Oltin kuz – xayrli ishlar mavsumi

Oltin kuz – xayrli ishlar mavsumi

Alloh taolo zamonni yaratib, uni kun, hafta, oy, yillarga taqsim qildi. O‘z navbatida kun soatlarga, hafta kunlarga, oy haftalarga, yil esa fasllarga bo‘lindi.

Alloh taolo fasllarni yaratar ekan, ularning har biriga o‘ziga xos bo‘lgan ob-havo, mevalar, poliz ekinlari, manzaralar va bulardan boshqa biri ikkinchisida topilmaydigan xususiyatlarni berdi.

Bugun fasllar ichida eng chiroylisi — oltin kuz haqida so‘z yuritamiz.

Fasllar orasida kuzning o‘ziga yarasha o‘rni va ahamiyati bor. Aytib o‘tganimizdek, bu faslda insonning rizqi bo‘lgan ko‘pgina anvoi ne’matlar pishadi. Havosi ham iliq, mo‘’tadil bo‘ladi. Manzarasi esa go‘zal, dillarni yayratadi.

Abu Sa’iyd Xudriy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning: «Kim Alloh yo‘lida bir kun ro‘za tutsa, Alloh uning yuzini do‘zaxdan yetmish kuz uzoqlashtiradi», deganlarini eshitdim» (Buxoriy va Muslim rivoyat qilgan).

Ibn Hajar Asqaloniy rahmatullohi alayh «Sahihul Buxoriy»ga yozgan mashhur sharhi «Fathul Boriy» kitobida yuqoridagi hadisni bunday izohlaydi: «Kuz — yilning ma’lum bir qismidir. Lekin, bu yerda u bilan «yil» nazarda tutilmoqda. Bu joyda boshqa fasllar: yoz, qish, bahor qolib, aynan kuzning zikr qilinishi unda mevalar pishib, eng yaxshi fasl bo‘lgani uchundir», deydi.

Kuz fasli hamma qatori o‘zbek xalqi uchun juda qadrli. Chunki tinchlik, diyonat, istiqlol, hurlik va qator ulug‘ ne’matlar ana shu oltin kuz fasli boshlanishi bilan xotiralarga muxrlangan.

Yuqorida ta’kidlanganidek, kuz fasli o‘zida juda ko‘p yaxshiliklarni jamlagan. Quyida ulardan uchtasiga e’tibor qaratamiz.

Kuz ibrat fasli

Oqil hikmat, johil ayb qidiradi, deganlaridek, fasllarda ham mo‘min bandalar uchun qanchadan-qancha yaxshiliklar, barakalar, ibratlar, sir-sinoatlar bor.

Alloh taolo bu fasllarni birin-ketin keltirishi borliqni tartib-intizom ustiga qurgani va biz bundan o‘zimizga kerakli xulosalarni chiqarishimizga dalolatdir. Har faslda issiq, sovuq, qor, yomg‘ir, shamol kabi iqlim o‘zgarishlarining bo‘lishi aql egalari uchun ibrat bo‘lishi bilan birga, Buyuk Rabbimizning cheksiz qudratini ko‘rsatadi.

Bu borada Qur’oni karimda shunday deyiladi:

 إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآَيَاتٍ لِأُولِي الْأَلْبَابِ

«Albatta, osmonlaru yerning yaratilishida va kecha-kunduzning almashinishida aql egalari uchun belgilar bor» (Oli Imron surasi, 190-oyat).

Bu haqida So‘fi Olloyor rahmatullohi alayh ham go‘zal bayt keltirgan:

Padid etdi jahon ichra favosil,

Qilur har fasl turluk nash’a hosil.

Alloh taolo bu dunyoni to‘rt fasldan iborat qilib yaratdi. U zot bahor kunlarida o‘lik yerdan turli o‘t-o‘lanlarni chiqarib qo‘ydiki, bu hol odam bolalarining qabrlaridan turib, tirilmog‘iga ishoradir. Yoz faslida nabotot olami tamom o‘sib, to‘la yetiladi. Hammayoq yam-yashil kiyimga burkanadi. Bu odamlarni foniy dunyoda biroz to‘kinlikda yashashlariga ishora. Kuz kelib, boyagi tamom yetilgan o‘t-o‘lanlar butkul gullari-yu mevalaridan ayrilib, quriy boshlaydi. Bu ham odam bolalarining yoshligi o‘tib, qarilikka qadam tashlashlariga ishoradir. Qish faslida boyagi tuzuk dunyo buzilib, suvlar muzlab, qor yog‘ib, butun hayvonlar ustiga mashaqqatlar yog‘iladi. Bu ham maxluqotning qiyomatda qayta tirilib, boshlariga turli mashaqqat va qayg‘ular tushishiga ishoradir.

