Нима учун дунёга келганмиз? Яшашдан мақсад нима? Ҳаётнинг маъноси нима? Бу саволлар ҳар қандай инсонни ҳаёти давомида ҳеч бўлмаса бир марта ўйлантирса керак.
Нега ҳаётда ноҳақлик ва адолатсизлик ҳақиқат ва адолат устидан ғолиб келгандек бўлаверади? Нега ёвузлик эзгуликни доим маҳв этади? Нега зулм, истибдод бунчалик кенг тарқалган? Азоб-уқубатлар, машаққатларга бурканган бу дунёда одамдек яшаб ўтиш учун нима қилиш керак?
Шу каби оғир ва мураккаб саволлар ҳар бир онгли кишини ўйлантириши шубҳасиз. Инсоният яралибдики бу саволларга жавоб излайди. Файласуфлар, мутафаккирлар ўзича жавоб беришга уринади. Қанча фалсафий оқим бўлса шунча хил жавобларни олиш мумкин. Самовий динлар ҳам бу саволларга жавоб бериб, инсонга бу дунёда руҳий қаноат ва таскин беришни, нариги дунёда эса Дўзах ёки Жаннат билан амалларига муносиб жазолаш ёки мукофотлашни ваъда қилади.
Шоҳ асарлари билан жаҳон адабиётида чуқур из қолдирган буюк рус ёзувчиси Лев Толстой ҳам ўз вақтида шу саволларга жавоб излаган. Адабий шуҳрати чўққига чиққан, мол-давлати гуркираб ўсиб, оилавий фароғат гаштини суриб яшаётган маҳалда тушкунликка тушиб қолади. Ҳаётидан маъно, мақсад тополмайди. Ўзини ўлдирмоқчи бўлади. Ҳамма нарса беҳуда туюла бошлайди. Уни ҳаётнинг маъносини излаш безовта қила бошлайди. Зоҳиран бахтиёр ҳисобланса-да аммо руҳий изтироблар, аламлар гирдобида қолиб азоб чекади.
Ана шу кечинмаларини "Иқрорнома" асарида баён қилади. Болалигида ўша давр анъаналарига мувофиқ диний таълим олганини, аммо ўсмир ёшида диний догмаларга ишонмай қўйганини ёзади. Ундан кейин адабиёт оламига кириб келиши, машҳурликка эришгани, адабий оламнинг кирдикорларини очиб ташлайди.
Шу аснода ўзини ҳам шафқатсиз фош этади. Ҳаётида қилиб ўтган хатоларни, ҳаттоки қонли жиноятларни, фаҳш ишлар қилганини тан олади.
Ўзига нисбатан аёвсиз ростгўйлиги, виждонига садоқатидан ҳайратга тушасиз. Зеро, Ғарб адабиётида бундайлар камдан-кам учрайди. Шарқ оламида Бобур шахсиятини шу жиҳатдан Толстойга ўхшатиш мумкин. "Бобурнома" асарида Бобур ўзининг хатоларини, мағлубиятларини мардонавор эътироф этади, хаспўшламайди ёки ўзини оқламайди.
Толстой ҳаёт маъносини излашга астойдил киришиб, санъат-адабиёт, илм-фан, табиий ва аниқ фанлардан ташқари ижтимоий фанларга ҳам шўнғийди, кўп ўқиб изланади. Замонасининг энг билимдонлари билан суҳбатлашади. Ҳеч биридан қониқарли жавоб тополмайди. Кейин буддизм ва Исломни ўрганади. Оддий халқ ҳаётини кузатади. Ниҳоят, шундай хулосага келадики, инсон учун руҳий мадад берувчи, яшашга ундовчи, ҳаётга маъно бағишловчи омил бу иймон экан. Иймонсиз яшаб бўлмайди.
Толстойнинг "Иқрорномаси"ни ўқирканман, Қуръони Карим ва Ҳадиси шарифларга янада қизиқишим ошди. Чунки Аллоҳ Таоло бизга аниқ-тиниқ хидоят йўлини, икки дунёда бахт-саодат манбаини кўрсатиб қўйди. Гарангсиган, йўлини йўқотган уммат эмасмиз. Инсон қанчалик дунёвий ютуқларга эришмасин, иймонсиз, солиҳ амалларсиз қалбида хотиржамлик бўлмас экан.
Толстойдаги мардлик, ўзига бўлган талабчанликка яна бир бор тан бердим. Унинг даҳосидан зиёда, унинг инсонпарварлиги, бани одам шарафини сақлашга бўлган интилишига қойилман. Тавба-тазарруъга, ички тафтишга чорловчи ушбу "Иқрорнома"ни ўқиганим учун ўзимдан миннатдор бўлдим. Ҳаётимни тафтиш қилишга, қалбимни излашга ва таҳлил қилишга, ўзлигимни англашга туртки бўлди. Имкон топилса бошқа китобларини ҳам бошқатдан ўқиб чиқаман деб қўйдим ўзимга.
Эслатма: Муаллиф фикри таҳририят нуқтаи назарини ифодаламаслиги мумкин.
Истанбулда Украина билан ўтказилган музокарада Россия ўзининг асосий талабларини маълум қилди. Бу ҳақда Россия делегацияси вакили Владимир Мединский маълум қилди, деб хабар беради Clash Report.
Эстония ҳарбий-денгиз кучлари ва НАТО авиацияси Болтиқ денгизида Россия портига йўл олган Габон байроғи остидаги нефть танкерини қўлга олишга уриниш қилди. Воқеа Фин қўлтиғи сувларида юз берди.
