Isroil Erondagi yadroviy laboratoriyani yo‘q qildi

26 oktyabr kuni Isroilning Eronga hujumi Tehron yaqinidagi Parchin shahridagi laboratoriyani vayron qildi, u yerda Eron hukumatining ko‘plab a’zolaridan yashirincha yadro quroli sohasida tadqiqotlar olib borilgan, deb xabar berdi Axios uchta amerikalik va ikkita isroillik - bir sobiq va bir amaldagi amaldorga tayanib.

Gap Tehrondan 32 km janubi-sharqda joylashgan Taleghan 2 ob’ekti haqida ketmoqda. Bu yerda 2003 yilda Eron ularni muzlatgunga qadar yadro quroli bo‘yicha ishlar olib borildi. Mutaxassislar bu yerda yadroviy qurilma uchun detonator bo‘lib xizmat qilishi kerak bo‘lgan portlovchi moddani sinovdan o‘tkazdilar. Sobiq isroillik amaldorning aytishicha, bombardimon natijasida ushbu tajribalar uchun murakkab uskunalar yo‘q qilingan.

AQSh va Isroil razvedkasi 2024 yilda laboratoriyada tadqiqot faoliyati tiklanganini qayd eta boshladi. Nashr manbalariga ko‘ra, bu Eron hukumatining ba’zi vakillari tomonidan yadro qurolini ishlab chiqishda foydalanish mumkin bo‘lgan, ammo fuqarolik yadroviy dasturiga ham tegishli bo‘lgan tadqiqotlarni olib borishga urinishlar edi.

Isroilning Eronga zarbasini tayyorlashda Taleghan 2 nishon sifatida tanlandi. AQSh prezidenti Jo Bayden avvalroq Isroil bosh vaziri Binyamin Netanyaxuni Eron yadroviy dasturi ob’ektlariga hujum qilmaslikka chaqirgan bo‘lsa-da, bu laboratoriya uning bir qismi sifatida e’lon qilinmagan. Shunday qilib, deb tushuntiradi portal, Eron yadro qurolini tarqatmaslik to‘g‘risidagi shartnomani buzayotgani haqidagi ma’lumotni oshkor qilmasdan turib, ushbu hujumni tan ololmaydi.

Isroil 26 oktyabrga o‘tar kechasi Eron harbiy ob’ektlariga bir qator havo hujumlarini amalga oshirdi, natijada to‘rt nafar eronlik harbiy halok bo‘ldi. Bu shu yilning kuzida Eron kuchlari tomonidan Isroilga raketa hujumiga javob edi.

Noyabr oyida IAEA rahbari Rafael Grossining Eronga tashrifi arafasida Eron Tashqi ishlar vazirligi vakili Ismoil Bagi Tehronning yadroviy qurol yaratish niyati yo‘qligini ma’lum qilgan edi.