Pandemiya va geosiyosiy inqiroz O‘zbekistonda avtomobillar narxiga qanday ta’sir qildi?

Mikrochip yetishmovchiligi, logistika muammolari, alohida komponentlarning tanqisligi va global inflyasiya avtomobilsozlik sanoatiga zarar yetkazdi. Ishlab chiqaruvchilar inqirozga moslashishlari kerak edi va iste’molchilar qiyin tanlov qilishlari kerak edi.

Avtomobillar, shuningdek, elektronika, maishiy texnika va boshqa tovarlar narxlari 2020 yilning bahoridan buyon oshib bormoqda, chunki jahon iqtisodiyoti zarba ortidan zarba beradi. Aftidan, insoniyat nihoyat COVID-19 pandemiyasining og‘ir sharoitlariga o‘rganib qolgan bir paytda, yangi muammolar paydo bo‘ldi.

Butun dunyoda avtomobillar narxi oshdi, endi Yevropa va AQSh ham yoqilg‘i narxining misli ko‘rilmagan o‘sishiga duch kelmoqda. Osiyo va Rossiya Federasiyasida bu borada asosan hech qanday muammo yo‘q, ammo import qilingan komponentlar tufayli mashinalar hali ham qimmatlashmoqda.

Shu tariqa, O‘zbekistonda joriy yilning fevral oyida Rossiyaning Lada rusumli rusumli avtomobillari 2 foizdan 4 foizga ko‘tarildi, mart oyida esa narx belgilari ikki marta – 3 foizdan 9 foizga o‘zgardi. Natijada joriy yilning o‘zida narxlar 2 foizdan 10 foizgacha oshgan. Bundan tashqari, AvtoVAZ 2020 yilning bahoridan boshlab narxlarni bosqichma-bosqich oshirdi. Va endi tahlilchilar rus ishlab chiqaruvchisi xorijiy komponentlar bilan jiddiy muammolarga duch kelganini hisobga olib, optimistik prognoz bera olmaydi.

Hyundai joriy yilning yanvar oyida avtomobillar narxini 2 foizdan 8 foizga, mart oyida esa 4 foizgacha o‘zgartirdi. Bundan tashqari, Creta modellari o‘tgan kuzda keskin sakrab, 18% dan 25% gacha.

Skoda bahorda avtomobillar narxini oshirmadi, lekin o‘tgan yilning noyabr oyida u 15% dan 16% gacha o‘zgardi. Ammo aprel oyida Renault uchun narxlar turli modellar uchun 5% dan 11% gacha ko‘tarildi.

KIA avtomobillari yil boshida 4% dan 7% gacha ko‘tarildi va mart oyi boshida ba’zi modellar yanada oshdi. Mart oyining ikkinchi yarmida ishlab chiqaruvchi barcha avtomobillar narxini 3 foizdan 11 foizga ko‘tarishga majbur bo‘ldi.

Shu bilan birga, uzoq vaqt davomida UzAuto Motors jahon bozorida davomiy kuzatilgan og‘ir sharoitlarga qaramay, avtomobil narxlarini muqobil saqlashga muvaffaq bo‘ldi.

Bunday o‘ziga bog‘liq bo‘lmagan og‘ir sharoitda narxlarni ushlab turishning imkoni bo‘lmadi.

So‘nggi ikki yil ichida faqatgina joriy yilning bahorida kompaniya avtomobil modellari narxini sezilmas darajada o‘zgartirishga majbur bo‘ldi.

Ammo O‘zbekistonda avtomobil rusumlarining sezilarli darajada kengaygani, shuningdek chet el avtomobillari importi uchun bojxona stavkalarining pasaytirilganiga qaramay, Chevrolet avtomobillariga talab hali hamon yuqori darajada saqlanib qolmoqda.