Ахios: Трамп Путин унга урушни якунлаш учун реал шартларни баён этишгага ваъда берганини айтиб, Россияга нисбатан янги санкциялар жорий этишдан воз кечди
Украина президенти Владимир Зеленский ўз сиёсати билан Украинага жиддий зарар етказди. Бу унинг ишига Пентагон раҳбарининг собиқ маслаҳатчиси Дуглас МакГрегор томонидан берилган баҳо .
Ижтимоий тармоқларда Сурхондарё вилоятида етиштирилган қовун маҳсулотларида гўёки нитрат миқдори меъёрдан ортиқ экани ва уни истеъмол қилган фуқаролар заҳарланаётгани ҳақида хабарлар тарқалди.
Исроил армияси ўзини ҳимоя қилиш доирасида Ғазо секторидаги амалиётини кенгайтирмоқда, бироқ гаровга олинганларни озод қилиш бўйича келишувга эришилса, “ҳаракатларини тузатишга” тайёр.
Давлат хавфсизлик хизматининг Тошкент вилояти бўйича бошқармаси ходимлари томонидан ички ишлар органлари билан ҳамкорликда синтетик гиёҳвандлик воситалари айланмасига чек қўйишга қаратилган тезкор тадбир ўтказилди.
Кёдо агентлиги хабарига кўра, бўш турган лавозимга аҳоли орасида машҳур бўлган ёш сиёсатчи, собиқ бош вазир Жуничиро Коидзумининг ўғли Синдзиро Коидзуми тайинланади.
“Репорт” нинг хабар беришича , ташкилот сайтидаги овоз бериш жараёнининг транслятсиясига кўра, йиғилишда қатнашган 124 нафар иштирокчи давлат келишувни ёқлаб, 0 нафари қарши овоз берган. 11 давлат, жумладан Исроил, Эрон, Италия, Полша, Россия ва Словакия бетараф қолди. Шартномани маъқуллаш учун 83 овознинг кўпчилик овози керак эди.
“Репорт” нинг хабар беришича , армия матбуот хизмати баёнотига кўра, “Темир излар” 401-зирҳли бригадасининг жанговар муҳандислик батальонида хизмат қилган 22 ёшли сержант Ёзеф Еҳуда Хирак ҳалок бўлган.
АҚШ молия вазири Скотт Бессент CNN телеканалидаги интервюсида президент Доналд Трамп томонидан жорий этилган янги божлар ва уларнинг истеъмолчиларга таъсири ҳақида фикр билдира туриб, Walmart каби йирик чакана савдо тармоқлари божлардан келиб чиқадиган харажатларнинг бир қисмини ўз зиммасига олиши, аммо бу маҳсулот нархларининг ошишига олиб келиши мумкинлигини таъкидлади.
Нашрнинг ёзишича, Москва ҳозирда Истанбулдаги музокараларнинг энг кам натижасига ҳам рози бўлиши мумкин. Чунки Россиянинг ҳозирги тактикаси АҚШни ҳаддан ташқари ғазаблантирмаслик учун тинчлик жараёнига тайёрлигини кўрсатишдан иборат.
Нашр мухбири маълумот беришича, Истанбулдаги музокараларда Россия делегацияси, жумладан Владимир Мединский, Украина томонига Харкив ва Суми областларини босиб олиш билан таҳдид қилган.
АҚШ 2025 йил охирига қадар Европа қитъасидаги ҳарбий контингентини қисқартириш бўйича музокараларни бошлайди. Бу ҳақда НАТОдаги АҚШ доимий вакили Мэттю Уитакер маълум қилди.
АҚШ президенти Доналд Трамп Саудия Арабистони, Қатар ва Бирлашган Араб Амирликларига (БАА) қилган ташрифлари натижасида Америка иқтисодиётига 12-13 триллион доллар миқдорида сармоя киритиш бўйича келишувларга эришилганини маълум қилди.
Нодавлат ташкилот ҳисоботига биноан, 2022 йил 24 февралдан буён Россия қуролли кучлари Украинанинг 25 та меҳмонхонасига 31 марта ҳужум қилган. Ушбу меҳмонхоналар асосан фронт чизиғига яқин ҳудудларда - Харков, Донетск, Днепропетровск, Одесса ва Киевда жойлашган.
Сотувчи М.О. фуқаро Р.М.га кучли таъсир қилувчи дори воситасини шифокор рецептисиз сотган вақтида ушланиб, ундан 13 турдаги дори воситалари ва тиббий буюмлар ашёвий далил сифатида олинган.
Президент Маҳмуд Аббос таъкидлашича, мамлакат ичкариси ва ташқарисидаги фаластинлик қочқинлар сони 7 миллион кишига етди. Бу ҳақда WAFA агентлиги хабар берди.
ТИВ матбуот котиби Георгий Тихий шундай деди: Путин Зеленский билан Истанбулда учрашиш ва урушни тўхтатиш бўйича жиддий музокара ўтказиш ўрнига, Россиядан фақат шахсий ҳақоратлар эшитилмоқда.
Европа Иттифоқи Ҳарбий қўмитаси раҳбари Роберт Бригер маълум қилишича, ҳозирда Европа Иттифоқида Россия нефтини ташиётган танкерларни ушлаб қолиш операциясини бошлаш учун етарли ресурслар мавжуд эмас.
Бу ҳақда Россия туроператорлари ассоциацияси директори Майя Ломидзе “Марказий Осиёга Uzbekistan Airways қанотларида” биринчи йиллик форумида айтиб ўтди.
Украина президенти Володимир Зеленский Россия назоратидаги вақтинча оккупация қилинган ҳудудлар бўйича ҳеч қандай юридик тан олиш бўлиши мумкин эмаслигини қатъий таъкидлади.