O‘zbekiston pul-kredit siyosatini o‘zgartiradi
Markaziy bank tomonidan ishlab chiqilgan farmonda loyihasida pul-kredit siyosati sharoitlarini inflyasion targetlash rejimiga bosqichma-bosqich o‘tkazish hamda 2023 yildan inflyasiyaning doimiy maqsadli ko‘rsatkichi (target)ni 5 foiz darajasida belgilash nazarda tutilgan.
Inflyasion targetlash sharoitlari va maqsadlarining belgilab olinishi Hukumat va Markaziy bankning inflyasiyani barqarorlashtirish bo‘yicha o‘zaro muvofiqlashtirilgan harakatlarini samarali amalga oshirilishiga xizmat qiladi.
Ta’kidlanishicha, targetlash inflyasiyani jilovlash maqsadida joriy qilinmoqda.
Inflyasiyaning joriy dinamikasi va prognoz ko‘rsatkichlari Markaziy bankka narxlar barqarorligini ta’minlash bo‘yicha yuklatilgan vazifalaridan kelib chiqib, mazkur yo‘nalishda aniq va yanada ta’sirchan choralar ko‘rishni taqazo etmoqda.
Tahlil va hisob-kitoblar, farmon loyihasida keltirilgan qat’iy pul-kredit siyosatining yuritilishi, davlat yig‘ma byudjetining muvozanatli ijro etilishi, shuningdek iqtisodiyotning boshqa tarmoqlarida tarkibiy islohotlarning samarali amalga oshirilishi kabi shartlarning bajarilishi 2023 yilda inflyasiyaning maqsadli darajasiga erishilishiga xizmat qilishini ko‘rsatmoqda.
Shu bilan birga, inflyasiyani pasaytirish va uni iqtisodiyot uchun maqbul darajada ushlab turish hamda inflyasion kutilmalarni jilovlash maqsadida farmon loyihasida pul-kredit siyosatini takomillashtirish va uning yangi instrumentlarini joriy qilish, Markaziy bank foiz siyosatini tezkorligi va moslashuvchanligini oshirish ko‘zda tutilgan.
Farmon loyihasining makroiqtisodiy siyosat va tarkibiy islohotlar sohasidagi chora-tadbirlar qismida quyidagilar nazarda tutilgan:
- davlat maqsadli dasturlari doirasida kreditlar ajratish usullari va tamoyillarini qayta ko‘rib chiqish, foiz stavkalarini belgilashda 2020 yil 1 yanvardan Markaziy bank qayta moliyalash stavkasidan kam bo‘lmagan darajada, 2021 yil 1 yanvardan esa bozor stavkalarida belgilash, zaruriy hollarda foiz xarajatlarining ma’lum bir qismini qoplab berish mexanizmini qo‘llash;
- fiskal siyosat sohasida choralar “byudjet qoidalari”ni ishlab chiqish hamda 2020 yildan davlat ichki va tashqi qarzlari yillik o‘zgarish parametri chegarasini tasdiqlash amaliyotini yo‘lga qo‘yish kabi yo‘nalishga qaratilgan;
Davlat byudjetini belgilangan ko‘rsatkichlar doirasida ijro etish, shuningdek soliq-byudjet va pul-kredit siyosati muvofiqligini ta’minlash va boshqalar.
Mazkur Farmon bilan shunday tartib o‘rnatilmoqdaki, unga ko‘ra iqtisodiyotni yanada isloh qilish bo‘yicha qabul qilinadigan qarorlar, birinchi navbatda sifatli va muvozanatli iqtisodiy o‘sish hamda narxlar barqarorligini ta’minlash maqsadlariga mos keluvchi tamoyil va vazifalarga asoslanadi.
Bu, o‘z navbatida, zamonaviy ishlab chiqarish, transport va ijtimoiy infratuzulmani yaratish, tartibga solinadigan narxlarni erkinlashtirishni yakuniga yetkazish, davlat korxonalarini isloh qilishda ular faoliyatiga bozor mexanizmlarini joriy qilish, mehnat unumdorligi va energiya samaradorligini oshirish kabi vazifalarni o‘z ichiga oladi.