Kuz shukr fasli

Musulmon kishi doim shukrda bo‘lishi lozim. Ne’matlar ziyoda bo‘lganda shukri ham ziyoda bo‘lishi kerak.

وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ ۖ وَالَّذِي خَبُثَ لَا يَخْرُجُ إِلَّا نَكِدًا ۚ كَذَٰلِكَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَشْكُرُونَ

«Pok yurtning nabototi Rabbining izni ila chiqadir. Nopok bo‘lgani esa, faqat qiyinchilik ila chiqadir. Shukr keltirgan qavmlar uchun oyatlarimizni shunday xilma-xil bayon qilurmiz» (A’rof surasi, 58-oyat).

Oyati karimada ta’kidlanganidek, nabototlarning unib chiqishi, ularning hosil berishi bizni shukrga, fikrga chorlaydi.

Kuz ibodat fasli

Chunki bu faslda yig‘ilgan hosillar, yig‘im-terimlardan zakoti ushri beriladi. Bu bilan odamlar orasida mehr oqibat ziyodalashadi. Alloh taolo aytadi:

كُلُوا مِنْ ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَآتُوا حَقَّهُ يَوْمَ حَصَادِه

ِ ۖ وَلَا تُسْرِفُوا ۚ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ

«Mevalagan paytida uning mevasidan yenglar va yig‘im-terim kunida haqqini beringlar. Va isrof qilmanglar. Albatta, U isrof qilguvchilarni sevmas». (An’om surasi, 141 – oyat).

Demak, biz kuzda zimmamizdagi haqlarni ado qilib, tilimiz bilan shukr etib, amalda uni tadbiqini ko‘rsatib, isrofgarchilikdan tiyilishimiz darkor. Shunda Alloh berayotgan ne’matlarini yana ziyoda qilib beradi.

Manba: muslim.uz


Matnda xatolik topsangiz, o‘sha xatoni belgilab, bizga jo‘nating (Ctrl + Enter)

Bo'limga tegishli qiziqarli xabarlar

Fikr bildirish uchun qaydnomadan o'tishingiz so'raladi va telefon rakamni tasdiklash kerak buladi!

Qattiq sovuq qachon chekinishi ma’lum qilindi

Ёғиб ўтган қордан сўнг Ўзбекистон ҳудудининг катта қисмида қор қоплами ҳосил бўлди. Бугун эрталаб ҳаво ҳарорати 8-13 даража совуққача, айрим жойларда 15 даража совуққача, энг чекка жанубда 4-6 даража совуққача пасайди.

O‘zbekistonga yana qorli sovuq havo kirib kelmoqda

20-22 декабрь кунлари Ўзбекистон ҳудудига нам ва совуқ ҳаво массалари кириб келиши кутилмоқда. Баъзи жойларда ёғингарчилик (ёмғир, қор) кузатилади, тоғ олди ва тоғли ҳудудларда кучли бўлиши мумкин.

Propan narxi tushishda davom etmoqda, benzin esa....

Эътиборли жиҳати шундаки, пропан нархининг кетма-кет бундай арзонлашиб бориши яқин орада кузатилмаган.

Ertaga O‘zbekistonda qor yog‘ishi kutilmoqda

“Ўзгидромет” Ўзбекистонда 15 декабрь, якшанба куни об-ҳаво қандай бўлиши ҳақида маълумот берди.

Kelajakda Rossiya yangi hududlarni bosib oladi

Айтганча, агар мамлакатимиз таркибига яна янги, лекин бизга жуда яқин ҳудудлар қўшилса, бу тажрибадан келажакда ҳам фойдаланиш мумкин.

Ronalduning narxi rekord darajada pastladi

«Transfermarkt» портали саҳифаларида «Ан-Наср»нинг юлдуз ҳужумчиси Криштиану Роналдунинг нархи янгиланди.

