Ҳарран гумбазли уйлари ҳақида эшитганмисиз?
Тахминан 260 йил олдин қурилган Ҳарран гумбазли уйлари ажойиб ички ва ташқи дизайни билан ўзига хос архитектурага эга бўлиб, Шанлиурфанинг энг муҳим маданий меросларидан бири сифатида ажралиб туради. Уйларнинг ҳовлисидаги тегирмон тошлари биноларнинг чуқур тарихини бошқа нуқтаи назардан ёритади.
Ҳарран гумбазли уйларининг ўзига хос хусусиятлари
Ҳарран уйларининг баландлиги 5 метргача бўлиб, гумбазлари 30-40 қатор ғиштдан қурилган. Уйларнинг ичи ва ташқариси лой билан шувалгани боис ҳозирги кунгача сақланиб қолган. Оҳакда ишлатилган атиргул ёғи, теракота ва тухум оқи каби маҳсулотлар уйларни мустаҳкам ушлаб туради, шу билан бирга минтақавий иқлимга мос изоляцияни таъминлайди.
Уйдаги гумбазларнинг ҳар бири 500 дона ғиштдан қурилган. Ҳар бир конуссимон гумбаз остида ўзининг қизиқарли деталлари билан ҳайратга соладиган хоналар мавжуд. Пастдан юқорига борган сари торайиб бораётган бу уйларнинг ички ва ташқи дизайнининг маҳорати бутун дунёдан сайёҳларни ўзига жазб этмоқда.
Ҳарран гумбазли уйларининг меъморий хусусиятлари нафақат жозибадор кўринишга эга, балки қурилишда қўлланилган махсус материаллар туфайли ёзда салқин, қишда эса иссиқ бўлиб туради. Иқлим шароитларига қараб мукаммал изоляцияни таъминловчи ушбу уйлар барча фаслларда ташриф буюриш учун идеал маскандир. Шанлиурфанинг айниқса жазирама ёзи ҳисобга олинса, бу афзаллик минтақани маҳаллий ва хорижий сайёҳлар учун мукаммал танловга айлантиради.
Ҳарран уйларининг маданий аҳамияти
Ҳаррандада ажойиб маданий тадбирлар ва фестиваллар ўтказиш учун тенги йўқ меъморий иншоотлар мавжуд. Ҳудудда ташкил этилган тадбирларда қатнашиш маҳаллий халқнинг урф-одатлари ва анъаналари билан яқиндан танишиш имкониятини беради. Турли доирада кўплаб тадбирларда иштирок этиш мумкин: санъат ва мусиқа фестивалларидан халқ рақслари шоуларигача, семинарлардан тортиб маҳаллий таомлар намойиш этиладиган учрашувларгача. Шунингдек, минтақанинг маданий бойлигини маҳаллий ҳунармандчилик маҳсулотлари намойиш этиладиган бозорларида кўриш мумкин.
Ҳарран гумбазли уйларини муҳофаза қилиш ва рўйхатга олиш
Шанлиурфанинг Ҳарран тумани дунёдаги энг қадимги аҳоли пунктларидан бири бўлиб, ЮНEСКОнинг Жаҳон мероси рўйхатига киритилган. Ҳарран гумбазли уйлари эса 1979 йилдан бери археологик ва шаҳар ёдгорлиги ҳисобланади. Уйларнинг аксарияти бугунги кунгача давом этаётган табиатни муҳофаза қилиш ҳаракатлари туфайли сақланиб қолган.
Ҳарран туманида кўплаб тарихий бинолар жойлашган. Гўбеклитепе майдони, Ҳарран университети, Базда ғорлари, Соғматар қадимий шаҳарлари доим сайёҳлар билан гавжумдир. Дунёдаги энг қадимги ибодатхона мажмуаси бўлган Гўбеклитепени кўрмасдан кетиб бўлмайди. Базда ғорларидаги карерларнинг сеҳрли оламига шўнғиш ўзгача завқ улашишига шак-шубҳа йўқдир.
