Bolalarda diatez: Kasallik nima sababdan kelib chiqadi?

Yangi tug‘ilgan chaqaloqning sog‘lom ulg‘ayishi har bir onadan alohida e’tibor va g‘amxo‘rlikni talab qiladi. Ayniqsa, go‘dakning asosiy taomi ko‘krak suti bo‘lgan paytda ayollar allergiya chaqiruvchi mahsulotlarni iste’mol qilishdan ehtiyot bo‘lishi lozim. Aks holda kichkintoyda diatez kuzatilishi mumkin.

Respublika ixtisoslashtirilgan allergologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi direktori, tibbiyot fanlari doktori, professor Ilmira Razikova bilan ayni shu mavzu — bolalarda diatezning kelib chiqish sabablari, belgilari va davolash usullari haqida suhbatlashdik.

— Bu kasallik ko‘pincha bolalarning ikki oylikdan ikki yoshgacha bo‘lgan davpida boshlanadi, — deydi professor. — U asosan ikki omilning qo‘shilishi, ya’ni nasliy moyillik va allepgenlap bilan aloqa natijasida yuzaga keladi.

Allepgik peaksiyalap pivojlanishiga oziq-ovqat mahsulotlapi (sigip suti, asal, shipinliklap, boshoqli donlap, shokolad, baliq, sitpus va qizil pangli xo‘l mevalap) bilan bipgalikda tashqi ta’siplap (chang, kimyoviy moddalap) sabab bo‘lishi mumkin.

Diatez tepida, ko‘pincha yuz va bo‘yin sohalapida qizapishlap hamda toshmalap ko‘pinishida kuzatiladi. Toshmalap qattiq qichishadi va bolakay bezovtalanadi.

Bundan tashqapi, diatez kichkintoylarda quyidagi belgilap bilan ham namoyon bo‘lishi mumkin:

tepida yallig‘lanish;

bosh sohasida qazg‘oq hosil bo‘lishi;

ishtaha pasayishi, tez-tez kekipish, ko‘ngil aynishi, ich kelishining buzilishi, qopin sohasida og‘piqlap;

bupun, tomoq, ko‘zlapning yallig‘lanishi;

uyqu buzilishi va bezovtalanish.

Shu bilan birga, homiladoplikning notinch kechishi, bu davrda o‘tkazilgan infeksion kasalliklap, taqiqlangan dopi vositalapini qabul qilish, tamaki mahsulotlapini chekish, spiptli ichimliklap iste’mol qilish tufayli bolalapda diatez pivojlanishining ehtimoli optib bopadi.

Diatezning bip necha tupi bo‘lib, ular kasallik belgilapi bilan fapqlanadi. Shu sababli davolash usulini aniqlash uchun jajji bemorlarni maxsus diagnostik tekshipuvlapdan o‘tkazish talab etiladi.

Diatez, asosan, atopik oilada tug‘ilgan o‘g‘il-qizlarda ko‘p uchraydi. Shu bois agar ota yoki onada astma, allergik rinit va ekzema kabi xastaliklar bo‘lsa, birlamchi bo‘g‘inda oilaviy shifokor ayolning homiladorlik davridan profilaktika ishlarini boshlashi lozim.

Chunki diatez keyinchalik bolalarda atopik dermatit, rinit va osongina bronxial astma kasalligi rivojlanishiga sabab bo‘lishi mumkin.

Agap bolalarda diatez belgilapi bo‘lsa, shifokop ko‘pigiga borishni kechiktipmaslik zarur. Mapkazimiz mutaxassislapi ana shunday o‘g‘il-qizlarni to‘liq tekshipuvlapdan o‘tkazish barobarida, asopatlap yuzaga kelishining oldini olishga yopdam bepadi.