Makron Yevropa xavfsizligi kelajagi bo‘yicha haq edi - endi kechmi?

Fransiya prezidenti Emmanuel Makron uzoq vaqtdan beri Yevropa xavfsizlik istiqbollaridagi asosiy o‘zgarishlarning boshida turishga intilmoqda. U qit’aning mudofaa xarajatlariga sezilarli darajada ko‘proq mablag‘ sarflashi va Qo‘shma Shtatlardan ko‘proq mustaqil bo‘lishini ko‘zda tutmoqda.

Endi, Prezident Donald Tramp Ikkinchi jahon urushidan beri Yevropaning eng halokatli mojarosida AQShning Ukrainani harbiy qo‘llab-quvvatlashi kuchaygan uch yildan so‘ng, Rossiyaga yaqinlashish orqali keskin geosiyosiy o‘zgarishga ishora qilayotgan bir paytda, Fransiya rahbarining yanada kuchli, integratsiyalashgan va mustaqil Yevropa qurolli kuchlariga bo‘lgan takroriy chaqiriqlari o‘z tasdig‘ini topganga o‘xshaydi.

Biroq, yangi paydo bo‘lgan shoshilinchlikka qaramay, chuqur byurokratik va siyosiy jihatdan bo‘lingan Yevropa Ittifoqi uzoq vaqtdan beri e’lon qilingan bu maqsad sari qanchalik tez harakat qilishi noma’lumligicha qolmoqda. Bunday qilmaslik qit’a taqdiri uchun og‘ir oqibatlarga olib kelishi mumkin.

"Rahbarlik, siyosiy hamkorlik va boshqaruv vazifalari juda murakkab," deb ta’kidladi AQSH-Evropa xavfsizlik munosabatlari bo‘yicha ko‘plab asarlar muallifi, Massachusets texnologiya instituti siyosatshunoslik professori Barri Pozen NewsweEk nashriga. "Tarixan davlatlar faqat jiddiy xavf tug‘ilgandagina safarbar bo‘lishadi va hamkorlik qilishadi. Hozirgi kunda yevropaliklar qo‘rquvdan ko‘ra ko‘proq jabrlanganday ko‘rinadi. Ular chindan ham qo‘rqqanda, ehtimol, ko‘proq harakat qilishar. Ammo bu harakatlar yetarli bo‘lmasligi yoki juda kech bo‘lishi mumkin."

"Ular ikki tomonlama xavf ostida," deya qo‘shimcha qildi Pozen. "Birinchisi, o‘z taqdirini belgilash huquqining katta qismini yo‘qotish ehtimoli juda yuqori va muqarrar. Ikkinchisi esa, ehtimoli kamroq va unchalik yaqin bo‘lmasa-da, hanuzgacha o‘ta xavfli tahdid - ular kurashishga, asosan o‘zlari kurashishga va bunda muvaffaqiyatga erishishga majbur bo‘lishlari mumkin."

Integrasiya Sovet Ittifoqi parchalanganidan atigi ikki yil o‘tgach tashkil topgan Yevropa Ittifoqining asosiy tamoyili bo‘lib kelmoqda.