Ҳарран тумани Шанлиурфа шаҳар марказидан 44 километр узоқликда жойлашган. Ҳарран гумбазли уйларига ҳафтанинг исталган куни ташриф буюриш мумкин. 1979 йилда археологик ва шаҳар ёдгорлиги сифатида рўйхатга олинган ва маҳаллий аҳоли учун катта аҳамиятга эга бўлган ушбу иншоотларга ҳеч қандай тўловсиз кириш мумкин.
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Бўлимга тегишли қизиқарли хабарлар
Фикр билдириш учун қайдномадан ўтишингиз сўралади ва телефон ракамни тасдиклаш керак булади!
11 мартдан доллар қанчага етиши аниқ бўлди
Марказий банк 2025 йил 11 мартдан валюталарнинг янги курсини белгилади.
"Кўринмас" рус дронлари Украина артиллериясини мазах қилмоқда
Украина артиллерияси учун янги таҳдид - Россия сигнал билан тўхтатиб бўлмайдиган дронларни ишга туширди!
Хитой Австралияни ўраб олди
Хитойнинг иккита кемасида 144 та вертикал учириш мосламаси (VLS) жойлаштирилган.
Араб давлатлари бирлашди: Европа энди танлов қаршисида!
Миср Европа Иттифоқини Ғазо бўйича араб режасини қабул қилишга ундамоқда.
Россия Су-35’ларни Хитойга сотиб хато қилдими? Хитой Су-35’ларни учиш учун эмас, нусха олиш учун олган!
Россия қирувчи самолётларининг Хитойга сотилиши хато деб баҳоланди.
“Малика”да 23 ёшли йигит 6 миллиард сўмлик фирибгарлик қилди
Тошкент шаҳрида 2002 йилда туғилган йигит “Малика” савдо мажмуасидаги телефон дўконларининг 11 нафар сотувчисини 5,8 миллиард сўмга фирибгарлик йўли билан чув туширди.
Россия Хитойдан тинчликпарвар кучларни қабул қилишга рози
Москва якуний тинчлик келишуви бўйича музокараларда муваффақиятга эришилса, Украинада вақтинчалик ўт очишни тўхтатишга тайёрлигини билдирди, деб хабар бермоқда Bloomberg манбалари.
Украинада тинчлик учун уч шарт эълон қилинди
Украина тинчлик учун шарт қўйди – Европа ва АҚШ қандай жавоб беради?
Иккиланмай зарба берамиз: АҚШ Россияга очиқ таҳдид қилди!
Москвага огоҳлантириш. Россия учун оғир кунлар яқинми?
Сув остида кўрилган энг улкан тирик мавжудот: У 34 метр узунликда ва Наполеон давридан бери яшаб келмоқда
Океаннинг ўзидан пайдо бўлган маржон рифлари ернинг хазинаси ҳисобланади, чунки улар кўплаб денгиз жонзотларига бошпана беради ва...
Россияликлар рекорд суръатда ўлмоқда
2024-йил якунларига кўра, Россияда табиий йўқотиш – яъни вафот этганлар ва туғилганлар сони орасидаги фарқ 596,2 минг кишини ташкил этди.
Қурбон ҳайити куни қўй сўйишни тўхтатишга чақирди
Бу йил ёғингарчилик 30 йиллик ўртача кўрсаткичдан 53 фоизга кам бўлиб, натижада чорва учун яйлов етишмайди.
Россия қурилиш майдонларида Ўзбекистон, Тожикистон ва Қирғизистон муҳожирларини ўрнини эгаллайдиган миллат пайдо бўлди
Мутахассиснинг таъкидлашича, сўнгги пайтларда ўзбекистонликлар учун Россия бозорининг жозибадорлиги пасайган, чунки уларнинг ўз ватанида иқтисодиёт ва қурилиш соҳаси жадал ривожланмоқда.
