“Ozib ketibsiz-a”: nima uchun ba’zida vazn yo‘qotish haqidagi maqtovlar haqoratomuz deb qabul qilinadi?
Ko‘pchilik har qanday maqtov yoqimli deb o‘ylashga odatlangan, chunki bu bilan biz tan olish va qo‘llab-quvvatlashni bildiramiz. Ammo shuni ta’kidlash kerakki, ba’zi hollarda maqtovlar, masalan, vazn yo‘qotish bilan bog‘liq bo‘lganda chuqur hissiy oqibatlarga olib kelishi mumkin. Garchi ular bir qarashda samimiy ko‘rinsa ham.
Kutilmagan natija
Vazn yo‘qotish haqidagi iltifotlarni olgan odamlar o‘zlarining qadr-qimmatini shubha ostiga qo‘yishlari mumkin, chunki asosiy e’tibor fazilatlari yoki yutuqlariga emas, balki faqat tashqi ko‘rinishiga qaratiladi.
Xavotirning kuchayishi
Kilo yo‘qotish haqidagi maqtovlar qo‘shimcha bosim hosil qiladi. Bu ma’lum bir me’yorga muvofiq yashash uchun doimiy bosim tufayli tashvish va stressni keltirib chiqaradi, bu o‘z navbatida ruhiy salomatlik uchun salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkin, shu jumladan depressiya va ovqatlanish buzilishiga ham.
Qadrsizlanish
Agar iltifot faqat vazn o‘zgarishiga qaratilgan bo‘lsa, u odamning boshqa shaxsiy harakatlari va yutuqlarini inkor etishi mumkin. Bu insonning butun qadr-qimmati uning tashqi ko‘rinishi bilan belgilanishi, shaxsiyatining boshqa, muhimroq tomonlarini e’tiborsiz qoldirishi hissini yaratadi.
Diyetadagi buzilishlar
Kasallik va ovqatlanish buzilishi bilan kurashayotganlar uchun vazn yo‘qotish haqidagi maqtovlar salbiy his-tuyg‘ularni kuchaytirishi va tiklanish jarayonini murakkablashtirishi mumkin. Psixologik nuqtayi nazardan bu jihatlarni chuqur tushunish, bunday maqtovlar nima uchun xavfli bo‘lishi mumkinligini va nima uchun boshqa odamning tanasi haqida bunday fikrni bildirishda chegaralarni buzmaslik kerakligini tushunishga yordam beradi.
Vazndagi o‘zgarishlarga e’tibor qaratish o‘rniga ruhiy tushkunlik yoki bosimga olib kelishi mumkin bo‘lgan ichki go‘zallik, shaxsiyat va yutuqlarni ta’kidlaydigan maqtovlarga e’tibor qaratgan ma’qul.
Tashqi ko‘rinish mavzusiga tegmasdan qanday qilib muloqot qilish lozim:
- Hissiyotlar va his-tuyg‘ularga e’tibor qarating. Jismoniy o‘zgarishlarni muhokama qilish o‘rniga u qanday tuyg‘ularni his qilayotgani haqida so‘rang.
- Tashqi ko‘rinishingizdan ko‘ra uning hissiy holati haqidagi savollarni berishingiz mumkin. Masalan, “So‘nggi paytlarda o‘zingizni qanday his qilyapsiz?”
- Yutuq va fazilatlarini e’tirof eting. Insonning tashqi ko‘rinishi bilan bog‘liq bo‘lmagan shaxsiy fazilatlarini ta’kidlang. Masalan: “Samimiyligingiz meni hayratda qoldiradi”.
- Ehtiyotkorlik bilan va hukm qilmasdan tinglang. Agar so‘ralmasa, qaror qabul qilmasdan yoki yechim taklif qilmasdan eshitishda davom eting.
- O‘z-o‘zini qabul qilish muhimligini unutmang. Buni ta’kidlagan holda tashqi ko‘rinishidan qat’i nazar, uni qadrlashingizni ayting. Masalan, “Men sizni qanday bo‘lsangiz, shunday qadrlayman”.
