Er uchastkalaridan o‘zboshimchalik bilan foydalangan va egallab olgan shaxslar javobgarlikka tortildi
Muqaddam ommaviy axborot vositalarida, shu yilning 1 fevral kuni O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasida Yer maydonlaridan noqonuniy foydalanish va egallab olishning oldini olish bo‘yicha Respublika komissiyasining kengaytirilgan yig‘ilishi bo‘lib o‘tgani haqida xabarlar berilgan edi.
Mazkur yig‘ilishda qishloq xo‘jaligi, ayniqsa, sug‘oriladigan ekin yerlarining ajratilishi va foydalanilishi ahvoli hamda sohada qonuniylikni ta’minlashga doir masalalar muhokama qilingan.
Xususan, yig‘ilishda zaxiraga olingan yer maydonlarini ajratishning ochiq va shaffof tizimi hanuzgacha yo‘lga qo‘yilmagani, qishloq xo‘jaligi maqsadlarida ajratilgan yer maydonlari maqsadsiz ishlatib kelinayotgani, bu esa turli suiiste’molchiliklarga, ekin maydonlarining egasiz qolib, hatto yo‘qotilishiga olib kelayotganligi aniq misollar bilan ko‘rsatib o‘tilgan.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019 yil 17 iyundagi “Qishloq xo‘jaligida yer va suv resurslaridan samarali foydalanish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-5742-sonli qishloq xo‘jaligida yer va suv resurslaridan samarali foydalanish konsepsiyasi tasdiqlangan. Konsepsiyada qishloq xo‘jaligi yerlarida, suv va gidroinshootlardan foydalanish samaradorligini oshirish, yerlarning meliorativ holatini yaxshilash, qishloq xo‘jaligi ekinlari seleksiyasi va urug‘chiligini rivojlantirish, qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini chuqur qayta ishlash va sotish, logistika va marketing tizimlarini rivojlantirish hamda yer va suv resurslaridan samarali foydalanishda ilm-fan va amaliyot integrasiyasini jadallashtirish kabi muhim yo‘nalishlar belgilab olingan.
Jumladan, Konsepsiyada qishloq xo‘jaligi uchun mo‘ljallangan yerlardan samarasiz foydalanganlik uchun javobgarlik choralarini kuchaytirish nazarda tutilgan. Konsepsiya ijrosi yuzasidan qonunchilikka o‘zgartirish kiritilib, bu turdagi huquqbuzarlik uchun jazo tizimi bir qancha kuchaytirildi va sudlar tomonidan bu turdagi ishlar ko‘rib chiqilmoqda.
Toshloq tuman ma’muriy sudining raisi A.Akramovning "ANIQ.UZ"ga ma’lum qilishicha, Toshloq tuman ma’muriy sudi tomonidan 2020 yil 28 yanvar kuni O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Agrosanoat majmui ustidan nazorat qilish inspeksiyasi Toshloq tuman bo‘limi tomonidan I.Abdullayevga nisbatan O‘zbekiston Respublikasi MJtK 60-moddasining 1-qismi bilan yuritilgan ma’muriy huquqbuzarlikka oid ish ko‘rib chiqildi.
Ish holatiga ko‘ra, 2020 yil 22 yanvar kuni Agrosanoat majmui ustidan nazorat qilish inspeksiyasi Toshloq tuman bo‘limi xodimlari tomonidan o‘tkazilgan monitoring tekshirishida, I.Abdullayev Toshloq tuman “Arabboy To‘xtaboyev saxovati” MMTP hududida joylashgan “G‘ulomjon Mashrab o‘g‘li” fermer xo‘jaligi hisobidagi 254-sonli konturidagi yer maydonining 0,30 gektar qismini tomorqa qilib olib, o‘zboshimchalik bilan foydalanib kelgani aniqlangan.
