Qanday qilib Isroil peyjerlarni qotilga aylantirdi?

Qanday qilib Isroil peyjerlarni qotilga aylantirdi?

Isroil razvedka xizmati (Mossad) livanlik foydalanuvchilar uchun mo‘ljallangan minglab peyjerlarga portlovchi moddalar o‘rnatgan. Va u bir vaqtning o‘zida 3 mingga yaqin qurilmani portlatib yubordi.

Gadjetlar portlashdan oldin bir necha soniya signal berdi. Bu ba’zi qurbonlarni xabarni tekshirish uchun qurilmalarni yuzlariga yaqinlashtirishga majbur qildi. Kasalxonalar ko‘zlari, shuningdek, qo‘llari va qorinlari shikastlangan odamlar bilan to‘lgan. Eronning Livandagi elchisi yaralangan.

Mossad operasiyasi Hizbulloh harakati a’zolariga qarshi qaratilgani aytiladi. Tashkilot nazorati ostidagi Bayrutning janubiy mintaqasida, shuningdek, mamlakatning boshqa hududlarida portlashlar sodir bo‘ldi. Suriyada ham bir qancha peyjerlar portlagan.

Livan sog‘liqni saqlash vazirining aytishicha, kamida to‘qqiz kishi halok bo‘lgan, 2800 dan ortiq kishi jarohatlangan. Tel-Aviv kamdan-kam hollarda bunday hujumlar uchun javobgarlikni o‘z zimmasiga oladi va hujumni rasman tan olmaydi. Biroq, mamlakat uzoq vaqt davomida murakkab masofaviy operasiyalarni o‘tkazish tarixiga ega.

Mobil tadqiqot guruhi yetakchi tahlilchisi Eldar Murtazin fikricha, Isroilning harakatlari faqat davlat terrorizmi sifatida baholanishi kerak.

«Hizbulloh hech qanday peyjer sotib olmasligini tushunishimiz kerak. Livanda peyjing kompaniyasi bor va u bu qurilmalarni oddiy iste’molchilarga sotadi. Shunga ko‘ra, qurbonlar, jumladan, 8 yoshli qizning o‘limi, oddiy mahsulotning oddiy foydalanuvchilari. Tinch aholi, polisiya xodimlari, shifokorlar, o‘t o‘chiruvchilar o‘z ishi tufayli peyjerlardan foydalanadigan odamlardir», deb tushuntirdi u TRTga .

Uning so‘zlariga ko‘ra, katta ehtimol bilan ma’lum bir signalga reaksiyaga kirishuvchi qurilmalar dizayniga portlovchi moddalar qo‘shilgan. Taxminan 10-15 mg portlovchi modda etarli edi, uni an’anaviy detektorlar yordamida aniqlash mumkin emas.

«Ya’ni, ular bu peyjerlarni qo‘lga oldilar, keyin ularni qayta dasturlashtirib, portlovchi qurilmalarga aylantirdilar. Gadjetlarning o‘zi quyidagicha ishlaydi: ma’lum bir chastotada xabarlarni yuboradigan ma’lum bir radiostansiya mavjud. Shunga ko‘ra, sizga oddiy portfelga mos keladigan kichik transmitter kerak. Va agar siz tugmani bossangiz, peyjer xabar oladi va u shunchaki portlaydi. Odatda peydjing kompaniyasi signalni 50-60 kilometr masofaga uzatadi, agar davlat buni qilsa, 200-300 kilometr haqida gapirish mumkin».

Isroilning harakatlari uzoq muddatli oqibatlarga olib keladi, deb hisoblaydi ekspert. Muammo Mossad tomonidan ishlatiladigan portlovchi moddaning turida, aeroport xavfsizlik detektorlari uni aniqlamaydi.

“Livan bunday portlovchi moddalarni sintez qilib, ishlata oladimi? Ha, albatta mumkin. Eron buni qila oladimi? Albatta! Isroil tinch aholiga qarshi bilvosita hujumlar nuqtai nazaridan Pandora qutisini ochdi, deb tushuntiradi Murtazin. «Va eng yomoni shundaki, bu turdagi portlovchi moddalarni samolyot bortida olib yurish mumkin. Bu katta muammo tug‘diradi».
Isroil razvedkasi eng maxfiy razvedka jamoalaridan biri sifatida obro‘ga ega va uning raqiblar bilan ishlash usullari ko‘pincha oddiy aholini hayratda qoldiradi: masofadan turib portlashlar, zaharlanishlar va o‘g‘irlashlar.

