Nima uchun AQSh Yevropadan boyroq bo‘lib chiqdi?

 Nima uchun AQSh Yevropadan boyroq bo‘lib chiqdi?

2008-yilda Qo‘shma Shtatlar va yevrohudud yalpi ichki mahsulot bo‘yicha aslida teng edi: Yevropa Ittifoqining 27 davlatining umumiy boyligi 14,2 trillion dollarni, Amerika boyligi 14,8 trillion dollarni tashkil etdi. 17 yil o‘tib, yevrohudud yalpi ichki mahsuloti 15 trillion dollardan sal ko‘proqni tashkil qilgan bo‘lsa, AQSh yalpi ichki mahsuloti 26,9 trillion dollargacha o‘sdi.

Natijada, yalpi ichki mahsulotdagi farq hozirda rekord darajadagi 80 foizni tashkil etadi. AQShning aholi jon boshiga yalpi ichki mahsuloti Lyuksemburg va Irlandiya bundan mustasno, Yevropa Ittifoqining barcha davlatlaridan ham oshadi.

📊 2024-yilda AQShda aholi jon boshiga o‘rtacha YAIM 80 023 yevroni tashkil etdi, bu Yevropa Ittifoqi o‘rtacha ko‘rsatkichidan deyarli ikki baravar ko‘p (40 060 yevro).

Agar siz Yevropa davlatlari va AQSh shtatlarini solishtirsangiz, hayratlanarli narsaga duch kelasiz: AQShning eng qashshoq shtati – Missisipida aholi jon boshiga yalpi ichki mahsulot Yevropaning beshta yetakchi iqtisodiyotiga qaraganda yuqori. Faqatgina Germaniya istisno. Biroq, Missisipi Germaniyaga jiddiy raqobatchi bo‘lib, atigi 1600 dollarlik farq bilan.

❕ Shunisi e’tiborga loyiqki, hatto Buyuk Britaniya, agar u AQSh shtati bo‘lganida, 50 shtat orasida atigi 49-o‘rinni egallagan bo‘lardi (Missisipini zo‘rg‘a ortda qoldirdi).

Nima uchun bu sodir bo‘ldi?

2010 yildan 2023 yilgacha Qo‘shma Shtatlarda yalpi ichki mahsulotning o‘sish sur’ati Evropa Ittifoqidagi 21 foizga nisbatan 34 foizga yetdi.

💡 Bu bo‘shliqni ikki so‘z bilan izohlash mumkin: texnologiyaga sarmoya. Aniqrog‘i, ularning etishmasligi. Yevropa Ittifoqi tadqiqot va ishlanmalarga juda kam sarmoya kiritadi. AQSh ishi shuni ko‘rsatadiki, ushbu sektorga investisiyalar ishlab chiqarish samaradorligini oshirish bilan bog‘liq.

Xuddi shu davrda mehnat unumdorligi AQShda 22 foizga, Evrozonada esa atigi 5 foizga o‘sdi. Shu sababli, Evropaning Qo‘shma Shtatlardan orqada qolishi 2010-yillarning boshidan aniq bo‘ldi va uni mehnatga layoqatli aholining o‘sishidagi farq bilan izohlab bo‘lmaydi.

Albatta, Yevropa shaharlari o‘z me’morchiligi bilan mashhur, taomlari va vinolari hech kimdan kam emas, avgust bayramlari esa barchaning orzusi. Umumjahon sog‘liqni saqlash haqida unutmang. Biroq, iqtisodiy ko‘rsatkichlar umidsizlikka tushadi.

Birinchidan, amerikaliklar boyroq. Amerika Qo‘shma Shtatlarida aholi jon boshiga o‘rtacha yalpi ichki mahsulot Evrozonadan ancha oshib ketdi. 1990 yildan buyon farq 16 foizdan 2023 yilga kelib 30 foizdan oshdi.

