Asrab olingan farzand uchun aliment undirish mumkinmi?
— Farzandsizligimiz sabab bola asrab olgan edik. Ba’zi sabablarga ko‘ra turmush o‘rtog‘im bilan ajrashdim. Qizim uchun aliment undirolamanmi? Buning uchun qayerga murojaat qilishim kerak? Sobiq erim rasman hech joyda ishlamaydi, lekin bir nechta ishlab chiqarish sexi, nonvoyxonasi bor? Aliment miqdori qanday belgilanadi?
Ismi sir tutildi.
Dilfuza DADAJONOVA, fuqarolik ishlari bo‘yicha Mirzo Ulug‘bek tumanlararo sudi sudyasi:
SUDNING QARORIGA ASOSAN UNDIRILADI
— Sudning hal qiluv qaroriga asosan, farzandlikka olingan bolaning tug‘ilganlikni qayd etish dalolatnoma yozuviga ota-onasi to‘g‘risida o‘zgartirishlar kiritilgan vaqtdan boshlab, farzandlikka olinganlik vujudga keladi. Shu vaqtdan boshlab farzandlikka olgan ota-ona voyaga yetmagan farzandlikka olingan bolalariga ta’minot berishi shart. Agar ota yoki onasi farzandlikka olingan voyaga yetmagan bolalariga ixtiyoriy ravishda ta’minot bermasa, sudning qaroriga asosan, aliment undiriladi. Bunda sud tomonidan ota-onaning har oydagi ish haqi va boshqa daromadining:
• bir bola uchun — to‘rtdan bir qismi;
• ikki bola uchun — uchdan bir qismi;
• uch va undan ortiq bola uchun — yarmisi miqdorida undiriladi. Har bir bola uchun undiriladigan aliment miqdori mehnatga haq to‘lash eng kam miqdorining 26,5 foizidan kam bo‘lmasligi lozim.
QANDAY HUJJATLAR TALAB ETILADI?
— Qizingizning tug‘ilganlik haqidagi dalolatnoma yozuviga yangi ota-onasi to‘g‘risida ma’lumotlar kiritilgan vaqtdan boshlab, uning tarbiyasi va moddiy ta’minoti uchun sizlar mas’ul hisoblanasizlar. Agar turmush o‘rtog‘ingiz bilan qizingiz ta’minoti to‘g‘risida kelishuv bo‘lmasa, sudning qaroriga asosan, bolaning ta’minoti uchun otasining har oydagi ish haqi va boshqa daromadining to‘rtdan bir qismi miqdorida aliment undiriladi. O‘zingiz yoki aliment to‘lovchining yashab turgan manzilidagi fuqarolik ishlari bo‘yicha sudga aliment undirish to‘g‘risidagi sud buyrug‘ini berish haqidagi arizasi bilan murojaat qilishingiz mumkin. Bunda arizada aliment undiruvchi hamda aliment to‘lovchining shaxsiga oid ma’lumotlar ko‘rsatilishi, farzandlikka olingan bolaning tug‘ilganlik haqidagi guvohnomasi nusxasi ilova qilinadi.
QAT’IY SUMMADA BELGILANISHI MUMKIN
— Aliment to‘lashi shart bo‘lgan ota-onaning ish haqi va boshqa daromadi o‘zgarib tursa yoxud daromadining bir qismini natura tarzida oladigan bo‘lsa, shuningdek, daromaddan ulush tarzida aliment undirish imkoniyati bo‘lmasa yoki ota-ona rasman belgilangan ish haqi yoki daromadga ega bo‘lmasa, voyaga yetmagan bolalarning ta’minoti uchun to‘lanishi lozim bo‘lgan aliment miqdori har oyda pul bilan to‘lanadigan qat’iy summada belgilanishi mumkin. Aliment undirish to‘g‘risidagi sudning buyrug‘i yoki sudning hal qiluv qaroriga asosan, berilgan ijro varaqasiga binoan aliment to‘lovchining yashash joyidagi davlat ijrochisi tomonidan amalga oshiriladi.
OTALIK RASMAN BELGILANMAGAN BO‘LSA...
— Farzandlikka olingan bolaning tug‘ilganlik haqidagi dalolatnoma yozuviga (tug‘ilganlik guvohnomasiga) sudning hal qiluv qaroriga asosan, otasi to‘g‘risidagi ma’lumotlarning kiritilishi, shu shaxsning bolaning otasi ekanligini e’tirof etish hisoblanadi. Shu vaqtdan boshlab, farzandlikka olgan ota farzandini to voyaga yetguniga qadar tarbiyalash, uni moddiy ta’minlashda ishtirok etish, farzandining manfaatiga zid keladigan harakatlarni amalga oshirmaslik majburiyatini oladi. Biroq yuqorida ko‘rsatilgan shartlarning bajarilmagani, onaning bolasi uchun aliment undirishni so‘rab sudga murojaat qilish huquqini keltirib chiqarmaydi. Oddiy qilib aytganda, bolaning tug‘ilganlik guvohnomasida ism-sharifi ko‘rsatilmagan otadan aliment undirish mumkin emas. Bunda mahalla fuqarolari yig‘ini dalolatnomasi yoki qo‘shnilar guvohligi aliment undirishga asos hisoblanmaydi.
