Mutaxassislar global inqirozning yangi xavflari haqida ogohlantirmoqda

O‘nlab yillar davomida moliyachilar navbatdagi global inqiroz boshlanishini bashorat qilishga harakat qilishdi. "Praym" bilan suhbatlashgan ekspertlarning fikriga ko‘ra, yangi "qora oqqushlar" belgilari allaqachon mavjud - AQSh davlat qarzining keskin o‘sishi, ta’minot zanjirlarining uzilishi va uzoq muddatli sanksiyalar.

Biroq hozircha vahima uchun asos yo‘q: asosiy tahdid hali kuzatilmagan, deb yozadi nashr.

"Hozirgi barcha muammolar – Xitoydagi sekinlashuv, Yevropa va AQShdagi resessiya – odatda siyosatchilar tomonidan nazorat qilinadi. Ularning hech biri halokatli ko‘rinmaydi", - deydi "BKS Mir investisiy" fond bozori eksperti Valeriy Emelyanov.

Dosent Aleksandr Arskiyning fikricha, AQSh byudjeti taqchilligi butun jahon valyuta tizimini defolt bilan tahdid qilmoqda. O‘tgan yili global qarz 92 trillion dollarga yetdi yoki global yalpi ichki mahsulotning 91 foizini tashkil etdi, xavfsiz chegara esa 60 foizni tashkil etadi.

Shokning yana bir manbai xalqaro savdoning pasayishi. 2022 yilning to‘qqiz oyida AQShning Xitoyga mahsulot eksporti 3 foizga, Yevropa Ittifoqiga esa 2,5 foizga kamaydi. Teskari ko‘rsatkichlar ham qizil rangda.

Bundan tashqari, bir qator mamlakatlarning uy-joy bozorlarida muammolar boshlandi - AQShda ipoteka narxlari 2000 yildan beri eng yuqori darajaga ko‘tarildi.

Shu bilan birga, o‘tmishdagi barcha inqirozlar to‘satdan sodir bo‘lganligini unutmasligimiz kerak. "Ulardan oldingi voqealar deyarli takrorlanmadi. O‘ziga xos ssenariyga ko‘ra yangi qulash sodir bo‘ladi", - deydi RUDN universiteti Iqtisodiyot fakulteti dosenti Lazar Badalov.

Uning fikricha, kelajakdagi zarba mikroblarini oziq-ovqat, migrasiya va logistika sohasida izlash kerak. Ayni paytda, xavotir bildirishga hali erta: AKRA suveren va mintaqaviy reytinglar guruhi direktori Mixail Nikolayevning so‘zlariga ko‘ra, mamlakatlar o‘tmishdagi xatolardan saboq olmoqda va jiddiy nomutanosibliklarning oldini olishga intilmoqda.