Tayammum qanday qilinadi?

Tayammum qanday qilinadi?

— Yoshim 70 da. Betob bo‘lib qolganim va suv ishlatolmasligim sababli tahorat olishda muammo bo‘lyapti. Tayammumni esa qanday qilsa, to‘g‘ri bo‘lishini bilmayapman. Momolarimiz aytishicha, toza tuproqqa oyoq-qo‘lni urib-urib, changitib qilish kerak ekan, unday qilsak, ust-boshimiz chang bo‘ladi-ku. Toza matoga qilsa bo‘lmaydimi?

— “Tayammum” lug‘atda “maqsad qilish” ma’nosini anglatadi. Istilohda esa poklanish maqsadida pok yer jinsi bilan yuzga va ikki qo‘lga tirsaklari bilan qo‘shib mash tortish “tayammum” deb ataladi.

Tayammum bo‘lishi uchun to‘rtta asosiy shart topilishi lozim:

1) Niyat; 2) Pok yer jinsi; 3) Pok yer jinsiga ikki marta qo‘lni urib, birinchisida yuzga mash tortish, ikkinchisida ikki qo‘lni tirsagigacha mash tortish; 4) Suv ishlatishdan uzrli bo‘lish.

Bizning mazhabimizda yer jinsidan bo‘ladigan barcha pok narsalarga tayammum qilish joiz hisoblanadi. Yer jinsidan bo‘lgan narsalar deganda esa quyidagilar ko‘zda tutiladi:

Tuproq, qum, sho‘rlab ketgan yer, ohak, gips, surma, surmatosh, zirniyx (hidsiz rangsiz ma’dan. Tibbiyotda teri kassalliklarini davolashda ishlatiladi), oltingugurt, zaj (bo‘yoqda ishlatiladigan tuz moddasi), kon tuzi, daraxtlar, (chunki odatda ustilarida changi bo‘ladi), o‘t-o‘lanlar (chunki bularning ustilarida ham odatda chang bo‘ladi), kiyimdagi yoki ulov o‘rindig‘idagi chang (agar kiyimda yo ulov o‘rindig‘ida mutlaqo chang bo‘lmasa, unga tayammum qilib bo‘lmaydi. Shuningdek, kiyimini silkitib havoda to‘zg‘igan chang-g‘uborga ham tayammum qilsa bo‘ladi. Chunki bunda ham aslida yer jinsiga tayammum qilingan bo‘ladi.

Tayammum qilinmaydigan narsalar:

Er jinsidan bo‘lmagan narsalarga tayammum qilib bo‘lmaydi. Shuning uchun quyidagi narsalarga tayammum qilib bo‘lmaydi:

Un, talqon, kul, suvli tuz, mushk; shakar; anbar (xushbo‘y modda), za’faron, kafur (xushbo‘y modda), xina, loy (loy deganda uning suyuq bo‘lib turgan payti nazarda tutilgan. Ammo qotib ustiga chang o‘tiradigan bo‘lsa unga tayammum qilish joiz bo‘lib qoladi. Zero, yuqoridagi narsalarga ham agar chang o‘rnashadigan bo‘lsa, tayammum qilish mumkin bo‘lib qoladi. Chunki bunda aslida yer jinsidan bo‘lgan changga tayammum qilinayotgan bo‘ladi).

Shuningdek, najosat tegib so‘ngra qurib najosat asari ketgan yerga ham tayammum qilib bo‘lmaydi. Chunki najosatning asari ketgani sababli tuproqqa poklik hukmi sobit bo‘lsa ham, poklovchilik hukmi sobit bo‘lmaydi. Tayammum qilinadigan tuproqda esa poklovchilik sifati bo‘lishi shartdir.

Tayammum qilingan joyga yana qayta tayammum qilish joiz bo‘ladi.

Muhammad Ayyub HOMIDOV


Matnda xatolik topsangiz, o‘sha xatoni belgilab, bizga jo‘nating (Ctrl + Enter)

Bo'limga tegishli qiziqarli xabarlar

Fikr bildirish uchun qaydnomadan o'tishingiz so'raladi va telefon rakamni tasdiklash kerak buladi!

Ingliz manbasi: Husanov Gvardiola bilan tortishib qoldi

Бу ҳақда Х ижтимоий тармоғидаги Real Talk Manchester City аккаунти хабар берди.

Texas ko‘lida 2 metrlik mahluq qo‘lga tushdi, bu jahon rekordi bo‘lishi mumkin

Техасда балиқ овлаш бўйича жаҳон рекордчиси қайтиб келди ва ўз ҳаётидаги энг қийин овда кўлнинг лойқа сувлари остида яна бир ажойиб воқеани яратди.

“Tez orada Xudoning yordami bilan — bu butun Isroil yurti bo‘ladi”

Исроил оммавий ахборот воситалари шундай ёзув билан тарихий Фаластиннинг бутун ҳудудини қамраб олган харитани эълон қилишди.

Van Damm Putinga murojaat qildi

Унинг мурожаати видеосини украиналик журналист Диана Панченко ўзининг Телеграм-каналида жойлаштирган.

