Россия Остонани Қозоғистон ҳудудида темир йўл тарифлари ошиши сабабли ЕОИИ шартномасининг асосий тамойилини бузганликда айблади. Нархларнинг ошишига иш ҳақи, электр энергияси ва дизель ёқилғиси харажатларининг ошиши сабаб бўлмоқда. Москва ўз маҳсулотларини Қозоғистон ҳудуди орқали ташиш ҳажми қисқарганидан хавотирда.
Можаро тезда ҳал қилинди. Қозоғистонда улар ушбу ўзгаришларга ҳақли эканликларини эслатишди, чунки КТЗ учун тарифлар даражаси Россия темир йўллари нархларидан ошмайди. Eвропа Комиссияси ўз баҳосини ўтказди ва ҳеч қандай қоидабузарликларни аниқламади. Бироқ, ҳозирги можаро кўпроқ глобал жараёнларга мос келади, дейди Амаркетс таҳлилий бўлими раҳбари Артем Деэв ТRТ билан суҳбатда.
«Бу келишмовчиликлар Қозоғистоннинг йўналишларни диверсификация қилиш ва Европа ва Осиё ўртасидаги транзит хаб сифатидаги ролини оширишга қизиқиш ортиб бораётгани билан боғлиқ бўлса керак, бу эса унга, айниқса мураккаб геосиёсий муаммолар шароитида мустақил транспорт иштирокчисига айланиш имконини беради», деб тушунтиради таҳлилчи. .
Дарҳақиқат, сўнгги йилларда Қозоғистонда ЕОИИдан чиқиш ғояси тобора кўпроқ эшитилмоқда. Ўтган йили фаоллар ҳатто тегишли петицияни ҳам туздилар: «Биз Қозоғистон ҳукуматидан КХШТ ва ЕОИИдан чиқишни, шунингдек, Россия Федерацияси билан барча интеграция жараёнларини тўхтатишни талаб қиламиз».
Бироқ, ТRТ га интервью берган экспертлар Остонанинг Евроосиё Иттифоқидан тўлиқ чиқиши даргумон деган фикрга қўшилди. «Қозоғистон ўзининг транспорт инфратузилмасини модернизация қилишга фаол сармоя киритмоқда, бу интеграция учун қўшимча имкониятлар яратади, лекин қулайроқ шартларда», - деб ҳисоблайди Деэв.
Қолаверса, айни дамда минтақада Евроосиё Иттифоқига муқобил йўқ, дея таъкидлайди сиёсатшунос Ислом Кураев ТRТ телеканали билан суҳбатда: «Бугунги кунда Қозоғистон экспортининг 75 фоизи Россия ва Беларус билан боғлиқ. Шуни унутмангки, Қозоғистон нефти экспорти ҳам Россиядаги қувурлар орқали ўтади. Ҳозирча мустақил логистика йўналишлари мавжуд эмас. Қозоғистон учун ЕОИИдан чиқиш муҳим нуқта бўлади. Россия билан интеграцион алоқалар мамлакатга ниҳоятда салбий таъсир кўрсатиши аниқ, аммо ундан воз кечиш янада ёмонроқ оқибатларга олиб келади».
Бироқ Остона Кремль иштирокидаги янги лойиҳаларга киришга шошилмаяпти. Масалан, мамлакат БРИКСда иштирок этиш учун ариза беришдан бош тортди. Бу экспертлар ўртасида ушбу қарорнинг мақсадга мувофиқлиги ҳақида кўплаб мунозараларга сабаб бўлди ва баъзилар Россиянинг мумкин бўлган реакциясидан хавотирда. Аммо, Кураевнинг сўзларига кўра, бу эрда икки хил маъно излашнинг ҳожати йўқ - Қозоғистоннинг рад этиши БРИКСнинг ўз хоҳишига тўғри келди.
«БРИКС саммитида тузилма ҳали кенгайишни режалаштирмаётгани таъкидланди. Бундан ташқари, бугунги кунда бу тузилма анча сиёсий. Россия у орқали ўз манфаатлари ва шериклик муносабатларини ривожлантириш ниятида. Аммо ҳозирча бу лойиҳа амалий жиҳатдан эмас. Ҳеч қандай тузилма ёки котибият йўқ. Қозоғистоннинг бу босқичда у ерда ҳеч қандай иши йўқ, айниқса Остона Россия билан барча лойиҳаларда иштирок этгани учун», - дейди Кураев.
Сўнгги икки йил ичида мамлакатлар ўртасидаги муносабатларда жиддий ўзгаришлар рўй берди. Қозоғистон Ғарбнинг Россия Федерациясига қарши санкцияларига қўшилмаган, бироқ айни пайтда мамлакат ҳудудидан чекловларни четлаб ўтиш учун фойдаланишга йўл қўймайди. Ёзда Хитой ва Қозоғистон етакчилари Си Цзиньпин ва Қосим-Жомарт Тоқаев Россияни айланиб ўтувчи Транскаспий йўналишини ишга туширишди. Бу йил эса Москва эмас, Пекин Қозоғистоннинг асосий савдо шериги бўлди.