Путинга Украинадан "қўнғироқ қилишди"
Россия президенти Владимир Путинга Украинадан одамлар "яширин тарзда" қўнғироқ қилган.
Европа лигаси. 1/4 финалнинг барча иштирокчилари маълум бўлди
13 март оқшомида Европа лигаси 1/4 финалининг барча иштирокчилари номлари маълум бўлди.
Путин урушни тўхтатиб туришга тайёр. Фақат...
Россия Украина билан 30 кунлик оташкесим тарафдори. Бу ҳақда президент Владимир Путин гапирди.
Трамп Россия банкларини бутунлай блоклади
Қўшма Штатлар Россиянинг нефть, газ ва банк секторларига нисбатан санкцияларни кучайтирмоқда
Украина ўзининг ядро бомбаларидан воз кечмаганида нима бўларди?
Ядро қуроли – урушнинг олдини олармиди? Украинага берилган ваъдалар ва реаллик...
⚡ Зеленский Курск операцияси ҳақида: "Асосий мақсадга эришилди!"
Украина Президенти Курск операцияси туфайли Покровск ва Харков йўналишларидаги вазият барқарорлашганини, Россия учун эса Покровскка яна таҳдид солиш имкониятини топиш "жуда қийин бўлишини" таъкидлади.
Факт ёки пропаганда: Украина қўшинлари қуршовда қолдими?
Россия қуршови ҳақидаги маълумотлар ростми?
Денверда бортида 172 йўловчи бўлган American Airlines самолёти ёниб кетди
Денвер халқаро аэропорти ўз навбатида рейснинг барча йўловчилари эвакуация қилинганини, ҳеч ким жабрланмаганини маълум қилди.
NASA астронавтлари уйларига қайта олмаяпти
Яқинда АҚШ президенти Дональд Трамп Илон Маскга космонавтларни ватанга олиб келиш ҳақида кўрсатма берганини айтди.
Путин Украинани очиқча огоҳлантирди: “Ё таслим бўласиз, ёки ҳалок бўласиз!”
Россия президенти Владимир Путин Украина билан тинчлик келишуви ғояси "тўғри" эканлигини, аммо "муҳокама қилиниши лозим бўлган масалалар, шу жумладан АҚШ билан ҳам" мавжудлигини таъкидлади.
Россия АҚШга рад жавобини берди: Уруш тугамайди!
Россия АҚШ таклифини қабул қилмади. Украина бўйича келишув имконияти қолмадими?
Аргентина пойтахтида ҳукуматга қарши норозилик намойиши бўлиб ўтди
Норозилик акция Аргентина Миллий Конгресси биноси ёнида бўлиб ўтди ва унда тахминан икки минг киши иштирок этди.
Тошкент шаҳрида яроқлилик муддати ўтган катта миқдордаги маҳсулотлар аниқланди
Шунингдек, омборда кирим ҳужжатларига эга бўлмаган, қиймати 1 млрд. 187 млн. сўмлик, маҳаллий ва хориждан келтирилган 25.746 дона турли хил спиртли ичимликлар мавжудлиги ҳам аниқланди.
Қушбегидаги хонадонлардан бирида ёнғин чиқди
Шунга кўра, ёнғин-қутқарув экипажлари этилган манзилга соат 17:48 да етиб бориб, ёнғин соат 17:57 да ўчирилган.
Покистонда аксилтеррор операцияси якунланди
Покистон ҳарбийлари Балужистон вилоятида террорчиларга қарши амалиётлар якунланганини маълум қилди.
"Мен ҳатто ўт очишни тўхтатиш бўйича музокаралар муваффақиятсизликка учрайдиган вазиятни тасаввур қилишни ҳам истамайман" - Инсонпарвар
Ғазода геноцид хавфи: ёрдам блокадаси бекор қилинмаса, нима бўлади?
Европа Иттифоқидан Трампга шок жавоб: 28 миллиард долларлик тарифлар жорий этилди!