Rubl dunyoning barcha valyutalarini ortda qoldirdi

2025 йил бошидан бери россия рубли долларга нисбатан энг кучли мустаҳкамланган валютага айланди.

Isroil vaziri o‘z qizini zo‘rlaganlikda ayblanmoqda

Отаси ва укаларидан бири томонидан жинсий зўравонлик қилганини айтди

Gidrometeorologiya xizmati agentligi tezkor axborot berdi

19–22 апрел кунлари кутилаётган ёмғирлар сабабли, республиканинг қуйидаги тоғ олди ва тоғли ҳудудларида сел-сув тошқин ҳодисалари юзага келиши мумкин:

"Real"ni vaqtincha kim boshqarishi mumkinligi ma’lum bo‘ldi

Мадриднинг "Реал" клуби Карло Анчелотти билан хайрлашган тақдирда вақтинчалик мураббий тайинлаши мумкин.

Kazakh Scout: O‘zbekiston U17 terma jamoasining kamida yarmi Yevropa va Osiyo jamoalariga o‘tishi kerak

Твиттер ижтимоий тармоғида "Kazakh Scout" профилини юритувчи шахс Ўзбекистон ўсмирлар терма жамоаси футболчилари ҳақида илиқ фикрлар билдирди.

Toj Mahal bugungi kunda qurilganda u qanchaga tushardi?

Тож Маҳал - бутун дунё ҳайратига сазовор бўлган ажойиб иншоот. Ҳеч ўйлаб кўрганмисиз, шундай меъморий асарни бугунги кунда қуриш қанчага тушарди?

Oilalarga 75 000 000 so‘mgacha foizsiz qarz beriladi

Мазкур маблағлар Камбағалликни қисқартириш давлат мақсадли жамғармаси томонидан ажратилади.

1 maydan 500 kVt⋅soatgacha bo‘lgan yangi miqdor joriy qilindi​​​​​​​

Қолаверса, 201 кВт·соатдан 1000 кВт·соатгача бўлган дифференциаллашган тариф бўйича истеъмол миқдори орасига янги миқдор киритилмоқда.

Rossiya aeroportida o‘zbekistonliklar qo‘lga olindi

Ҳозирда уларга нисбатан жиноят иши қўзғатилган.

Surxondaryoda pomidorni shpaklyovkaga "aylantirishdi"

Олиб борилган тезкор тадбирлар давомида аниқланишича, транзит тартибида қўшни давлатга чиқиб кетиши лозим бўлган 20 тоннадан зиёд помидор ноқонуний равишда Термиз туманидаги омборлардан бирига тушириб қолдирилган.

Ronalduning o‘zi va oilasi xavf ostida!

Саудия Арабистони чемпионатида тўпурарлик маҳоратини намойиш қилиб келаётган “Ан-Наср” ҳужумчиси Криштиану Роналду футболдан ташқари маиший муаммоларга эътибор қаратишига тўғри келмоқда.

Ukrainaliklar qozog‘istonlik yollanma jangchilarning nomlarini e’lon qildi. Qozog‘istonda sarosima boshlandi

Қозоғистон ҳукумати Украинанинг "Яшашни хоҳлайман" маркази томонидан қозоғистонликларнинг Россия тарафида жанговар ҳаракатларда қатнашгани ҳақидаги маълумотга муносабат билдирди.

Kreml Tramp uchun "katta kelishuv" tayyorlamoqda

Россия АҚШ билан кенг кўламли келишув тузишга интилмоқда. Бу келишув Москванинг постсовет ҳудудидаги, жумладан Украинадаги таъсир доираларини тан олиш ҳамда Европадаги мавқеини мустаҳкамлашни ўз ичига олиши мумкин.

Alisher Nikimbayev: «Husanov tez orada O‘zbekistonga ingliz qo‘riqchilari bilan keladi»

Ҳусановнинг Ўзбекистонга сўнгги сафари футболчига фойда келтирмагандек туюлди. Аксинча, зарар етказгандек.

Vatikan Rim papasi Fransiskning vasiyatnomasini e’lon qildi

Бу ҳақда Муқаддас Тахт матбуот хизмати тарқатган 2022 йил 29 июнь куни тузилган понтифик васиятномасидан келиб чиқади.

AQSh Xitoy mablag‘laridan mahrum qoldi

Сўнгги йилларда Пекин Ғарб компанияларига юзлаб миллиард доллар миқдорида сармоя киритган.

Ispaniyada Rim papasi munosabati bilan uch kunlik motam e’lon qilindi

Бу ҳақда AFP Испания адлия вазири Феликс Боланос 21 апрель куни телемурожаатида хабар бермоқда.

Ukraina Ukraina Qurolli Kuchlaridagi halokatli yo‘qotishlar tufayli safarbarlikni oshirishni ko‘rib chiqmoqda

Украинада Республика Қуролли Кучлари ( АФУ ) сафларида жиддий йўқотишлар ва дезертирлик туфайли сафарбарликни ошириш керак .

