“Амакиваччамнниг улуш сўраши тўғрими?”
— Бундан 25 йил олдин, амаким оиласи билан туман марказига кўчиб кетган. Катта ҳовли дадамга қолган. Ҳозирда амаким вафот этган. Ҳовли вафот этган отамнинг номида, у ерда онам билан бирга яшаймиз. Ҳовлининг ярмини опамга бўлиб берганмиз. Яқинда амакимнинг ўғли «ҳовлида отамнинг ҳақи бор, шуни менга ажратиб берасизлар», деди. Амакиваччамнинг ҳақ талашиши тўғрими?
Исми сир тутилди.
Мурожаатга фуқаролик ишлари бўйича Шайхонтоҳур туманлараро суди раиси Муқаддас ГУЛАМОВА жавоб берди:
— Фуқаролик кодексининг 164-моддасига асосан мулк ҳуқуқи шахснинг ўзига қарашли мол-мулкка ўз хоҳиши билан ва ўз манфаатларини кўзлаб эгалик қилиш, ундан фойдаланиш ва уни тасарруф этиш, шунингдек ўзининг мулк ҳуқуқини, ким томонидан бўлмасин, ҳар қандай бузишни бартараф этишни талаб қилиш ҳуқуқидан иборатдир. Мулк ҳуқуқи муддатсиздир.
Шу билан бирга уй-жойдан фойдаланиш ҳуқуқи мулк ҳуқуқи асосида вужудга келади. Бошқа фуқароларнинг, жумладан мулкдорнинг оила аъзоларида уй-жойдан фойдаланиш ҳуқуқи қонунда белгиланган ҳолатларда вужудга келиши мумкин.
Уй-жой кодекси 32-моддасига мувофиқ, уй, квартира мулкдорининг оила аъзолари, шунингдек у билан доимий яшаётган фуқаролар, агар уларни кўчириб келган пайтда ёзма равишда бошқа ҳол қайд этилган бўлмаса, уйдаги, квартирадаги хоналардан мулкдор билан тенг фойдаланишга ҳақлидирлар. Улар мулкдор берган турар жойга ўзларининг вояга етмаган фарзандларини кўчириб киритишга ҳақлидирлар, оиланинг бошқа аъзоларини эса, уй, квартира мулкдорининг розилиги билангина кўчириб киритишлари мумкин. Бу шахслар уй, квартиранинг мулкдори билан оилавий муносабатларни тугатган тақдирда ҳам уларда турар жойдан фойдаланиш ҳуқуқи сақланиб қолади. Уй, квартиранинг мулкдори билан унинг собиқ оила аъзолари, шунингдек у билан доимий яшаётган фуқаролар ўртасида турар жойдан фойдаланиш тартиби тарафлар келишуви билан белгиланади.
Турар жой мулкдорининг оила аъзолари деб у билан доимий бирга яшаётган хотини (эри) ва уларнинг фарзандлари тан олинади. Эр-хотиннинг ота-онаси, шунингдек мулкдор билан доимий бирга яшаётган оилали фарзандлари ва уларнинг эр-хотини, агар улар илгари бу ҳуқуққа эга бўлмаган бўлса, фақат ўзаро келишувга биноан мулкдорнинг оила аъзолари деб тан олиниши мумкин.
