Davlat va jamiyat barqarorligini yanada mustahkamlashning yangi huquqiy normalari belgilanmoqda

Davlat va jamiyat barqarorligini yanada mustahkamlashning yangi huquqiy normalari belgilanmoqda

Nodavlat notijorat tashkilotlari demokratik jamiyat qurilishida salmoqli o‘rin tutadi. Bu jihat yurtimizda NNTlar faoliyatiga oid islohotlarda ham namoyon bo‘lmoqda.

Masalan, NNTlarni davlat ro‘yxatidan o‘tkazish bojlari o‘rtacha ikki barobar pasaytirildi, mablag‘ olish bo‘yicha murojaatlarni ko‘rib chiqish muddati 40 kundan 15 kungacha qisqartirildi, ularga maxsus hisob raqam ochish talabi bekor qilindi va ortiqcha byurokratiyaga chek qo‘yish maqsadida barcha davlat xizmatlari “e-ngo.uz” portali orqali elektron tarzda ko‘rsatilishi yo‘lga qo‘yildi.

E’tiborlisi, bu borada ilgari surilayotgan tashabbuslar va qonun ijodkorligini ta’minlashning tizimli xarakter kasb etishi hamda vakillik organlari a’zolarining faolligi sohani yanada takomillashtirish orqali, kuchli fuqarolik jamiyati asoslarini mustahkamlashni davom etishga zamin yaratmoqda.

Shu o‘rinda, Qonunchilik palatasi majlisida “Milliy tiklanish” demokratik partiyasi fraksiyasi deputatlari tashabbusi bilan ishlab chiqilgan “O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga qo‘shimcha va o‘zgartirishlar kiritish to‘g‘risida”gi qonun loyihasining birinchi o‘qishdayoq muhokama qilinib, qabul qilinganini ushbu islohotlarning yorqin namunasideyish mumkin.

Qonun loyihasi joriy yilning 21 mart kuniga qadar jamoatchilik muhokamasiga havola etilgan bo‘lib, uning qabul qilinishi davlat boshqaruvi va jamiyat barqaror rivojlanishida qator yangi mexanizmlarning huquqiy asosini ta’minlashga xizmat qiladi.

Ahamiyatli jihati, ushbu qonun loyihasi bilan Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeks, “Nodavlat notijorat tashkilotlari to‘g‘risida”gi, “Jamoat fondlari to‘g‘risida”gi, “Jamoatchilik nazorati to‘g‘risida”gi, “Davlat boji to‘g‘risida”gi Qonunlariga hamda Soliq kodeksiga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish nazarda tutilmoqda.

Xususan, nodavlat notijorat tashkilotlarining huquq va manfaatlari himoyasini mustahkamlash, jamoatchilik nazoratining ta’sirchanligi va samaradorligini oshirishga oid o‘zgartirishlar kiritilmoqda.

Birinchidan, davlat organlarining mansabdor shaxslari tomonidan nodavlat notijorat tashkilotlarining faoliyatiga qonunga xilof ravishda aralashish uchun ma’muriy javobgarlik belgilanmoqda.

Endi, davlat organi mansabdori faoliyatida ushbu holat ilk marotaba aniqlanganda BHMning yetti baravaridan o‘n baravarigacha, agar bu holat bir yil ichida yana takrorlansa o‘n baravaridan o‘n besh baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab bo‘ladi.

Adliya vazirligi ma’lumotlariga ko‘ra, avval bu kabi huquqbuzarlik uchun javobgarlik o‘rnatilmagani sababli, nodavlat notijorat tashkilotlarni majburiy ravishda homiylik va boshqa ishlarga jalb qilish, tadbirlar o‘tkazishga qarshilik qilish, ularga tegishli bo‘lgan mol-mulklarni olib qo‘yish, shuningdek, qonunchilikni buzgan holda ularga oid hujjatlarni (ma’lumotlarni) talab qilib olish va boshqa ko‘rinishlardagi huquqbuzarliklar sodir etilgan.

Ta’kidlash zarurki, ushbu tahrir endilikdadavlat organlarining nodavlat notijorat tashkilotlar faoliyatiga aralashuvlarinisezilarli kamaytirib, vakolati chegarasida ishlashiga, o‘z navbatida NNTlarning faoliyatini himoya qilib, mustaqilligi va samaradorligini oshirishga xizmat qiladi.