Iyul oyi oxirida Tehronda Falastin tarafdori HAMAS harakati yetakchisi Ismoil Haniya o‘ldirilgan. Bungacha XAMAS harbiy qo‘mondoni Muhammad Deifga zarba berilgan, bundan oldinroq esa Isroil Eronning Suriyadagi konsulligini vayron qilgan va ikki eronlik generalni o‘ldirgan.

«Peyyjerlar bilan maqsadli bo‘lmagan operasiya xalqaro huquqning barcha mumkin bo‘lgan va aql bovar qilmaydigan me’yorlarini buzish hisoblanadi. Qurilmalarning keng ko‘lamli portlashi va befarq ta’sir ko‘rsatdi. O‘sha Hizbulloh a’zosining farzandi bu peyjer bilan o‘ynagan bo‘lishi mumkin edi. Kadrlarga qaraganda, portlashlar odamlar gavjum joylarda amalga oshirilgan», - deydi sharqshunos va «Sharq darvozasi» Telegram kanali muallifi Andrey Ontikov TRTga

Isroil rasmiylarining xiyonatkor harakatlari mintaqadagi keskinlikni yanada kuchaytiradigan oqibatlarga olib kelishi mumkin. Qator ekspertlar mojaro nafaqat Isroil va Hizbulloh, balki Livan o‘rtasida ham urushning qizg‘in bosqichiga o‘tishi mumkinligini ta’kidlamoqda.

Ontikov suhbatda ta’kidlaganidek, hozirgi operasiya qanday bo‘lishini oldindan aytish qiyin, ammo harbiy mojaro stsenariysi Isroil Bosh vaziri Benyamin Netanyaxu uchun juda foydali bo‘lardi.

«Livan yoki Hizbulloh bilan keng ko‘lamli urush unga hokimiyatda qolishda davom etish imkonini beradi. Isroil bosh vazirining mamlakat ichida katta muammolari bor. U G‘azo sektoridagi vaziyat tufayli chap tomondan bosim ostida, o‘ng tomondan bosim ostida va tashqaridan bosim ostida. Netanyaxudan chiqishning yagona yo‘li - bu keskinlik darajasini oshirish va ma’lum o‘yinchilarni inqirozni kengaytirishga undash. Bu holatda biz Netanyaxuning yanada katta mojaro qo‘zg‘ashga bo‘lgan aniq urinishini ko‘ryapmiz», deb hisoblaydi ekspert.

Mutaxassisning fikricha, hozirgi provokasiya muvaffaqiyatli bo‘ladimi yoki yo‘qligini oldindan aytib bo‘lmaydi. Gap shundaki, «Hizbulloh»ning o‘zi, Iroq shialari, «Hamas» harakati, Suriya, shuningdek, Eron – bularning barchasi Tel-Aviv bilan yirik urushdan foyda ko‘rmaydi. Agar Eron va uning ittifoqdosh kuchlari katta urushni xohlasalar, u ancha oldin boshlangan bo‘lardi.

Yana bir narsa shundaki, ular hujumni e’tiborsiz qoldirolmaydilar. Hizbullohning vazifasi urush boshlamaslik, shuningdek, jim turmaslik uchun oqilona javob, qandaydir chegara bosqichini topishdir.

«Hech qanday javobning yo‘qligi Isroilni keyingi harakatlarga undaydi», deb davom etadi agentlik suhbatdoshi. «Masalan, ular Eronning Bayrutdagi elchixonasini bombardimon qilishni boshlashi yoki oddiygina Janubiy Bayrutga ommaviy hujumlar uyushtirishi mumkin. Javobning yo‘qligi Netanyaxuga xavfni yanada oshirish uchun bahona beradi. Va bu Hizbulloh va Eron uchun bu kabi provokasiyalarga duch kelganda asosiy muammodir».


Matnda xatolik topsangiz, o‘sha xatoni belgilab, bizga jo‘nating (Ctrl + Enter)

Bo'limga tegishli qiziqarli xabarlar

Fikr bildirish uchun qaydnomadan o'tishingiz so'raladi va telefon rakamni tasdiklash kerak buladi!

11 martdan dollar qanchaga yetishi aniq bo‘ldi

Марказий банк 2025 йил 11 мартдан валюталарнинг янги курсини белгилади.

Kanada AQShga zarba berdi

Канада Вашингтонга босимни кучайтирди...

"Ko‘rinmas" rus dronlari Ukraina artilleriyasini mazax qilmoqda

Украина артиллерияси учун янги таҳдид - Россия сигнал билан тўхтатиб бўлмайдиган дронларни ишга туширди!