Ва яқин келажакда Остона эътибори Кремлдан бироз ХХР томон силжиши мумкин, дея давом этади агентлик суҳбатдоши: “Хитой билан муносабатларда катта истиқболлар мавжуд. У ерда озиқ-овқат инқирози кучайиб бормоқда ва Қозоғистон хомашё ва дон экинларини сотиш орқали муҳим роль ўйнаши мумкин. Ҳамкорлик салоҳияти катта. Ўйлайманки, Хитойнинг минтақадаги мавқеи вақт ўтиши билан мустаҳкамланади.
Асрлар давомида давлатлар номлари тарихий воқеалар, маданий хусусиятлар ва миллий идентичлик таъсирида шаклланган. Бироқ турли даврларда кўплаб мамлакатлар расмий номини ўзгартириш тўғрисида қарор қабул қилган — бу халқаро ҳужжатлар, музокаралар ва идентификацияда муайян қийинчиликларни келтириб чиқаришига қарамасдан.
Global Wealth Databook ва Bloomberg томонидан дунёда аҳолисининг катта қисми миллионерлардан иборат бўлган давлатлар рўйхати эълон қилинди. Ўзбекистон бу рўйхатга киритилмади.
Ўзбекистон миллий терма жамоаси собиқ бош мураббийи Сречко Катанец Жаҳон чемпионати-2026'да мухлислар терма жамоадан ҳеч нарса кутмаслиги кераклигини айтди.
АҚШнинг президенти Дональд Трамп 2024 йилдаги ҳомийлар йиғилишида сўзлаб, Россия президенти Владимир Путинни Украинага ҳужум қилмаслик учун Москвага бомба ташлаш билан таҳдид қилганини маълум қилди.
БМТнинг Аҳолишунослик жамғармаси (ЮНФПА) маълум қилишича, Ғаза секторида тахминан 50 минг ҳомиладор ва эмизикли аёл бир неча кундан бери овқатга етиб бормай, жуда оғир шароитда яшамоқда.
Россия президенти Владимир Путин Роман Старовойтни транспорт вазири лавозимидан озод қилгач, у ўз жонига қасд қилгани ҳақида хабарлар тарқалди. Фожиага нима сабаб бўлган?
Исроил томонидан қўзғатилган гуманитар инқироз, Ғазога нисбатан кучайтирилган блокада ва инсонпарвар ёрдамларнинг киришини тўсиш билан янада оғирлашмоқда.
Техасда кучли ёмғир ва Гвадалупе дарёсининг тошиб кетиши оқибатида юзага келган сув тошқини оқибатида камида 104 киши ҳалок бўлди. Бу ҳақда The New York Times нашри хабар берди.
Исроил армиясининг қамал остидаги Ғазо секторига қилган навбатдаги тонгги ҳаво ҳужумлари натижасида камида 10 фаластинлик ҳалок бўлди. Марҳумлар орасида бир чақалоқ ҳам бор. Яна кўплаб инсонлар жароҳат олди.
Давлат нефть корпорацияси Бадаловнинг “тўсатдан ўлими”га бағишланган пресс-релизда унинг раҳбарлигида “қисқа вақт ичида кенг кўламли илм-фанни талаб қилувчи лойиҳалар амалга оширилганини” таъкидлади
Исроил Ғазо сектори аҳолиси, хусусан, болаларни атайин оч қолдирмоқда, яъни очликдан қурол сифатида фойдаланмоқда. Defence for Children International ва Doctors Against Genocide ташкилотлари томонидан эълон қилинган “Бутун авлодларнинг оч қолдирилиши” ҳисоботида шундай хулоса илгари сурилган.
Арманистон суди уни “ҳокимиятни эгаллаб олишга чақиришда” айблаб ДХХ қамоқхонасига жойлаштирди. Шу вақтнинг ўзида унга тегишли бўлган "Арманистон электр тармоқлари" (АЭТ) компаниясини миллийлаштириш бошланди.
Исроил оммавий ахборот воситаларининг хабар беришича, АҚШ расмийлари Ғазо секторида отишмаларни тўхтатиш ва асирларни алмашиш бўйича келишувга эришиш мақсадида Исроилга босим ўтказишга тайёрланмоқда.
Шу билан бирга, NDMA келгуси 12 дан 24 соатгача мамлакатнинг катта қисмларига таъсир қилиши кутилаётган кучли ёмғир ва момақалдироқ ҳақида огоҳлантирди.
Россия томонидан Киевга уюштирилаётган ҳужумлар кучайгани сари, Украина пойтахтидан қочаётган фуқаролар сони ҳам ормоқда, деб ёзади Германиянинг NTV нашри.
Эрон расмийлари ушбу ҳужумларни халқаро ҳуқуқ ва журналистлар хавфсизлигига қарши жиноят сифатида баҳоламоқда. Ҳодисалар халқаро ҳамжамият томонидан кескин қораланиши мумкин.
Шовот тумани Фавқулодда вазиятлар бўлими ходими ҳам ўзганинг ишончига кириб, ички ишлар органларидаги танишлари орқали унга ҳайдовчилик гувоҳномаси олиб беришини айтиб, эвазига 1400 АҚШ доллари ва 1 млн 300 минг сўм олганлик ҳолати ҳужжатлаштирилди.