Европа АҚШни жазолашга қарор қилди – янги тарифлар нимани ўзгартиради?
Покистонда кеча гаровга олинган поезд йўловчиларининг 155 нафари озод қилинди — Reuters
АFP хабарига кўра, 450 киши гаровга олинган. Reuters маълумотига кўра, ҳужум пайтида поездда 425 нафар йўловчи бўлган.
Тошкент вилоятида юк ташувчи машина ёниб кетди
Ёнғин ўчириш экипажи ёнғин жойига соат 18:50 да етиб бориб, соат 19:07 да тўлиқ ўчирилган.
Тошкентда вояга етмаган бола Mercedes-Benz'да икки пиёдани уриб кетди
Судга оид тиббий экспертизанинг хулосасига кўра, фуқаро Ш. Э.нинг ҳолати енгил жароҳат, фуқаро Ж.С.ники эса оғир жароҳат деб баҳоланган.
Манчестерда янги футбол аренаси қурилади
Англиянинг “Манчестер Юнайтед” клуби 100 000 ўринли янги стадион қуриш режасини эълон қилди.
Исроил армияси Ливанда Ҳизбуллоҳ ҳаво ҳужумидан мудофаа қўмондони ўлдирилганини маълум қилди
Бу ҳақда ИД матбуот котиби хабар берди.
Украина армияси улкан йўқотишлар билан, оёғи куйган товуқдек Курск вилоятини тарк этмоқда — Небензя
Россия қуролли кучлари 8 мартдан буён Курск вилоятидаги 19 та аҳоли пунктини озод қилди.
Андижонлик ота алимент ўрнига ўз “Дамас“ини берди
Андижон туманида фарзанди учун алимент тўлаши белгиланган қарздор ота алимент тўлови ўрнига ўз машинасини берди.
Рамазон Темировга UFC'даги ғалабаси учун яна уй совға қилинди
Аралаш якка кураш устаси Рамазон Темиров 2 март куни UFC Fight Night турнири доирасида Чарльз Жонсонга қарши жанг қилиб, очколар ҳисобига кўра ғалаба қозонган эди.
Полшада ўзбекистонликларнинг тана аъзоларини сотган аёл қўлга олинди
Полшада украиналик аёл 56 та инсон буйрагини сотгани учун қўлга олинди — қурбонлар орасида ўзбекистонликлар ҳам борлиги айтилмоқда.
Путин Украинага бажариб бўлмайдиган талаблар қўйди: У урушни атайлаб чўзмоқда! Кремль эса барчасини рад этяпти!
Путин урушни тўхтатиш бўйича музокаралар арафасида атайлаб "максималистик" талабларни илгари сурган. Унинг ўзи бу талаблар украиналиклар ва европаликлар учун қабул қилинмас бўлиши мумкинлигини билади.
Очиқ геноцид: Инсонпарварлик ёрдами қуролга айланмоқда
UNRWA раҳбари Ғазода "очликнинг кучайиши" хавфи ҳақида огоҳлантирди.
Москва АҚШга ишонмайди: Яхшиликка умид, ёмонликка тайёргарлик
Москва АҚШ билан муносабатларда "ортиқча оптимизм"дан огоҳлантиряпти.
Украинада тинчлик учун уч шарт эълон қилинди
Украина тинчлик учун шарт қўйди – Европа ва АҚШ қандай жавоб беради?
Покистонда жангарилар поездни гаровга олди
Ушбу ҳужум учун жавобгарликни “Балужистон озод армияси” ўз зиммасига олган.
Мексикада автобуслар автоҳалокати натижасида 25 киши ҳалок бўлди
Ушбу ЙТҲ оқибатида 11 киши вафот этди, яна 12 фуқаро шошилинч равишда касалхонага ётқизилди.
Чирчиқда собиқ «Чирчиқстрой» меҳмонхонаси бузилмоқда
Мазкур объект ўрнида Хитойнинг етакчи олий ўқув юртларидан бирининг филиали қурилади.