Arab davlatlari birlashdi: Yevropa endi tanlov qarshisida!

Миср Европа Иттифоқини Ғазо бўйича араб режасини қабул қилишга ундамоқда.

Rossiya Su-35’larni Xitoyga sotib xato qildimi? Xitoy Su-35’larni uchish uchun emas, nusxa olish uchun olgan!

Россия қирувчи самолётларининг Хитойга сотилиши хато деб баҳоланди.

Lavrov: Ukrainaga tinchlikparvar kuchlarni kiritish Rossiya bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri urush

Россия Украина ҳудудига Европа тинчликпарвар контингентини жойлаштириш эҳтимолини жавобсиз қолдирмайди, деди Россия ташқи ишлар вазири Сергей Лавров.

“Malika”da 23 yoshli yigit 6 milliard so‘mlik firibgarlik qildi

Тошкент шаҳрида 2002 йилда туғилган йигит “Малика” савдо мажмуасидаги телефон дўконларининг 11 нафар сотувчисини 5,8 миллиард сўмга фирибгарлик йўли билан чув туширди.

Rossiya Xitoydan tinchlikparvar kuchlarni qabul qilishga rozi

Москва якуний тинчлик келишуви бўйича музокараларда муваффақиятга эришилса, Украинада вақтинчалик ўт очишни тўхтатишга тайёрлигини билдирди, деб хабар бермоқда Bloomberg манбалари.

Krishtianu Ronaldu "Real Madrid"ga xabar yubordi

Ҳозирда Саудиянинг "Ан-Наср'' клуби шарафини ҳимоя қилаётган португалиялик юлдуз Криштиану Роналду "Реал Мадрид"ни 123 йиллик юбилейи билан табриклади.

Moskva aeroportida Uzbekistan Airways samolyoti shikastlandi

Таъкидланишича, йўловчилар 2025 йил 5 март ва 6 март кунлари авиакомпания томонидан амалга ошириладиган муқобил рейслар орқали жўнатилади.

Suv ostida ko‘rilgan eng ulkan tirik mavjudot: U 34 metr uzunlikda va Napoleon davridan beri yashab kelmoqda

Океаннинг ўзидан пайдо бўлган маржон рифлари ернинг хазинаси ҳисобланади, чунки улар кўплаб денгиз жонзотларига бошпана беради ва...

Rossiyaliklar rekord sur’atda o‘lmoqda

2024-йил якунларига кўра, Россияда табиий йўқотиш – яъни вафот этганлар ва туғилганлар сони орасидаги фарқ 596,2 минг кишини ташкил этди.

Qurbon hayiti kuni qo‘y so‘yishni to‘xtatishga chaqirdi

Бу йил ёғингарчилик 30 йиллик ўртача кўрсаткичдан 53 фоизга кам бўлиб, натижада чорва учун яйлов етишмайди.

Ruslar Putinga qarshi chiqdi

"Россия Путинга қарши" юриши бошланди.

Rossiya qurilish maydonlarida O‘zbekiston, Tojikiston va Qirg‘iziston muhojirlarini o‘rnini egallaydigan millat paydo bo‘ldi

Мутахассиснинг таъкидлашича, сўнгги пайтларда ўзбекистонликлар учун Россия бозорининг жозибадорлиги пасайган, чунки уларнинг ўз ватанида иқтисодиёт ва қурилиш соҳаси жадал ривожланмоқда.

Xitoy Avstraliyani o‘rab oldi

Хитойнинг иккита кемасида 144 та вертикал учириш мосламаси (VLS) жойлаштирилган.

Ukrainaliklar chekinmoqda...

Россия-Украина чегарасида ноаниқ вазият. Курскда кескин лаҳзалар.

Saloh ko‘z yoshlarini tiya olmadi (foto)

Муҳаммад Салоҳ "Ливерпуль" Чемпионлар лигасини тарк этгач, йиғлаб юборди.

Moskvaga ishonch yo‘qolmoqda: Xitoy Rossiyani aylanib o‘tishga o‘tdi!

Хитой транзит учун Россияни эмас, Эрон ва Туркияни танлади.

Ukraina Kursk viloyatini tark etadi

Россия қўшинлари аввал Украина назорати остида бўлган Курск вилоятидаги Суджа шаҳрига ҳужумларини кучайтирди.

Pokistonda aksilterror operasiyasi yakunlandi

Покистон ҳарбийлари Балужистон вилоятида террорчиларга қарши амалиётлар якунланганини маълум қилди.

