Otasining bo‘yniga sirtmoq solgan o‘g‘il 15 yilga qamaldi
Spirtli ichimlikka ruju qo‘yish hech qachon yaxshilikka olib kelmagan. Oilalarning parokandalikka yuz tutishiga, noxush hodisalarning sodir bo‘lishiga ko‘pincha ana shu spirtli ichimlikning me’yoridan oshib ketishi sabab bo‘ladi. Spirtli ichimlik odam ichiga tushgach, sarxushlik boshlanadi. Aql esa o‘z-o‘zidan chekinadi. Shunday bo‘lgach, mast odam og‘ziga kelganini o‘ylamasdan gapiradi, xayoliga kelganini qiladi.
Ibodulla To‘raxonov (ism-familiyalar o‘zgartirilgan) avval traktorchi edi. Ichkilik sabab kasbidan ayrildi. Bir necha yil bekor yurdi. Keyingi paytlarda esa bir yengil mashina olib, uch-to‘rt nafar yelim idish yig‘ib, o‘tkazadigan ayollarga haydovchilik qila boshladi. Kunlik topadigani mo‘maygina, lekin bu pullar ham oilasigacha yetib bormaydi. Kundaligi kunda ichkilikka sarflanaveradi. Quda-andali, nevarali odamning kunda-kunora ichib kelib, janjal-to‘polon qilishi oila a’zolarini bezdirib yubordi.
I.To‘raxonovning uch nafar o‘g‘li bor. Kattasi va kenjasi alohida yashaydi. Uyda o‘rtancha o‘g‘li Bekzod va er-xotin yashashadi.
Bora-bora Ibodullaning miyasi ichkilik ta’siridan aynidi. Mast bo‘lib kelgan paytlar xotini Zarifaga qarab, «Men boshqa ayol topdim, o‘shanga uylanaman», deyishni odat qildi. Bunday gaplarni eshitgach, ayol birida jahli chiqsa, boshqa safar e’tibor bermaslikka urinadi. Ha, odam bolasining irodasi po‘latdan emas. Uning ham kuni kelib, sabr kosasi to‘ldi.
O‘sha kuni Ibodulla yana mast holda mashina boshqarib keldi. Yonida doimgi hamrohlaridan Nafisa ham keldi.
— Mana, Ibodulla akaning puli, — deb Nafisa Zarifaga 92 ming so‘m pulni tutqazdi. — Mast bo‘lgani uchun o‘zim berib ketay dedim, — dedi kelganiga izoh berib.
— Ovqating bormi? Qornim och, — dedi shirakayf Ibodulla xotiniga qarab.
— Hozir tayyorlayman, — deb oshxonaga o‘tib ketdi ayol.
— Sen vino olib kel, — dedi Bekzodga.
— O‘zi mast bo‘lsangiz, vino ichib nima qilasiz?
— Olib kel degandan keyin, olib kelmaysanmi, — deb baqirdi. — Bolangga ayt, vino olib kelsin, — dedi xotiniga eshittirib.
Bekzod onasidan pul olib, velosipedida do‘konga ketdi.
Ibodulla ovqat kelmasidan vinoni icha boshladi. Ovqat vaqtida aql-hushi tark etgan Ibodulla kurakda turmas so‘zlarni aljiray boshladi. U uyga ichib kelgan kunlari deraza oynalarini sindirar yoki ko‘chaga chiqib ketardi. Shuning uchun ko‘pincha uning oyoq-qo‘llarini bog‘lab qo‘yishardi. Kayfi tarqagach esa qo‘l-oyog‘ini bo‘shatishardi.
Bekzod dadasining qo‘lini orqaga qayirib, uyga olib kirdi. Onasi keltirgan ip bilan qo‘l-oyog‘ini bog‘lab tashladi. Dadasining kunda-kunora qiladigan janjallari oila ahlini bezdirib yuborgandi. Necha yillardan beri ahvol shu. Ba’zida qo‘ni-qo‘shni, qarindosh-urug‘ oldida izza bo‘lib qoladi. Shularni o‘ylarkan, o‘ldirib qo‘ya qolsammi, degan mudhish o‘y o‘tdi Bekzodning xayolidan. Avvaliga qo‘rqib ketdi, keyin qat’iylashdi. Ayvonga chiqib, onasiga dadasini o‘ldirishini aytdi.