Ikkinchidan, sohadagi ayrim ma’muriy huquqbuzarliklar xususan, NNTlar, ularning vakolatxonalari va filiallarining davlat ro‘yxatidan o‘tmasdan faoliyatni amalga oshirishi, ro‘yxatdan o‘tkazilmagan ramziy belgilarni ishlatishi, tadbirlar o‘tkazish haqida xabardor qilish tartibiga rioya qilmaganlik uchun jarima miqdorlari sezilarli darajada kamaytirilmoqda.

Jumladan, ilgari nodavlat notijorat tashkilotlari (ular vakolatxonalari va filiallarining) davlat ro‘yxatidan o‘tmasdan faoliyatni amalga oshirgani uchun bazaviy hisoblash miqdorining o‘n besh baravaridan o‘ttiz baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab bo‘lgan bo‘lsa, endi uning o‘n baravardan yigirma besh baravargacha miqdorga tushirish belgilanmoqda.

Bugungi kunga qadar mamlakatda 10 mingga yaqin nodavlat notijorat tashkilotlar (yil boshidan 4 ta yangi) ro‘yxatdan o‘tgan bo‘lib, ularda70 ming kishi faoliyat ko‘rsatadi.

Davlat ro‘yxatidan o‘tish muayyan tashkiliy jarayonlarni talab etgani bois, ko‘p hollarda endi o‘z faoliyatini boshlagan nodavlat notijorat tashkilotining rasmiy ro‘yxatdan o‘tmasdan turib tadbir o‘tkazishi kuzatiladi. Qonun loyihasida ko‘zda tutilgan jarimalar miqdorining kamayishiushbu nodavlat notijorat tashkilotlarga moliyaviy yukni yengillashtirishi bilan birga, qonuniy faoliyat olib borishida qulayliklar yaratadi.

Uchinchidan, nodavlat notijorat tashkilotlarning o‘z faoliyati to‘g‘risidagi hisobotlarni ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organga taqdim etish jarayonidagi xatoliklar (o‘z vaqtida yoki belgilanmagan shaklda taqdim etmaslik, bila turib noto‘g‘ri ma’lumotlar taqdim etish) uchun amaldagi jarima (15-30) BHMning o‘rtacha besh baravari miqdorida (10-25) kamaytirilmoqda.

Ushbu o‘zgarishlar, ya’ni nodavlat notijorat tashkilotlar faoliyatidagi ayrim ob’ektiv va sub’ektiv sabablarga ko‘ra qilingan xatoliklar uchun moliyaviy jazo choralarining yengillashtirilishi o‘z navbatida ularning iqtisodiy imkoniyatlari va barqarorligini ta’minlashda ham muhim o‘rin tutadi.

Misol uchun, O‘zbekiston Rakka qarshi kurash jamiyati Toshkent viloyati bo‘linmasi rahbari Alisher Alimov jamiyat 2023 yilda Adliya organlaridan ro‘yxatdan o‘tkazilgani va faoliyatida ayrim muammolarga duch kelganini bildirgan. Xususan, yangi tashkil etilgani va hisobchi shtat birligi bo‘lmagani uchun soliq hisobotlari o‘z vaqtida topshirilmagan va 2024 yilda 3,4 mln soliq jarimasi hisoblangan. A.Alimovga ko‘ra, yangi qonun loyihasida jarimalar miqdorining kamaytirilishi bu kabi muammolar yechimiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.

To‘rtinchidan, jamoatchilik nazorati mexanizmlarini yanada kuchaytirish va bu borada davlat organlari mas’uliyati bilan birga, harakatsizligi uchun javobgarlikni belgilash choralariga ham alohida e’tibor qaratilmoqda.

Jamoatchilik nazorati to‘g‘risidagi qonunchilik talablarini buzganlik, jumladan jamoatchilik nazoratining natijalariga ko‘ra yakuniy hujjatni (bayonnoma, xulosa, ma’lumotnoma va boshq.) o‘z vaqtida ko‘rib chiqmaganlik uchun mansabdor shaxslarga bazaviy hisoblash miqdorining uch baravaridan besh baravarigacha miqdorida jarima solishga sabab bo‘ladi.

