Ukraina qanchalik tez yadroviy bomba yaratadi?

Agar AQShning saylangan prezidenti Donald Tramp harbiy yordamni to‘xtatsa, Ukraina bir necha oy ichida yadroviy bomba yaratishi mumkin, deb yozadi Britaniyaning The Times nashri manbalarga tayanib.

Gazeta Ukraina Mudofaa vazirligi uchun tayyorlangan memorandumga kirish huquqini oldi. Unda aytilishicha, Kiyev 1945 yilda AQSh qo‘llagan Semiz odam bombasiga o‘xshash plutoniy asosidagi asosiy qurolni ishlab chiqishi mumkin.

Hisobot mualliflarining aniqlik kiritishicha, Kiyevda jangovar kallak yaratish uchun zarur bo‘lgan hamma narsa bor: Ukraina zarur plutoniyni ishlab chiqarish uchun o‘zining ishlayotgan yadro reaktorlaridan foydalanilgan yoqilg‘idan foydalanishi mumkin.

Times tahlili shuni ko‘rsatdiki, Ukrainada taktik arsenal yaratish uchun etarli bo‘lgan 7 tonnaga yaqin plutoniy bor. Shu bilan birga, mualliflarning aniqlik kiritishicha, Kiyevda uranni boyitish bo‘yicha yirik zavodlar qurish uchun oddiygina mablag‘ yo‘q. Biroq, mamlakat atom elektr stansiyalaridagi plutoniy bilan to‘la.

Kiyevlik yadro olimlarining ta’kidlashicha, quroldagi asosiy narsa uning miqdori emas, balki ishlab chiqarilgan effektdir. Ukraina Milliy strategik tadqiqotlar instituti rahbari Aleksey Ijakning fikricha, hatto eng oddiy yadroviy qurilma ham Rossiya havo bazalari yoki harbiy-sanoat markazlariga samarali zarba bera oladi. Uning kuchi Xirosimaga tashlangan asl Semiz odam bombasining faqat bir qismini tashkil qiladi.

Kiyevning yadroviy ambisiyalari haqida gap Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy NATOga ruxsat berilmasa, mamlakat yadro quroliga muhtoj bo‘lishini aytganidan keyin paydo bo‘ldi.

Keyinroq siyosatchi Kiyevning bu borada real rejalari yo‘qligini tushuntirdi. Zelenskiy 1994 yilda imzolangan Budapesht memorandumini muvaffaqiyatsiz va noto‘g‘ri deb bilishini ta’kidladi – unga ko‘ra, Ukraina AQSH, Buyuk Britaniya va Rossiyaning xavfsizlik kafolatlari evaziga yadro arsenalidan voz kechdi.

13 noyabr kuni Ukraina Tashqi ishlar vazirligi mamlakatning yadroviy ambisiyalari borligini qat’iyan rad etdi. Vazirlik matbuot kotibi Georgiy Tixi Kiyevning Yadro qurolini tarqatmaslik to‘g‘risidagi shartnomaga sodiqligini tasdiqladi. Tixi ta’kidladi: Ukraina MAGATE bilan yaqindan hamkorlik qiladi va barcha yadroviy faoliyatning shaffofligini ta’minlaydi.