Ikkinchidan, AQSh ilm-fan va tadqiqotlarga ko‘proq sarmoya kiritmoqda. Davlat va xususiy sektor o‘z yalpi ichki mahsulotining Evropaga qaraganda ko‘proq foizini ushbu maqsadlarga sarflaydi. Yevropa Komissiyasi hisobotida ko‘plab yevropalik tadbirkorlar amerikalik venchur investorlardan mablag‘ izlashni va AQSh bozorida o‘z loyihalarini kengaytirishni afzal ko‘rishini ta’kidlaydi.

📣 Agar YEI o‘z yondashuvini o‘zgartirmasa va tavakkal qilmasa, yaqin yillarda AQSh yalpi ichki mahsuloti Yevropanikidan ikki baravar ko‘p bo‘ladi. Va keyin, ko‘ryapsizmi, Daniya o‘zining qat’iy pozisiyasini o‘zgartiradi va Grenlandiyani Trampga beradi.


Matnda xatolik topsangiz, o‘sha xatoni belgilab, bizga jo‘nating (Ctrl + Enter)

Bo'limga tegishli qiziqarli xabarlar

Fikr bildirish uchun qaydnomadan o'tishingiz so'raladi va telefon rakamni tasdiklash kerak buladi!

O‘zbekistonda pensiya va nafaqalar miqdori oshirilishi mumkin

Жорий йилнинг 4 февралида Статистика агентлиги «2024 йил декабр ойида ўтган йилнинг май ойига нисбатан ҳисобланган истеъмол нархлари индексидан келиб чиқиб, 2025 йил учун ҳисобланган минимал истеъмол харажатлари (МИХ) қиймати бир ойда киши бошига 669 минг сўмни ташкил этгани»ни маълум қилди.

Uchta Chevrolet eng serxarajat avtomobillar o‘nligiga kirdi

Автомобилдан фойдаланиш давридаги харажатлар машина танлашдаги муҳим жиҳатлардан ҳисобланади. Ҳар доим ҳам автомобилнинг нархи тўғри кўрсаткич эмас, нархи арзонроқ машина кейинчалик кўп чиқимга сабаб бўлиши ҳам ҳеч гапмас.

O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist Oygul Xalilova vafot etdi

Бу ҳақда Қашқадарё вилоят мусиқали драма театри матбуот хизмати хабар берди

Maykl Jeksonning 2025 yildagi sof boyligi qancha ekanligi e’lon qilindi

Бугунги кунда Майкл Жексоннинг бойлиги қанчага баҳоланиши мумкин?

Nemislar ko‘p narsalarni to‘g‘ri qilgan

НАТО раҳбарига кўра, Германия мудофаа харажатларини кўпайтириши зарур.

Ronaldu "Real"ga qaytishi mumkin

Бу ҳақда Роналдунинг испаниялик журналист Эдуардо Агиррега берган интервьюсига таяниб, Спорт24 хабар берди.

Rossiyaning puxta ishlangan maxfiy rejasi oshkor bo‘ldi

Россия Туркияда АЭС ниқоби остида Америка санкцияларини четлаб ўтиш учун “доллар захираси” яратмоқчи бўлган.

O‘zbekistonlik taniqli aralash yakka kurash ustasi Shohasan Mirzamatov avtofalokatga uchradi

Бу ҳақда Қозоғистоннинг Octagon лигаси матбуот хизмати хабар берди.

Rossiya jimgina o‘zining do‘stiga savdo tariflarini joriy etmoqda

2022 йилгача Россиянинг автомобиль бозори дунёдаги энг йирик 10 таликка кирган бўлиб, кўпчилик автомобиллар Ғарб компаниялари томонидан ишлаб чиқариларди.

Rossiyada dollar narxi keskin tushib ketdi

Россия Марказий банки 2024 йил октябридан бери илк бор долларнинг расмий курсини ₽97 пастга туширди.

13—17 yanvar kunlari kutilayotgan ob-havo ma’lumoti e’lon qilindi

“Ўзгидромет” 13—17 январь кунларига об-ҳаво прогнозини эълон қилди.

