Maqsad foyda keltirishmi yoki xalqni sog‘in sigirdek sog‘ish?

Ayrim islohotlarni ko‘rib, maqsad foyda keltirish emas, balki xalqni sog‘in sigirdek sog‘ishmikin, deb o‘ylanib qoladi odam.

Masalan, telefonlarning IMEI-kodlarini ro‘yxatdan o‘tkazish tizimidan balki ezgu maqsadlar ko‘zlangandir, ammo uni amalga oshirish tartibi xalqni qiynashdan nariga o‘tmadi.

Birinchidan, barcha mobil qurilmalarni avtomatik ro‘yxatdan o‘tkazish uchun juda qisqa vaqt berildi. Garchi hammayoqda 1 apreldan 1 noyabrgacha deyilgan bo‘lsa-da, lekin aslida IMEI-kodlarni ro‘yxatga olish tartibini Vazirlar Mahkamasi 17 sentyabrda tasdiqladi. Ya’ni 1 noyabr degan muddat xalqqa salkam oktyabrda ma’lum bo‘ldi. OAVlarda asosiy targ‘ibotlar ham oktyabrdan boshlandi.

Bu degani, xalqqa ishlatilmayotgan telefoni yoki ikkinchi sim-kartasini avtomatik ro‘yxatdan o‘tkazish uchun taxminan 1 oy vaqt berildi. Bu noinsoflik!!!

Ikkinchidan, 1 noyabrdan ariza orqali ro‘yxatdan o‘tishda juda ko‘plab muammolar paydo bo‘lmoqda. Ayniqsa, 2 ta sim-kartali telefon ishlatadigan juda ko‘pchilik  yangiliklardan kech xabar topganining evaziga (tayinli targ‘ibot ham qilishmadi) hozir boshi qotgan. 

Sababi 1 noyabrdan keyin ikkinchi slotni ro‘yxatdan o‘tkazib bo‘lmayapti, garchi 1ta IMEI-kod bazada bo‘lsa ham, rad javobi kelmoqda. Ro‘yxatdan o‘tish uchun xorijga chiqib kelish kerak emish. «Hech bo‘lmasa Qozog‘istonga chiqib keling, keyin ro‘yxatdan o‘tkazamiz» deyishmoqda.

Uchinchidan, ro‘yxatdan o‘tkazish rad etilayotganiga sabab — bojxonani chetlab o‘tib, yashirin yo‘llar bilan olib kirilgani bo‘lsa, unda nega buning jabrini xalq tortishi kerak? Chegarachilar, bojxonachilar yoki yashirin yo‘llarga sharoit yaratib bergan korrupsionerlar emas, nega oddiy xalq sarson bo‘lishi kerak?!

Axir o‘sha telefonlarni peshona teri bilan topgan pullariga rasmiy ishlab turgan do‘konlardan sotib olishganku?! Nega shuncha payt do‘konlarda noqonuniy telefonlarni sotishga yo‘l qo‘yganlar jazolanmasdan, jabrdiyda xalq tovon to‘lashi kerak? Nima uchun? Nima uchun?!

To‘rtinchidan, xo‘p, bo‘lar ish bo‘ldi, deylik. Endi nima qilish kerak? Muammoni yechish uchun biror qonuniy yechim bormi? Minglab fuqarolar ro‘yxatdan o‘tkazish uchun xorijga chiqib kela olmaydi baribir. Xalqqa bezbetlarcha «chetga chiqib keling, yo‘qsa iloji yo‘q» demasdan biror yechim bermaysizlarmi?

Beshinchidan, bilamizki, 1 dekabrdan ro‘yxatdan o‘tkazish pullik bo‘ldi. Mayli, tekin bo‘lsin demayman, ammo nega narx bunchalik qimmat? Biror asosi bormi? Shunchaki bitta kodni tarmoqqa kiritib qo‘yish uchun 44 ming 600 so‘m olishga uyalmaysizlarmi?!

Boz ustiga, agar telefon 2ta sim-kartali bo‘lsa, unda har biri uchun alohida to‘lov qilinadi, demak 89 ming so‘m bo‘lyapti. 30 kundan o‘tib ro‘yxatga olinsa, 110 ming so‘m bo‘ladi. Nega 10 ming so‘m emas, nega 20 ming so‘m emas?! Xalqni juda boooooooy deb o‘ylaysizlar shekilli? Pullari oshib-toshib ketyapti, qayerga qo‘yishni bilmayapti, deya tasavvur qilasizlarmi?

Xalq to‘layotgan soliqlar qayoqqa ketyapti unda? Bu tizimdan maqsad xalqqa foyda bo‘lish deyishmoqda, axir foydali tizimlar ishlab chiqish davlatning majburiyati emasmi? Bizning soliqlarni shuning uchun olyapsizlarku. Xalqqa ikki marta soliq solish (va qimmat soliq) insofsizlik axir!

Xalq sog‘in sigir emas, shuni unutib qo‘ymaylik, iltimooooos...

Noyabr oyi deyarli tugadi. Ammo soha mutasaddilari yuzaga kelgan muammolarni yechish uchun zig‘ircha harakat qilmadi, xalqqa tushuntirish bermadi, targ‘ibot olib bormadi. «Nega rad qilinganini bilmadim, bu muammo seniki, menga nima» degan prinsipda ish olib borildi. 1 kun o‘tib esa, ro‘yxatga olish pullik bo‘ladi. Xalq yana pul to‘lashni boshlaydi...

To‘layveradi, to‘layveradi, to‘layveradi...

Xushnudbek Xudoyberdiyev,