавозимидан озод қилгач, у ўз жонига қасд қилгани ҳақида хабарлар тарқалди. Фожиага нима сабаб бўлган?
Исроил томонидан қўзғатилган гуманитар инқироз, Ғазога нисбатан кучайтирилган блокада ва инсонпарвар ёрдамларнинг киришини тўсиш билан янада оғирлашмоқда.