O‘zbekiston hayot sifati yuqori mamlakatlar qatoridan joy oldi — reyting

O‘zbekiston CEOWORLD jurnali tomonidan e’lon qilingan Human Progress Index (HPI) yillik hayot sifati reytingida 196 mamlakat orasida 108-o‘rinni egalladi. Bu haqda "Daryo" xabar berdi.

2025 yil uchun Inson taraqqiyoti indeksi (ITI) reytingi hayot sifati, kutilayotgan umr ko‘rish davomiyligi, ta’lim darajasi, aholi jon boshiga daromad, siyosiy barqarorlik, rivojlanish imkoniyatlari kabi keng ko‘lamli omillarni hisobga oladi.

Tahlil uchta asosiy barqarorlik, qoniqish va muvozanatlilik toifalari bo‘yicha o‘tkazilgan. Ularning har biri 100 ballik shkala asosida baholangan.

Global reyting yetakchisi Shveysariya bo‘lib, undan keyingi o‘rinlarni Norvegiya va Islandiya egallagan. Shuningdek, kuchli o‘ntalikdan Gonkong, Shvesiya, Daniya, Germaniya, Irlandiya, Singapur va Avstraliya joy olgan.

O‘zbekiston reytingda 108-o‘rinni egallab, 100 balldan 70,94 ball to‘plagan va “hayot sifati yuqori” mamlakatlar toifasiga kirgan. Yurtimiz Markaziy Osiyo mintaqasi bo‘yicha reytingda Qozog‘iston va Turkmanistondan keyingi uchinchi mamlakatga aylangan.

Reytingda Turkiya, Chernogoriya, Rossiya, Gruziya, Belarusiya kabi davlatlar “hayot sifati juda yuqori” darajasidan joy olgan. Keyingi o‘rinlarda Xitoy (77-o‘rin), Armaniston (78), Ozarbayjon (92), Turkmaniston (96), Ukraina (102), O‘zbekiston (108), Qirg‘iziston (119) esa “hayot sifati yuqori” mamlakatlar qatorida qayd etilgan. Qo‘shni Tojikiston esa 63.4 ball bilan 128-o‘rinni egallagan.

Reytingni aniqlash uchun CEOWORLD jurnali tadqiqotchilari 196 ta mamlakatni uchta asosiy toifa bo‘yicha tahlil qilishdi va taqqoslashgan:

1) barqarorlik;
2) qoniqish;
3) muvozanat.

Ushbu o‘lchovlarni baholash uchun uchta toifadan biriga kiruvchi 23 ta ko‘rsatkich ko‘rib chiqilgan. Har bir atribut 100 ballik shkala bo‘yicha baholangan. Masalan, barqarorlikka iqtisodiy o‘sish, soliq stavkalari, o‘rtacha umr ko‘rish davomiyligi, daromad hamda xarajatlar, uy-joy sharoitlari va boshqalar kiradi. Qoniqishga esa xavfsizlik, baxt darajasi, korrupsiyani idrok etish, bolalar va onalar o‘limi, transport, ta’lim hamda sog‘liqni saqlash kiradi. Muvozanatga inson huquqlari, jinslar tengligi, ekologiyaga g‘amxo‘rlik va boshqalar kiradi.

CEOWORLD — turli mamlakatlarda iqtisodiyot, investisiyalar, karyera, texnologiyalar, ta’lim va hayot sifati bo‘yicha tahliliy materiallar, reytinglar va tadqiqotlarni chop etuvchi xalqaro biznes nashr hisoblanadi.