Naoya Inoue nihoyat Murodjon Ahmadaliyevga javob qaytardi

Мутлақ жаҳон чемпиони, япониялик Наоя Иноуэ Муроджон Аҳмадалиевнинг чорловига жавоб қайтарди.

Qo‘shma Shtatlar Rossiyaga qarshi bayonot bilan chiqdi

Москва Яманнинг “Ансоруллоҳ” гуруҳи билан алоқада экани, Исроил ва унинг иттифоқчиларига қарши амалиётларида унга ёрдам бериш учун қурол жўнатаётгани АҚШнинг ғазабини қўзғатди.

Uchinchi jahon urushi bo‘yicha taxminlar bildirildi

Американинг Newsweek журнали, агар учинчи жаҳон уруши бошланса, фронт Европанинг шимоли-шарқида чўзилиши мумкинлигини тахмин қилди.

O‘zbekistonda 19 dekabrdan havo harorati ko‘tarilishni boshlaydi

20 декабрда баъзи жойларда ёмғир ва қор ёғиши кутилмоқда.

Erkinjon Turdimovning yangi ish joyi ma’lum bo‘ldi

Самарқанд вилояти ҳокими лавозимидан озод этилган Эркинжон Турдимов Президент Администрациясига ишга ўтказилади.

Yurtimizga qachon qor yog‘adi?

Бу ҳақда Ўзгидромет хабар берди.

Havo harorati -8 darajagacha tushishi kutilmoqda

Бу ҳақда Ўзгидромет хабар берди.

Rossiyalik polisiyachilar ommaviy ravishda ishdan ketmoqda

Россияда шундай ҳудудлар борки, у ерда участка полиция инспекторлари лавозимларининг 90 фоизигача бўш, ва битта ходим тўққизта ходим ўрнига ишлашга мажбур бўлмоқда.

Isroil rahbariyati hibsga olinishiga birgina davlat tish-tirnog‘i bilan qarshi chiqmoqda

21 ноябрь куни Халқаро жиноят суди Ғазо секторида инсониятга қарши ва уруш жиноятлар содир этгани учун Исроил бош вазири Бинямин Нетаняҳу ва собиқ мудофаа вазири Йоав Галантни ҳибсга олишга ордер берди.

Suriyaliklar pul to‘la qoplar bilan banklarga bostirib kirishmoqda

Дамашқдан олинган суратларда одамлар банкларга, баъзан катта ахлат қопларига ўралиб, яроқсиз қоғоз пулларни олиб кетаётганини кўриш мумкин.

Rossiya Xitoyga uran konini sotdi

«Казатомпром» баёнотида айтилишича, корхонадаги Россия улуши (49,979 фоиз акция) Хитой давлат компанияси State Nuclear Uranium Resources Development Co., Ltd компаниясига ўтказилган.

Ruslar Suriyadan qochmoqda

Руслар Суриядаги энг йирик аэродромни тарк этди.

Rossiyalik general Igor Kirillovning Moskvada yo‘q qilinishi "juda yaxshi g‘oya emas edi"

Унинг қайд этишича, муҳим даражадаги генералларни ўз она шаҳрида ўлдириш уруш қоидаларини ўзгартиради, бу яхши ғоя эмас.

Isroil sulhdan keyin G‘azoni bosib oldi

Исроил Мудофаа вазири Исроил Кацнинг айтишича, Исроил ҳарбийлари «Ҳамас мағлубияти» ва сулҳ музокараларида муваффақият қозонганидан кейин ҳам Ғазо устидан доимий назорат ўрнатади.

Arabiston Isroilning Falastin davlatini ochiq tan olish shartidan voz kechdi — OAV

Исроил ва Саудия Арабистони ўртасидаги нормаллаштириш бўйича музокараларда сезиларли «ютуқ»ларга эришилди.

Олий Рада раиси Руслан Стефанчук Украина Россия билан ўз шартлари асосида музокаралар олиб боришга тайёрлигини айтди.

Россия президенти Владимир Путин Россия махсус хизматлари Украинага Россияда «террорчилик ҳужумлари» қилиш имконини берган «энг оғир хатолар»га йўл қўйганини айтди.

