Shaxmat. Afruza Hamdamova jahon toji da’vogarlari turniriga chiqish uchun kurashmoqda

Beshinchi jahon chempionligini qo‘lga kiritganidan so‘ng, xitoylik Ju Venjun 2024–25 yilgi ayollar o‘rtasida jahon toji uchun da’vogarlar reytingida peshqadamlik qilmoqda.

FIDE ayollar turnirlarining eng yuqori o‘rinni egallagan ishtirokchisi, agar u boshqa yo‘l bilan saralashdan o‘tmagan bo‘lsa, 2026 yilgi FIDE ayollar nomzodlar turniriga yo‘llanma oladi. Seriyaning sakkizta saralash turniridan uchtasi allaqachon yakunlangan va yuqori o‘rinlar uchun kurash qizg‘inlashmoqda.

Ju Venjun, amaldagi chempion sifatida, musobaqada o‘z ustunligini davom ettirmoqda. Ju 86,5 reyting ochkosini to‘plab, turnir jadvalida birinchi o‘rinni egallab turibdi. U 2024 yilgi ayollar o‘rtasidagi blis bo‘yicha jahon chempionatida g‘alaba qozonganidan so‘ng 48 ochko va 2024 yilgi ayollar o‘rtasidagi rapid bo‘yicha jahon chempionatida 2-7-o‘rinlarni bo‘lishgani uchun 38,5 ochko jamg‘ardi.

Judan keyingi o‘rinda Hampi Koneru 84 ochko bilan ikkinchi pog‘onada bormoqda. U barcha ochkolarini Nyu-Yorkda bo‘lib o‘tgan 2024 yilgi ayollar o‘rtasidagi rapid bo‘yicha jahon chempionatida g‘alaba qozonishi evaziga qo‘lga kiritgan.

Uchinchi o‘rinda esa Judan 20 ochkodan ko‘proq ortda qolib, Tan Jong Yi joylashgan. Ju kabi Tan ham o‘tgan yili Nyu-Yorkda bo‘lib o‘tgan rapid bo‘yicha jahon chempionatida 2-7-o‘rinlarni bo‘lishdi va bu unga 38,5 ball keltirdi. Sobiq jahon chempioni Tan yaqindagina yakunlangan va Juga yutqazgan (6,5 – 2,5) jahon chempionati bahsidan so‘ng yana 25 ball qo‘shib oldi.

Ko‘p karra rapid va blis bo‘yicha jahon chempioni va 2018 yilgi jahon chempionati finalchisi Katerina Lagno hozirda 54,4 ochko bilan beshinchi o‘rinda bormoqda — 16 ochko blis bo‘yicha uchinchi o‘rin va 38,5 ochko 2024 yilgi rapid bo‘yicha jahon chempionatida ikkinchi o‘rinni bo‘lishgani uchun.

Undan keyingi o‘rinlarda – 38,5 ochko bilan – sobiq jahon chempioni Aleksandra Kostenyuk, hindistonlik Harika Dronavali va O‘zbekistonning 16 yoshli yulduzi Afruza Hamdamova bormoqda. Ularning barchasi o‘tgan yilning dekabr oyida Nyu-Yorkda bo‘lib o‘tgan ayollar o‘rtasidagi rapid bo‘yicha jahon chempionatida ochko to‘plashgan.

Hozirda 17 nafar shaxmatchi kurashni davom ettirmoqda va may oyida Avstriyada Gran-pri seriyasi yakuniga yetar ekan, turnir jadvali yana o‘zgarishi kutilmoqda.

Sikl may oyida ayollar Gran-pri seriyasining yakuni, so‘ngra ayollar o‘rtasidagi jahon kubogi, ayollar o‘rtasidagi Grand-Swiss va 2025 yilgi rapid va blis bo‘yicha jahon chempionatlari bilan davom etadi.

Ochkolar qanday hisoblanadi?

FIDE Kengashi tomonidan tasdiqlangan rasmiy qoidalarga ko‘ra, har bir shaxmatchining yakuniy natijasi sikl davomidagi eng yaxshi beshta turnir natijasining yig‘indisi bilan belgilanadi.

Yakuniy reytingda tenglik yuzaga kelsa, past ball olingan turnir bosqichma-bosqich tay-breyk jarayonida chiqarib tashlanadi. Boshqa yo‘l bilan saralashdan o‘tmagan umumiy jadvaldagi eng yuqori o‘rinni egallagan shaxmatchi 2026 yilgi FIDE ayollar nomzodlar turniriga qimmatli yo‘llanmani qo‘lga kiritadi.

2024–25 yilgi seriya qaysi turnirlarni o‘z ichiga oladi

FIDE ayollar turnirlari 2025–2026 yilgi mavsumi ikki yillik sikl davomida FIDE tomonidan tashkil etiladigan eng nufuzli ayollar turnirlarini birlashtirgan rasmiy reyting seriyasidir.

U ham barqaror yuqori darajadagi o‘yinni rag‘batlantirish, ham 2026 yilgi FIDE ayollar nomzodlar turniriga saralash mezonlarini belgilash maqsadida xizmat qiladi.

Ushbu seriyaga kiruvchi va shaxmatchilarga reyting ochkolarini taqdim etuvchi sakkizta asosiy turnir mavjud:

– 2024 yilgi ayollar o‘rtasidagi rapid bo‘yicha jahon chempionati
– 2024 yilgi ayollar o‘rtasidagi blis bo‘yicha jahon chempionati
– 2025 yilgi ayollar o‘rtasidagi jahon chempionati matchi (faqat ikkinchi o‘rin sohibi ball oladi)
– 2024–25 yilgi ayollar Gran-pri seriyasi (yakuniy jadvaldan foydalaniladi)
– 2025 yilgi ayollar o‘rtasidagi jahon kubogi
– 2025 yilgi ayollar o‘rtasidagi Grand-Swiss turniri
– 2025 yilgi ayollar o‘rtasidagi rapid bo‘yicha jahon chempionati
– 2025 yilgi ayollar o‘rtasidagi blis bo‘yicha jahon chempionati.