Sudning qarori bilan unga nisbatan O‘zbekiston Respublikasi MJtK 60-moddasining 1-qismi bilan bazaviy hisoblash miqdorining besh baravari miqdorida 1 115 000 so‘m jarima jazosi tayinlandi. Ushbu holatda o‘zboshimchalik bilan foydalanib kelingan yer maydonining qonuniy egasiga qaytarilishi ta’minlangan.
Shuningdek, tuman sudi tomonidan 2020 yil 6 fevral kuni Agrosanoat majmui ustidan nazorat qilish inspeksiyasi Toshloq tuman bo‘limi tomonidan G‘.Mirzayevga nisbatan O‘zbekiston Respublikasi MJtKning 601-moddasi bilan yuritilgan ma’muriy huquqbuzarlikka oid ish ko‘rib chiqildi.
Ish holatiga ko‘ra, 2020 yil 27 yanvar kuni Agrosanoat majmui ustidan nazorat qilish inspeksiyasi Toshloq tuman bo‘limi xodimlari tomonidan o‘tkazilgan monitoring tekshirishida, G‘.Mirzayev Toshloq tuman “G‘ulomjon Mashrab o‘g‘li” fermer xo‘jaligiga rahbarlik qilib kelib, O‘zbekiston Respublikasi Yer kodeksining 40,79,90-moddalari talablariga zid ravishda, fermer xo‘jaligi hisobidagi 254-sonli konturidagi yer maydonining 0,3 gektar qismini boshqa fuqarolar tomonidan o‘zboshimchalik bilan egallab olishlariga yo‘l qo‘ymaslik choralarini ko‘rmagani aniqlangan.
Sudning qarori bilan unga nisbatan O‘zbekiston Respublikasi MJtKning 601-moddasi bilan bazaviy hisoblash miqdorining yigirma baravari miqdorida 4 460 000 so‘m jarima jazosi tayinlandi.
Bundan tashqari, tuman sudi tomonidan 2020 yil 10 fevral kuni Agrosanoat majmui ustidan nazorat qilish inspeksiyasi Toshloq tuman bo‘limi tomonidan X.Mirzakarimovga nisbatan O‘zbekiston Respublikasi MJtK 60-moddasining 2-qismi bilan yuritilgan ma’muriy huquqbuzarlikka oid ish ko‘rib chiqildi.
Ish holatiga ko‘ra, 2020 yil 20 yanvar kuni Agrosanoat majmui ustidan nazorat qilish inspeksiyasi Toshloq tuman bo‘limi xodimlari tomonidan o‘tkazilgan monitoring tekshirishida, X.Mirzakarimov O‘zbekiston Respublikasining Yer kodeksining 90-moddasi talablariga zid ravishda, Toshloq tuman “SAIDBEK SARDORBEK FAYZ” fermer xo‘jaligi hisobidagi 96-sonli konturdagi yer maydonini 0.01 gektar qismini o‘zboshimchalik bilan egallab olib, bino-inshootlar qurib olgani aniqlangan.
Sud majlisi davomida noqonuniy qurib olingan bin-inshootlar X.Mirzakarimov tomonidan buzib tashlanib, yer maydoni bo‘shatilgani hamda ish bo‘yicha yetkazilgan 354 445 so‘m moddiy zararni to‘liq to‘lab berilgani sababli, sudning qarori bilan unga nisbatan to‘plangan ma’muriy ish hujjatlari MJtK 271-moddasi 1-qismining 10-bandiga asosan tugatilib, X.Mirzakarimov javobgarlikdan ozod qilindi.
Yuqorida bayon etilganlarni inobatga, jismoniy va yuridik shaxslar yerdan foydalanishda eng avvalo qonunda nazarda tutilgan asoslarda harakat qilishlari, har qanday buzilgan huquqlarini faqatgina qonuniy tartibda sud orqali tiklashga urinishlari kelgusida ko‘ngilsiz voqealar markazida bo‘lishlarini oldini oladi. Vaholanki, bu munosabatlarning barchasi qonun bilan tartibga solingan.