Президент Владимир Путиннинг таъкидлашича, Россия кучлари Украинадаги асосий мақсадлари сари олға интилмоқда ва ҳар куни муҳим ҳудудларни қўлга киритмоқда.

Vyetnamda karaokedagi yong‘inda 11 kishi halok bo‘ldi

Вьетнам жамоат хавфсизлиги вазирлигининг хабар беришича, бир киши “ўт қўйганликда” гумонланиб ҳибсга олинган.

Россия президенти Владимир Путин америкалик журналистнинг матбуот анжуманида берган саволига кескин жавоб берди.

Nigeriyadagi yarmarkada 32 nafar bola halok bo‘ldi

Жароҳатланганлар яқин атрофдаги шифохоналарга етказилган, ҳодиса юзасидан тергов ҳаракатлари олиб борилмоқда.

Dahshat! Qashqadaryoda ota va uning 3 farzandi vafot etdi

Фожиага ис газидан заҳарланиш сабаб бўлган.

Tarkibida taqiqlangan modda bo‘lgan ozdiruvchi qahva mahsulotlarini O‘zbekistonga olib kelgan fuqaro qo‘lga olindi

“Тошкент-АЭРО” ихтисослаштирилган божхона комплекси ходимлари таркибида кучли таъсир қилувчи моддалар бўлган оздирувчи қаҳва маҳсулотларининг республикамиз ҳудудига олиб кирилиши ва ички ҳудуддаги яширин айланмасига чек қўйишди.

Zelenskiydan Vladimir Putin bilan muzokaralar stoliga o‘tirishga tayyormisiz, deb so‘rashdi

Украина армияси ўз кучи билан Қрим ва Донбассни қайтариб ололмайди, деди Украина президенти.

Ukrainadagi rus qo‘shinlari soni doimiy ravishda o‘sib bormoqda

Украинадаги рус қўшинлари сони доимий равишда ўсиб бормоқда ва фронтда вазият жуда кескин.

Kamol Advon kasalxonasi xodimi Isroil hujumi bo‘lgan «dahshatli» tunni tasvirlab berdi

Камол Адвон касалхонасининг ҳамширалик бўлими раҳбари Ийд Сабба Ғазонинг шимолидаги муассасада кечган тунни «даҳшатга тўла» деб таърифлади.

Suriyada 100.000 dan ortiq jasadi bo‘lgan ommaviy qabr topildi

Сурия Фавқулодда Ишчи Гуруҳи раҳбари Мустафо Сурияда бундай оммавий қабрлар бундан ҳам кўп бўлиши мумкинлигини тан олди.

"Ko‘pchilik kanadaliklar Kanada AQShning 51-shtatiga aylanishni xohlaydi" – Tramp

Агар мамлакат Американинг 51-штатига айланса...

Erdo‘g‘on nega Makronga minnatdorlik bildirdi?

Туркия Президенти Ражаб Тойиб Эрдўған Франция Президенти Эммануэль Макрон билан телефон орқали суҳбат ўтказди.

Evropa Ukrainaga harbiy kontingent yuborishi mumkin

Маълумотларига кўра, контингент асосини Германия, Франция, Италия, Буюк Британия ва Полша каби давлатлардан иборат коалиция ташкил қилиши мумкин.

Samarqandda piyoda avtobus bosib ketishi oqibatida halok bo‘ldi

Ҳозирда ҳолат юзасидан Самарқанд шаҳри бўйича ИИО ФМБ ТБ томонидан жиноят иши қўзғатилиб, дастлабки тергов ҳаракатлари олиб борилмоқда.

Janubiy Koreya prezidenti hibsga olinishi mumkin

Жанубий Корея президенти Юн Сок Ёл ҳарбий ҳолат жорий этиш бўйича иш юзасидан чақирувга эътибор бермаган ва Коррупцияга қарши тергов бўлимига бормаган.

HAMAS Isroil bilan o‘t ochishni to‘xtatish bo‘yicha kelishuvga erishilishi mumkinligini ma’lum qildi

ҲАМАС 17 декабрь куни Қатарда ўт очишни тўхтатиш бўйича жиддий ва ижобий музокаралар бўлиб ўтганини айтди.

Bronza davrida kannibalizm bo‘lganini isbotlovchi dalillar topildi

Археологлар бронза даврида каннибализм (одамхўрлик) бўлганини исботловчи далилларни топишди.