— Qo‘y gunohga botma, — dedi onasi.
— Dadamni o‘ldirgan odam savobga qoladi, — dedi yigit.
Hovliga chiqib, daraxtda ilinib turgan presslangan somon ipidan olib, dadasi yotgan uyga kirib ketdi. Xona qop-qorong‘i edi. Dadasi hali uxlamagan ekan.
— Qaysi biring kelding? — dedi.
— Menman.
— Qo‘l-oyog‘imni bo‘shatib qo‘y.
Bekzod eshikni yopib, biroz o‘ylanib turdi. Shuncha paytdan beri o‘zgarmagan odam, endi ham o‘zgarishiga ko‘zi yetmagan o‘g‘il dunyoga kelishiga sababchi bo‘lgan insondan qutulishga kirishdi. Paypaslab dadasining boshini topib, ipni o‘tkazdi.
— Nima qilmoqchisan? — dedi ota.
— Sizni o‘ldirmoqchiman, — dedi ovozi titrab o‘g‘il.
Bekzod bir necha daqiqa ipni qattiq tortib turdi…
Ayvonga o‘tib, qilib qo‘ygan ishini aytdi. Onasi ikkovi jasadni qanday yo‘q qilishni o‘yladi. Otaning jonsiz tanasini gilamga o‘rab, mashinaning yukxonasiga joylab qo‘yishdi. Ertasi kuni qoq tush payti onasi bilan daryo tomonga ketdi. Atrofni kuzatib, hech kim yo‘qligiga amin bo‘lgach, jasadni temirga bog‘lab, daryoga cho‘ktirib yuborishdi.
Keyingi kun Bekzod uch marta daryoga borib keldi. U ikki kun o‘rta yo‘lda sarson bo‘ldi. Uchinchi kun borsa, dadasining jasadi suv yuziga qalqib chiqqanini ko‘rib, vahimaga tushdi. Temir topib, yana dadasini cho‘ktirdi. Lekin bu ishi ham foyda bermadi. Temirga bog‘lab qo‘yilgan ipni uzib, jasadni oqizib yubormoqchi bo‘ldi. Daryoga borgach esa yuragi dov bermadi.
Ertasi kuni borsa, dadasi kiyimsiz holda suv yuziga chiqib qolibdi. Bu holda uni hech kim tanimaydi, degan o‘y bilan bola uyiga qaytdi.
Otasini o‘ldirib, halovat topamiz, degan farzand, o‘g‘lining qo‘lini qonga botirishiga qat’iy turib qarshilik qilmagan ayol bu voqeadan so‘ng ming o‘lib-tirildi. Yeb-ichgani ichiga tushmay, tunlari uyqu bilmadi.
Onasi Ibodullani so‘ragan qarindoshu tanish-bilishlarga uydan chiqib ketgan, deb aytaverdi. Oradan o‘n kunlar o‘tib, qarindoshlarining qistovi bilan IIBga turmush o‘rtog‘ining yo‘qolganligi haqida xabar berdi. IIB xodimlari bir kun avval daryodan noma’lum kishining jasadi topilganini aytib, Ibodullaning kiyimlarini ko‘rsatdi. Ayol erining kiyimlarini tanidi, lekin siri fosh bo‘lishidan qo‘rqib, inkor etdi. Ular qilmishlarini qanchalik yashirmasin, baribir oshkor bo‘ldi.
Sud hukmi bilan Bekzod 15 yil muddatga ozodlikdan mahrum qilindi. Onasiga ham qilmishiga yarasha jazo tayinlandi.
Jamshid Abduhakimov,
Samarqand viloyat prokurorining katta yordamchisi
"Huquq" gazetasidan olindi.
Manba: darakchi.uz
