«Ikki karra niqoblanish» COVID-19 tarqalishini to‘xtatadi

JAMA Ichki Tibbiyot tomonidan nashr etilgan tadqiqot natijalariga ko‘ra bir marta ishlatiladigan tibbiy prosedura niqobini mato ostidan kiyish, burun va og‘izdan nafas olish tomchilarining oqimini sezilarli darajada kamaytiradi. Bu esa COVID-19 tarqalishini cheklashi mumkin. Ma’lumotlar shuni ko‘rsatadiki, «ikki karra niqoblash» – yoki burun va og‘iz ustiga ikkita qoplama kiyish filtrlash samaradorligini yaxshilaydi.

Tadqiqotchilar sog‘liqni saqlash sharoitida ishlatiladigan bir martalik prosedura niqoblari bilan odatda tibbiy darajaga ega bo‘lmagan mato yuzlarini bir vaqtning o‘zida ishlatishga e’tibor qaratdilar.

Ushbu birikma, odatda, burun ko‘prigidan og‘iz ostigacha bo‘lgan joyni yopishda samarali bo‘lib, koronavirusni tarqatadigan nafas olish tomchilarini chiqarishni cheklaydi.Tadqiqot mualliflaridan biri Emili Sikbert-Bennet «biz niqob va yuz terisi o‘rtasidagi aloqani yaxshilaydigan o‘zgarishlar, shu jumladan protsedura niqoblari ustiga gaiters yoki bandanalar kabi to‘liq qamrab oluvchi niqoblar himoya vazifasini yaxshilashda eng samarali bo‘lganligini aniqladik» deb UPI ga xabar berdi.

Bizni ikki tomonlama niqoblash samaradorligi yaxshilanganligi sababli eng samarali yo‘l shu usuldan foydalanish, deydi Shimoliy Karolina universiteti yuqumli kasalliklar kafedrasi mudiri Chapel Hill.

AQSh Kasalliklarni nazorat qilish va oldini olish markazi fevral oyining boshlarida, mamlakatning ko‘plab hududlarida COVID-19 bilan kasallanish holatlari ko‘payib borayotgan paytda ikki marta maskalanishni tavsiya qila boshladi.

Burun va og‘iz ustiga ikkita qoplama kiyish virus tarqalishidan 95 foiz himoya qiladi va vaktsinadan immunitet hosil bo‘lguncha pandemiyani oldini olishga yordam beradi.

Ushbu tadqiqot uchun Sickbert Bennett va uning hamkasblari uchta ko‘ngilli – bitta ayol va ikkita erkak tomonidan ishlatiladigan niqoblarning filtrlash samaradorligini o‘lchashdi.Bundan maqsad turli o‘lchamdagi mavzular bo‘yicha maskalarni filtrlash samaradorligini sinab ko‘rish va ular buni olti xil ssenariylarga asoslanib amalga oshirdilar.

Ma’lumotlar shuni ko‘rsatdiki, poliyester gaiteri ostidagi bir martalik tibbiy protsedura maskasi 81 foiz filtrlanish bilan nafas olish tomchilarini chiqarilishidan eng yaxshi himoya vositasi deb topildi.

Tadqiqotchilarning ta’kidlashicha, paxta bandanasi ostiga taqilgan protsedura niqobi qo‘yib yuborilgan tomchilarning 77 foizini filtrlagan, paxta niqoblari bilan birgalikda esa tomchilar tarqalishini 66 foizga kamaytirgan. Tadqiqotchilarning fikriga ko‘ra eng kam himoyani ta’minlagan uchta niqob – polester gaiter, bandana va paxta niqobi filtrlash samaradorligi 40 foiz dan sal ko‘proq bo‘lgan.

Ma’lumotlar shuni ko‘rsatdiki, bir martalik tibbiy protsedura niqoblari virus tomchilari oqimini 60 foizgacha kamaytirdi.

Bundan tashqari, tibbiy muolajalar uchun niqoblar paxta yoki poliyester qoplamalariga taqilganida, filtrlash samaradorligi 55 foizdan 60 foiz oralig‘ida bo‘lgan.

Bu shundan dalolat beradiki, tibbiy protsedura maskalari ustiga paxta yoki poliyester bilan yopilgan holda ikki marta niqoblash, nafas olish tomchilari chiqishiga qarshi eng yaxshi himoya vositasini beradi.

«Ikki karra niqoblashning eng yaxshi shakli bu siz va siz o‘zaro aloqada bo‘lgan odam niqobga ega bo‘lishidir», dedi Sikbert-Bennet.