Mazkur o‘zgarish mansabdor shaxslarning o‘z funksional vazifalari doirasida jamoatchilik nazorati jarayonlariga alohida e’tibor qaratish va bu borada nodavlat notijorat tashkilotlar bilan hamkorlik qilishni yanada mustahkamlashga xizmat qiladi.

Muxtasar aytganda, qonun loyihasining qabul qilinishi nodavlat notijorat tashkilotlarini davlat tomonidan yanada qo‘llab-quvvatlashga, faoliyati erkinligi, huquqlari va qonuniy manfaatlari himoya qilinishini ta’minlashga, shaffofligini oshirishga hamda mazkur sohada huquqni qo‘llashning yangi amaliyotini yo‘lga qo‘yishga xizmat qiladi.

Toxir Axmadaliyev,

Demokratik jarayonlarni tahlil qilish markazi

Toshkent viloyati hududiy bo‘linmasi rahbari


Matnda xatolik topsangiz, o‘sha xatoni belgilab, bizga jo‘nating (Ctrl + Enter)

Bo'limga tegishli qiziqarli xabarlar

Fikr bildirish uchun qaydnomadan o'tishingiz so'raladi va telefon rakamni tasdiklash kerak buladi!

“Tez orada Xudoning yordami bilan — bu butun Isroil yurti bo‘ladi”

Исроил оммавий ахборот воситалари шундай ёзув билан тарихий Фаластиннинг бутун ҳудудини қамраб олган харитани эълон қилишди.

Ingliz manbasi: Husanov Gvardiola bilan tortishib qoldi

Бу ҳақда Х ижтимоий тармоғидаги Real Talk Manchester City аккаунти хабар берди.

Van Damm Putinga murojaat qildi

Унинг мурожаати видеосини украиналик журналист Диана Панченко ўзининг Телеграм-каналида жойлаштирган.

Rubl dunyoning barcha valyutalarini ortda qoldirdi

2025 йил бошидан бери россия рубли долларга нисбатан энг кучли мустаҳкамланган валютага айланди.

Texas ko‘lida 2 metrlik mahluq qo‘lga tushdi, bu jahon rekordi bo‘lishi mumkin

Техасда балиқ овлаш бўйича жаҳон рекордчиси қайтиб келди ва ўз ҳаётидаги энг қийин овда кўлнинг лойқа сувлари остида яна бир ажойиб воқеани яратди.

Isroil vaziri o‘z qizini zo‘rlaganlikda ayblanmoqda

Отаси ва укаларидан бири томонидан жинсий зўравонлик қилганини айтди

Gidrometeorologiya xizmati agentligi tezkor axborot berdi

19–22 апрел кунлари кутилаётган ёмғирлар сабабли, республиканинг қуйидаги тоғ олди ва тоғли ҳудудларида сел-сув тошқин ҳодисалари юзага келиши мумкин:

"Real"ni vaqtincha kim boshqarishi mumkinligi ma’lum bo‘ldi

Мадриднинг "Реал" клуби Карло Анчелотти билан хайрлашган тақдирда вақтинчалик мураббий тайинлаши мумкин.

Kazakh Scout: O‘zbekiston U17 terma jamoasining kamida yarmi Yevropa va Osiyo jamoalariga o‘tishi kerak

Твиттер ижтимоий тармоғида "Kazakh Scout" профилини юритувчи шахс Ўзбекистон ўсмирлар терма жамоаси футболчилари ҳақида илиқ фикрлар билдирди.

Toj Mahal bugungi kunda qurilganda u qanchaga tushardi?

Тож Маҳал - бутун дунё ҳайратига сазовор бўлган ажойиб иншоот. Ҳеч ўйлаб кўрганмисиз, шундай меъморий асарни бугунги кунда қуриш қанчага тушарди?

Oilalarga 75 000 000 so‘mgacha foizsiz qarz beriladi

Мазкур маблағлар Камбағалликни қисқартириш давлат мақсадли жамғармаси томонидан ажратилади.

1 maydan 500 kVt⋅soatgacha bo‘lgan yangi miqdor joriy qilindi​​​​​​​

Қолаверса, 201 кВт·соатдан 1000 кВт·соатгача бўлган дифференциаллашган тариф бўйича истеъмол миқдори орасига янги миқдор киритилмоқда.