Aktrisa Feruza Normatova kiberbullingga uchradi

Бунақасига биринчи марта дуч келишим. Қип-қизил кибербуллинг, мен ҳатто маниакал кибербуллинг деган бўлардим.

Ruslar mitingga chiqdi

"Бироқ биз доимо: "Сизлар учун пул йўқ", деган гапни эшитамиз".

Olimlar yadro qishidan omon chiqa oladigan beshta davlatni sanab o‘tishdi

Тадқиқотчиларнинг фикрича, Австралия, Янги Зеландия, Исландия, Вануату ва Соломон ороллари аҳолиси омон қолиши мумкин.

Bu hafta qor yog‘ishi kutilmoqda

Мамлакатнинг марказий ва жануби-шарқий вилоятларида 29-31 январда вақти-вақти билан қор ёғади.

Ukrainadagi urush 20 aprelda yakunlanadi

АҚШ президенти Доналд Трамп маъмуриятининг Украинадаги урушни тинч йўл билан ҳал этиш режаси чет эл матбуотига сизиб чиқди.

Ilon Mask AQSh rasmiylarini AQShdan qochishga undadi

Бу ҳақда Time газетаси манбаларга таяниб хабар берди

Dunyoning ikkinchi o‘rindagi armiyasi eshaklarga o‘tmoqda

Россия ҳарбийлари ҳайратлантиришда давом этмоқда.

Ruslar "Yars" raketalari bilan shug‘ullanmoqda

Россия Волга ҳудудида "Ярс" қитъалараро баллистик ракеталари билан машқларни ўтказмоқда.

Sobiq merning ayanchli o‘limi

Набира ўзининг бобоси ва бувисини пул учун шафқатсизлик билан ўлдирди: жасадлар бир ой бочкада ётди, у эса машиналар ва қимматли буюмларни сотди.

Ukrainaning yangi qarshi hujumi haqida hozirgacha nima ma’lum?

Украина Қуролли кучлари яна Курск вилоятига "қонли ҳужум"га ўтди.

Kongoda qamoqdan qochgan jinoyatchilar 160 dan ortiq ayolga zo‘ravonlik qilib, ularni tiriklay yoqib yubordi

БМТнинг маълум қилишича, тахминан 165-167 нафар аёлга жинсий зўравонлик қилинган.

Argentina Jahon sog‘liqni saqlash tashkilotini tark etishda AQShga ergashadi

Қарор Президент Доналд Трамп ўзининг иккинчи муддатининг биринчи кунида Қўшма Штатлар БМТ соғлиқни сақлаш органидан чиқишини эълон қилганидан икки ҳафта ўтиб қабул қилинди.

Falastinliklarni majburan ko‘chirish etnik tozalash hisoblanadi

Ал-Жазира хабар берганидек, Малайзия Ташқи ишлар вазирлиги пайшанба куни фаластинликларнинг мажбуран кўчирилиши этник тозалаш ва халқаро ҳуқуқ ва БМТнинг кўплаб резолюцияларини бузиш эканлигини айтди.

Trampning g‘azoliklarni ko‘chirish g‘oyasi uni impichment xavfi ostida qoldirdi

АҚШнинг Техас штати Вакиллар палатасининг демократ аъзоси Эл Грин Ғазо секторини назоратга олиш режалари ҳақидаги баёнотидан сўнг АҚШ президенти Доналд Трампга қарши импичмент эълон қилишни режалаштираётганини маълум қилди.

Tramp o‘zining jinoiy rejasi hammaga yoqishini da’vo qilmoqda

Қаршиликларга қарамай, Трамп Ғазо режаси "ҳаммага ёқишини" таъкидламоқда.

AQSh Xitoy yaqinidagi muhim shartnomaviy ittifoqchisini yashirincha qurollantirmoqda

АҚШ ҳукумати ўтган ойда Хитой ва Шимолий Корея томонидан таҳдидларга дуч келаётган Шарқий Осиёдаги хавфсизлик шартномаси бўйича иттифоқчиси Японияга учта йирик қурол сотишни маъқуллади.