"Men hatto o‘t ochishni to‘xtatish bo‘yicha muzokaralar muvaffaqiyatsizlikka uchraydigan vaziyatni tasavvur qilishni ham istamayman" - Insonparvar

Ғазода геноцид хавфи: ёрдам блокадаси бекор қилинмаса, нима бўлади?

Evropa Ittifoqidan Trampga shok javob: 28 milliard dollarlik tariflar joriy etildi!

Европа АҚШни жазолашга қарор қилди – янги тарифлар нимани ўзгартиради?

Pokistonda kecha garovga olingan poyezd yo‘lovchilarining 155 nafari ozod qilindi — Reuters

АFP хабарига кўра, 450 киши гаровга олинган. Reuters маълумотига кўра, ҳужум пайтида поездда 425 нафар йўловчи бўлган.

Andijonda ham zilzila sodir bo‘ldi

Ер силкиниши Тошкент вақти билан 08:11 да рўй берган.

Toshkent viloyatida yuk tashuvchi mashina yonib ketdi

Ёнғин ўчириш экипажи ёнғин жойига соат 18:50 да етиб бориб, соат 19:07 да тўлиқ ўчирилган.

Toshkentda voyaga yetmagan bola Mercedes-Benz'da ikki piyodani urib ketdi

Судга оид тиббий экспертизанинг хулосасига кўра, фуқаро Ш. Э.нинг ҳолати енгил жароҳат, фуқаро Ж.С.ники эса оғир жароҳат деб баҳоланган.

Manchesterda yangi futbol arenasi quriladi

Англиянинг “Манчестер Юнайтед” клуби 100 000 ўринли янги стадион қуриш режасини эълон қилди.

Isroil armiyasi Livanda Hizbulloh havo hujumidan mudofaa qo‘mondoni o‘ldirilganini ma’lum qildi

Бу ҳақда ИД матбуот котиби хабар берди.

Ukraina armiyasi ulkan yo‘qotishlar bilan, oyog‘i kuygan tovuqdek Kursk viloyatini tark etmoqda — Nebenzya

Россия қуролли кучлари 8 мартдан буён Курск вилоятидаги 19 та аҳоли пунктини озод қилди.

Andijonlik ota aliment o‘rniga o‘z “Damas“ini berdi

Андижон туманида фарзанди учун алимент тўлаши белгиланган қарздор ота алимент тўлови ўрнига ўз машинасини берди.

Ramazon Temirovga UFC'dagi g‘alabasi uchun yana uy sovg‘a qilindi

Аралаш якка кураш устаси Рамазон Темиров 2 март куни UFC Fight Night турнири доирасида Чарльз Жонсонга қарши жанг қилиб, очколар ҳисобига кўра ғалаба қозонган эди.

Polshada o‘zbekistonliklarning tana a’zolarini sotgan ayol qo‘lga olindi

Полшада украиналик аёл 56 та инсон буйрагини сотгани учун қўлга олинди — қурбонлар орасида ўзбекистонликлар ҳам борлиги айтилмоқда.

Putin Ukrainaga bajarib bo‘lmaydigan talablar qo‘ydi: U urushni ataylab cho‘zmoqda! Kreml esa barchasini rad etyapti!

Путин урушни тўхтатиш бўйича музокаралар арафасида атайлаб "максималистик" талабларни илгари сурган. Унинг ўзи бу талаблар украиналиклар ва европаликлар учун қабул қилинмас бўлиши мумкинлигини билади.

Ochiq genosid: Insonparvarlik yordami qurolga aylanmoqda

UNRWA раҳбари Ғазода "очликнинг кучайиши" хавфи ҳақида огоҳлантирди.

Moskva AQShga ishonmaydi: Yaxshilikka umid, yomonlikka tayyorgarlik

Москва АҚШ билан муносабатларда "ортиқча оптимизм"дан огоҳлантиряпти.

Ukrainada tinchlik uchun uch shart e’lon qilindi

Украина тинчлик учун шарт қўйди – Европа ва АҚШ қандай жавоб беради?

Pokistonda jangarilar poyezdni garovga oldi

Ушбу ҳужум учун жавобгарликни “Балужистон озод армияси” ўз зиммасига олган.

Meksikada avtobuslar avtohalokati natijasida 25 kishi halok bo‘ldi

Ушбу ЙТҲ оқибатида 11 киши вафот этди, яна 12 фуқаро шошилинч равишда касалхонага ётқизилди.

Chirchiqda sobiq «Chirchiqstroy» mehmonxonasi buzilmoqda

Мазкур объект ўрнида Хитойнинг етакчи олий ўқув юртларидан бирининг филиали қурилади.