Krishtianu Ronaldu nima uchun Jorjinaga uylanmayotganligini tushuntirdi

Саудия Арабистонининг "Ан-Наср" клуби шарафини ҳимоя қилаётган жаҳон футболи юлдузи Криштиану Роналду севгилиси Жоржина Родригес билан муносабатларини нега ҳалигача расмийлаштирмагани ҳақида гапирди.

Rossiya aeroportida o‘zbekistonliklar qo‘lga olindi

Ҳозирда уларга нисбатан жиноят иши қўзғатилган.

Surxondaryoda pomidorni shpaklyovkaga "aylantirishdi"

Олиб борилган тезкор тадбирлар давомида аниқланишича, транзит тартибида қўшни давлатга чиқиб кетиши лозим бўлган 20 тоннадан зиёд помидор ноқонуний равишда Термиз туманидаги омборлардан бирига тушириб қолдирилган.

U-17 Osiyo Kubogi. O‘zbekiston - chempion!

Бугун U-17 Осиё кубогининг финал беллашуви бўлиб ўтди.

Chempionlarimiz avtomobil bilan taqdirlanadi

Кеча Ўзбекистон U-17 терма жамоаси Осиё Кубоги финалида мезбон Саудия Арабистони терма жамоасини 2 киши кам бўлиб қолган ҳолда иродали 2:0 ҳисобида мағлуб этиб, чемпионга айланди.

Zelenskiy Rossiyaga yangi taklif berdi

Украина президенти ўзининг Теlegram-каналида Россия армияси Владимир Путин томонидан эълон қилинган “Пасха сулҳини”ни бир суткада 2 минг мартадан ортиқ бузганини маълум қилди.

Rossiya "Pasxa sulhi"ni uzaytirmaydigan bo‘ldi

Бу ҳақда Россия етакчисининг матбуот котиби Дмитрий Песков маълум қилди.

U17 Osiyo kubogi. O‘zbekiston - Saudiya Arabistoni - 2:0 (videosharh)

U17 Осиё кубоги мусобақаси финалида бўлиб ўтган Ўзбекистон ва Саудия Арабистони ўсмирлар терма жамоаси ўртасидаги ўйинда ватандошларимиз 2:0 ҳисобида ғалаба қозонди.

Trampning aytishicha, ko‘plab davlatlar rahbarlari undan tariflarni tushirishni so‘ramoqda

АҚШ президенти Доналд Трампнинг айтишича, кўплаб дунё етакчилари ва ишбилармонлари Вашингтондан божхона тўловларини камайтиришни сўрамоқда.

COVID-19 bilan og‘riganlarning barchasida immun tizimi buzilgan — olimlar

COVID-19 билан оғриганларнинг барчасида иммун тизими бузилган, АҚШ олимлари шундай хулосага келишди.

Xitoy yangi vodorod bombasini sinovdan o‘tkazdi

Хитой ноядровий водород бомбасини синовдан муваффақиятли ўтказди. Бу ҳақда South China Morning Post ўтган ойда эълон қилинган тадқиқотга асосланиб хабар берди.

Zelenskiyning ofisi London muzokaralarida ishtirok etishini tasdiqladi

Бу ҳақда Украина президенти девони раҳбари маслаҳатчиси Сергей Лешченко маълум қилди.

Astraxandagi xususiy uyda sodir bo‘lgan yong‘inda besh nafar bola halok bo‘ldi

Бу ҳақда Телеграмда Россия Тергов қўмитасининг Астрахан вилояти бўйича бошқармаси хабар берди.

G‘azo nasroniylari ma’yus Pasxaga tayyorgarlik ko‘rayotganda, Isroil 2 kunda 92 kishini halok etdi

Ғазо Соғлиқни сақлаш вазирлиги сўнгги 48 соат ичида Исроилнинг Ғазога ҳужумлари оқибатида камида 92 киши ҳалок бўлганини маълум қилди. Исроил чодирларда бошпана топган кўчиб кетганларга ҳужумларини давом эттирмоқда.