Papaning ruhiy vasiyatnomasi nashr etildi

Бу ҳақда Vatican News нашри хабар бермоқда .

Orlando aeroportida samolyot yonib ketdi

Бу ҳақда АҚШ фуқаро авиацияси маъмурияти (ФАА) маълумотларига таяниб, Fox35 минтақавий телеканали хабар берди.

HAMAS AQSHGA Turkiya yordami bilan Isroil bilan kelishuv taklifini taqdim qilmoqchi

Бу ҳақда “Asharq al-Awsat” газетаси ҳаракатдаги манбаларга таяниб хабар берди.

G‘azo sektorida 2 million falastinlik insonparvarlik yordamiga to‘liq qaram

Бу ҳақда Фаластин ҳукумати алоқа маркази хабарида айтилади.

Pavel Durov Telegram rahbariyati shaxsiy xabarlarni umuman oshkor etmaganini rasman ma’lum qildi

Мессенжер асосчисининг ўз каналида ёзишича, Telegram фақат жиноят содир этганликда гумон қилинаётган шахсларга оид IP-манзиллар ва телефон рақамларини ошкор қилган, бироқ шахсий ёзишмаларни эмас. Шаҳсий ёзишмалар ҳеч кимга ва ҳеч қачон ошкор этилмаган.

Trampning aytishicha, ko‘plab davlatlar rahbarlari undan tariflarni tushirishni so‘ramoqda

АҚШ президенти Доналд Трампнинг айтишича, кўплаб дунё етакчилари ва ишбилармонлари Вашингтондан божхона тўловларини камайтиришни сўрамоқда.

COVID-19 bilan og‘riganlarning barchasida immun tizimi buzilgan — olimlar

COVID-19 билан оғриганларнинг барчасида иммун тизими бузилган, АҚШ олимлари шундай хулосага келишди.

Xitoy yangi vodorod bombasini sinovdan o‘tkazdi

Хитой ноядровий водород бомбасини синовдан муваффақиятли ўтказди. Бу ҳақда South China Morning Post ўтган ойда эълон қилинган тадқиқотга асосланиб хабар берди.

Zelenskiyning ofisi London muzokaralarida ishtirok etishini tasdiqladi

Бу ҳақда Украина президенти девони раҳбари маслаҳатчиси Сергей Лешченко маълум қилди.

Astraxandagi xususiy uyda sodir bo‘lgan yong‘inda besh nafar bola halok bo‘ldi

Бу ҳақда Телеграмда Россия Тергов қўмитасининг Астрахан вилояти бўйича бошқармаси хабар берди.

G‘azo nasroniylari ma’yus Pasxaga tayyorgarlik ko‘rayotganda, Isroil 2 kunda 92 kishini halok etdi

Ғазо Соғлиқни сақлаш вазирлиги сўнгги 48 соат ичида Исроилнинг Ғазога ҳужумлари оқибатида камида 92 киши ҳалок бўлганини маълум қилди. Исроил чодирларда бошпана топган кўчиб кетганларга ҳужумларини давом эттирмоқда.

Eksklyuziv: Sun’iy yo‘ldoshlar Xitoyning AQSh ittifoqchisiga qarshi harakatlarini fosh etdi

Янги сунъий йўлдош тасвирлари илк бор Хитой ва Жанубий Корея оралиғидаги Сариқ денгизда икки мамлакат ўртасидаги муносабатларни кескинлаштирган улкан пўлат иншоотни аниқлади.

Toshkentdagi maktabda o‘quvchilar “Andijon muzqaymog‘i”dan zaharlandimi?

Маълум қилинишича, мазкур хабар асоссиз ва Миробод туманидаги 31-сонли умумтаълим мактаби ҳудудида “Андижон музқаймоғи” сотувига йўл қўйилмаган.

Toshkentda erkak o‘yinchoq to‘pponcha bilan bankni o‘marmoqchi bo‘ldi

Ҳуқуқбузар ходимларни кўриб марказ ойнасини синдириб қочиб кетаётган вақтда кўрилган тезкор чоралар натижасида қўлга олинган.

Isroil samolyotlari xatolik bilan yahudiylar yashash punktini bombardimon qildi

Аввалроқ, F-15 қирувчи самолёти ҳам хатолик билан Эшколь ҳудудига 500 килограммлик бомба ташлаган эди.

AQSh universitetida otishma sodir bo‘ldi

Дастлабки маълумотларга кўра, АҚШнинг Флорида штати университетида содир бўлган отишмада тўрт киши яраланди.

Isroil hujumlari G‘azoning shimoli va janubiga kuchli zarbalar berishi natijasida 50 kishi halok bo‘ldi

Бугун эрталаб Исроилнинг Хон Юнус шаҳридаги бир уйга уюштирган ҳужуми оқибатида 10 кишилик оила ҳалок бўлгани маълум қилинди

AQSh Ukrainani butunlay tark etmoqda

АҚШ Россияга Украина билан уруш пайтида босиб олган ҳудудларни назорати остида қолдиришни таклиф қилди.