Er magnit maydonining zaiflashishi hayotning rivojlanishiga turtki bo‘lishi mumkin

Amerikalik tadqiqotchilar Ediakaran davrida Yer magnit maydonidagi o‘zgarishlar va murakkab organizmlarning diversifikasiyasi o‘rtasidagi bog‘liqlikni o‘rganishdi.

Shu maqsadda Jon Tarduno va uning jamoasi Braziliyadagi 591 million yillik toshdan topilgan yer qobig‘ida keng tarqalgan mineral bo‘lgan plagioklazning 21 ta kristall namunalarining magnit xususiyatlarini tahlil qildi.

Olimlar plagioklaz kristallari atmosfera bosimida Yer magnit maydonining hozirgi kuchidan qariyb 30 baravar zaifroq ekanligini aniqladilar va Yer magnit maydoni 26 million yil davomida, ya’ni bundan 591-565 million yil oldin bu zaif darajada barqarorligini qayd etdilar.

Oldingi tadqiqotlar Ediakaran davrida 575-565 million yil oldin Yerda yashagan yumshoq organizmlarning sezilarli diversifikasiyasini atmosfera va dengizlarda kislorod darajasining ko‘tarilishi bilan bog‘ladi, ammo bu rivojlanishning tetikleyicisini aniqlay olmadi.

Tarduno va uning jamoasi, aksincha, Yer magnit maydonining zaiflashishi, nisbatan past massali vodorod ionlarining kosmosga chiqishi va atmosferada kislorodning ko‘payishi biologik diversifikasiyaga turtki bo‘lishi mumkinligini ta’kidladi.

Tadqiqot natijalari «The Nature Communications Earth & Environment» jurnalida chop etildi.