Озода Нурсаидованинг клипини суратга олишда актриса қизни автомобил босиб кетди
Маълум бўлишича, ушбу ҳодиса бўйича иш судга оширилган, лекин ҳали суд жараёни бошланмаган. Сабрина терговчи унга иш материалларини тақдим қилмаганини айтган.
«Навоийазот»даги портлашда 1 киши ҳалок бўлди, 11 киши жароҳатланди
Ёнғин-қутқарув экипажлари томонидан ёнғин соат 14:20 да қуршаб олиниб, 14:50 да батамом ўчирилди.
“Навоийазот” АЖ ҳудудида портлаш юз берди
Ҳодиса жойига 10 та ёнғин-қутқарув экипажи етиб бориб, ёнғинни бартараф этиш ишлари олиб борилди
Катталарга – суперкар, болаларга – супер аравача!" Lamborghini'дан хайп маҳсулот!
5500 долларлик аравача атиги 500 дона чиқади.
Савдо уруши қизимоқда: АҚШ билан савдо урушида Хитойнинг "кучли ва арзон воситаси" нима эканлиги очиқланди
Хитой божлар билан жавоб қайтарди. АҚШ фермерлари катта зарар кўрадими?
Америкага бўйсуниш ҳалокатга олиб келади!: Ҳизбуллоҳ Ливан ҳукуматига кўрсатма бермоқда
Ҳизбуллоҳ Эрон учун курашаяптими? Байрут аэропортидаги можаро ортда нима бор?
Европада Россияга қарши янги "Антанта" тузилмоқда! Таърих такрорланяптими?
Европа Россияга қарши катта ҳарбий ҳамкорликка тайёрланяпти (?) Янги блок ҳақида нималар маълум?
Исроил Ғазони электрдан узди
Исроил энергетика вазири Эли Коэн Ғазо секторига электр узатишни зудлик билан тўхтатишга буйруқ берди, дейилади РИА Новости хабарида.
АҚШ 15 йил ичида биринчи марта одамни отишма йўли билан қатл қилди
Жанубий Каролинада собиқ севгилисининг ота-онасини бейсбол таёқчаси билан ўлдирганликда айбланган америкалик Бред Сигмон отиб ўлдирилди. Қўшма Штатлар 2010 йилдан бери биринчи марта қатл қилишнинг бундай туридан фойдаланмоқда.
Ватикан Рим папасининг аҳволи яхшиланганини эълон қилди
Бу ҳақда Муқаддас Тахт матбуот хизмати баёнотида айтилган.
Полицияга 4250 марта қўнғироқ қилган япониялик ҳибсга олинди
Япониянинг Абиго шаҳрида яшовчи Юки Симидзу қўшнилари устидан шикоят қилиб, полицияни бир неча минг марта безовта қилгани учун ҳибсга олинди, деб хабар берди Japan Today.
Хитой 2026 йилда учар автомобиллар чиқаради
Хитойнинг XPeng Motors автомобилсозлик компанияси 2026 йилдан бошлаб учувчи транспорт воситаларини ишлаб чиқармоқчи.
Ғазо бўғилмоқда: Ёқилғисиз шифохоналар ва очлик ёқасидаги аҳоли!
Исроилнинг блокадаси Ғазодаги азоб-уқубатларни чуқурлаштирмоқда.
НАТОга дарз кетди: АҚШ Европа ҳарбий машғулотларидан чекинишга қарор қилди!
АҚШ NATO'даги иттифоқчиларини Европада бўлажак ҳарбий машғулотларни режалаштиришда иштирок этишни тўхтатиш нияти ҳақида хабардор қилди.
Латакиядаги тўқнашувларда 50 дан ортиқ Сурия хавфсизлик кучлари ҳалок бўлди
Бу ҳақда “ТАСС”ГА таяниб, “Ал Жазеэра” телеканалига минтақавий хавфсизлик раҳбари маълум қилди.