Saudiya Arabistoni Trampga tezkor javob qaytardi

Саудия Арабистони валиаҳд шаҳзодаси Муҳаммад бин Салмон подшоҳликнинг бу борадаги позициясини ҳеч қандай вазиятда бошқача талқин қилиниши мумкин бўлмаган "аниқ ва қатъий" тарзда тасдиқлади.

Qozog‘istonda kelin o‘g‘irlaganlar endi jinoiy javobgarlikka tortiladi

Янги моддада вазиятга қараб турли жазо чоралари кўзда тутилган: жарима, жамоат ишлари ва қамоқ.

Vashingtondagi aviahalokatda vafot etganlarning jasadi topildi

Ҳозирда фавқулодда хизматлар дарёдан самолёт ва вертолёт қолдиқларини олиб чиқиш ишларини давом эттирмоқда.

100dan ortiq odam Kongodagi davolash markazlaridan qochib ketdi. Ular maymunchechagi bilan kasallangan

Агентлик маълумотларига кўра, ўтган ҳафтада Конгода маймун чечаги касаллигининг 2707 та ҳолати қайд этилган, шу жумладан 516 таси тасдиқланган ва 38 киши вафот этган.

Shvesiyada yuz bergan otishmada 10 ga yaqin odam halok bo‘ldi

Шошилинч чақирилган матбуот анжуманида Швеция Бош вазири Ульф Кристерссон қурбонлар сони бўйича таълим муассасасида содир бўлган отишма мамлакат тарихида мисли кўрилмаган ҳодиса эканлигини айтди.

AQSh BMT Inson huquqlari kengashini tark etdi

Бу ҳақда Оқ уй матбуот хизмати хабар берди.

Tramp afg‘onistonlik jurnalistning savolini e’tiborsiz qoldirdi

Журналист президентдан Афғонистон келажаги ва “Толибон” ҳукуматини тан олиш эҳтимолини сўраган.

Turkiyada o‘g‘ri 3 kg oltin o‘g‘irlab, o‘sha do‘konda 3 kun yashirindi

У ўғрилик қилгандан сўнг полициядан қочиб, уч кун давомида дўконнинг вентиляция шахтасида яширинган.

Euroclear Rossiyaning muzlatilgan aktivlaridan 2 milliard yevroga yaqin daromadni mart oyida Ukraina jamg‘armasiga o‘tkazmoqchi

Тахминан 1,55 миллиард евро миқдоридаги биринчи тўлов 2024-йил июл ойида амалга оширилган.

Rossiya harbiylarini portlatish rejalashtirilgani aytildi

Россия ҳарбий хизматчиларини портлатишни режалаштирган Украина фуқароси ўн йилга озодликдан маҳрум этилди.

Rossiyada armiyadan qutulish yanada murakkablashmoqda

Россия Мудофаа вазирлиги ҳарбий хизматдан тиббий озод бўлишни янада қийинлаштирувчи ўзгартишларни жорий қилмоқда.

Hokim yordamchisi mojarosi: Bosh prokuratura Toshkent shahar hokimligini yolg‘on ma’lumot berishda ayblamoqda

Аввалроқ Бош прокуратура Тошкент шаҳри Шайхонтоҳур туманида фаолият юритган ҳоким ёрдамчиси М.Ф. 20 нафар фуқароларга электрон тарзда берган тавсияномаларига асосан, қабул қилиб олган электрон калитлардан фойдаланган ҳолда жами 427,7 млн. сўмлик кредит маблағларини қўлга киритгани ҳақида хабар берган эди.

Donald Trampning o‘g‘li Italiyada noqonuniy ovda gumon qilinmoqda

Бир неча кун олдин АҚШнинг овга бағишланган веб-сайтларидан бири унинг қушларга, жумладан, Европа Иттифоқи ва Италия қонунчилиги билан ҳимояланган ноёб қизил ўрдакларга қарата ўқ узаётганини акс эттирган репортажни эълон қилган.