Eksklyuziv: Sun’iy yo‘ldoshlar Xitoyning AQSh ittifoqchisiga qarshi harakatlarini fosh etdi

Янги сунъий йўлдош тасвирлари илк бор Хитой ва Жанубий Корея оралиғидаги Сариқ денгизда икки мамлакат ўртасидаги муносабатларни кескинлаштирган улкан пўлат иншоотни аниқлади.

Toshkentdagi maktabda o‘quvchilar “Andijon muzqaymog‘i”dan zaharlandimi?

Маълум қилинишича, мазкур хабар асоссиз ва Миробод туманидаги 31-сонли умумтаълим мактаби ҳудудида “Андижон музқаймоғи” сотувига йўл қўйилмаган.

Toshkentda erkak o‘yinchoq to‘pponcha bilan bankni o‘marmoqchi bo‘ldi

Ҳуқуқбузар ходимларни кўриб марказ ойнасини синдириб қочиб кетаётган вақтда кўрилган тезкор чоралар натижасида қўлга олинган.

Isroil samolyotlari xatolik bilan yahudiylar yashash punktini bombardimon qildi

Аввалроқ, F-15 қирувчи самолёти ҳам хатолик билан Эшколь ҳудудига 500 килограммлик бомба ташлаган эди.

AQSh universitetida otishma sodir bo‘ldi

Дастлабки маълумотларга кўра, АҚШнинг Флорида штати университетида содир бўлган отишмада тўрт киши яраланди.

Isroil hujumlari G‘azoning shimoli va janubiga kuchli zarbalar berishi natijasida 50 kishi halok bo‘ldi

Бугун эрталаб Исроилнинг Хон Юнус шаҳридаги бир уйга уюштирган ҳужуми оқибатида 10 кишилик оила ҳалок бўлгани маълум қилинди

AQSh Ukrainani butunlay tark etmoqda

АҚШ Россияга Украина билан уруш пайтида босиб олган ҳудудларни назорати остида қолдиришни таклиф қилди.

Eron uranni boyitishni qisqartirish uchun shart qo‘ymoqda

Эрон уранни бойитиш даражасини пасайтиришга тайёрлигини билдирди, бироқ бир шарт билан.

Erdog‘an: "Netanyahu xalqaro sudlar oldida javobgarlikka tortilishi lozim"

“Туркия ёлғиз қолса ҳам, Фаластинни қўллаб-қувватлашни давом эттиради”.

Raketalar, torpedalar, S-300. Eron harbiy parad o‘tkazdi

Эрон қуролли кучлари Армия куни муносабати билан парад ўтказиб, миллий камуфляждаги Россиянинг С-300 зенит-ракета комплекслари ҳамда ўзи ишлаб чиқарган замонавий ракета тизимларини намойиш этди.

Bloomberg: AQSh Ukraina bo‘yicha tinchlik rejasiga doipasida Rossiyaga qarshi sanksiyalarni yumshatishni taklif qilmoqda

Европалик амалдорларнинг маълум қилишича, Қўшма Штатлар режасининг умумий мазмуни пайшанба куни Парижда бўлиб ўтган учрашувда тақдим этилган.

AQSh va Xitoy 3-4 hafta ichida savdo kelishuviga erisha oladi

АҚШ президенти Доналд Трамп Вашингтон ва Пекин яқин уч-тўрт ҳафта ичида савдо келишувларига эришишини кутмоқда.

Italiyada muxolifat parlamentga Falastinni tan olish va G‘azodagi Isroil harakatlarini qoralash haqida rezolyusiya loyihasini kiritdi

Демократик партия, “Беш юлдуз ҳаракати” ва “Яшиллар ва чап қанот альянси” каби мухолифат партиялари 1967 йил чегаралари асосида Фаластинни расман тан олишни, Исроилни қоралашни, зудлик билан ўт очишни тўхтатишни ва Тель-Авивга қурол етказиб беришга эмбарго жорий этишни талаб қилмоқда.

Isroil fuqarolarining Maldivga kirishi rasman taqiqlandi

Малдив президенти Муҳаммад Муиззу иммиграция қонунига Исроил паспортига эга бўлган шахсларнинг мамлакатга киришини тақиқловчи тузатишни ратификация қилди. Бу Исроилнинг Ғазо секторидаги ҳаракатларига норозилик сифатида қилинган.