Крокусдаги теракт ташкилотчиларидан бири АҚШ қамоғида
Муҳаммад Шарифуллоҳ исмли террорчи АҚШ махсус хизматлари сўровига биноан Покистонда ҳибсга олинган. У АҚШ қўшинлари Афғонистонни тарк этиш вақтида Кобул аэропортида теракт уюштиришда гумон қилинмоқда.
АҚШ президенти Трамп Саудия Арабистони билан йирик сармоявий келишувни эълон қилди
АҚШ президенти Доналд Трамп Саудия Арабистони билан келаси тўрт йил ичида Америка компанияларига 1 триллион доллар сармоя киритиш бўйича келишувга эришганини айтди.
Трамп илк хорижий ташрифни қайси давлатга амалга оширишини айтди
АҚШ президенти Дональд Трамп илк хорижий ташрифини Саудия Арабистонига амалга оширади. Бу қарорини у Саудия томони АҚШ компаниялари билан бир триллион долларлик битимга тайёр экани билан изоҳлаган.
Трамп Россия бўйича кескин баёнот эълон қилди
АҚШ президенти Доналд Трамп Россияга йирик санкциялар ва божхона тўловлари билан таҳдид қилди.
Парижда бомба сабаб поездлар қатнови тўхтаб қолди
Париждаги Гаре ду Норд трассаси Иккинчи жаҳон урушидаги бомба топилганидан кейин ёпилди.
Украина уруши харитаси Россиянинг уч фронтда чекинаётганини кўрсатмоқда
Украина ютуқлари ҳақидаги хабарлар шуни кўрсатадики, Киев кучлари АҚШнинг Россияга қарши курашни қўллаб-қувватлаши сусайиши тўғрисидаги мунозараларнинг жанг майдонига тезкор таъсир кўрсатишига йўл қўймаган.
Эрдоған: Биз 40 йиллик террор балосидан халос бўлишга жуда яқинмиз
Бу ҳақда Туркия президенти Ражаб Тоййиб Эрдўғон Бештепедаги Миллий кўргазмалар залида қилган чиқишида айтди.
Латакияда комендантлик соати эълон қилинди
Сурия хавфсизлик кучлари ва собиқ президент Башар ал-Ассад тарафдорлари ўртасидаги тўқнашувлар фонида Латакия вилояти Ички хавфсизлик бошқармаси жума куни маҳаллий вақт билан соат 10:00 га қадар комендантлик соати жорий қилди.
Туркияда одам савдоси қурбони бўлган икки қиз Ўзбекистонга олиб келинди
Қизларни алдаб чақиртирган ва уларни шаҳвоний ишларга жалб қилган шахслар Туркияда ҳибсга олинди.
Франциялик Сенатор Клод Малюр Доналд Трампни Рим императори Неронга қиёслади
У, шунингдек, Илон Маскни “кетаминли масхарабоз” деб атади.
Туркистон алоҳида мақомга эга бўлди
Қозоғистон Президенти Қосим-Жомарт Тоқаев “Туркистон шаҳрининг алоҳида мақоми тўғрисида”ги қонунни имзолади.
Россияда юз берган ЙТҲда уч нафар ўзбекистонлик ҳалок бўлди
Яна уч нафар ўзбекистонлик жароҳатланган ва шифохонага ётқизилган.
Самарқанддаги боғчада ҳам тарбиячи болаларни калтаклади
Ижтимоий тармоқларда тарқалган видеода тарбиячи, дастлаб, болаларга бақиргани, сўнгра улардан бир нечтасининг бошига ургани ва силтаганини кўриш мумкин.
Жанубий Кореядаги ҳарбий самолёт сабаб жароҳатланганлар сони 15 нафарга етди — Yonhap
Бомбалар тушиши оқибатида бир неча турар-жой бинолари ва черков шикастланган.
