500 йилдан ортиқ вақт мобайнида одамлар тетраподларнинг 73 авлодига қирон келтирди
Австралиядан чўчқа оёқли бандикотлар оиласи одамлар ва инвазив турларнинг айби билан бутунлай йўқ бўлиб кетган.
Охирги 500 йил ичида сут эмизувчилар, қушлар, судралиб юрувчилар ва амфибияларнинг 73 авлоди инсон таъсирида йўқ бўлиб кетди. Бундан ташқари, сут эмизувчиларнинг олтита оиласи ва қушларнинг тўртта оиласи, шунингдек, қушларнинг иккита туркуми йўқ бўлиб кетди. Тадқиқотчиларнинг фикрига кўра, бундай йўқ бўлиб кетиш даражаси табиий кўрсаткичлардан тахминан 35 баравар кўп. Тадқиқот натижалари Proceedings of the National Academy of Sciences журналида чоп этилди, деб хабар бермоқда nplus1.ruнашри.
Олимлар табиатни муҳофаза қилиш ташкилоти маълумотлар базаларидан йўқолиб бораётган, йўқолиб кетиш хавфи остида турган тетрапод турлари (яъни сут эмизувчилар, қушлар, судралувчилар ва амфибиялар) тўғрисида маълумотлар тўплашди ва 1500 йилдан бери тетраподларнинг 73 авлоди инсоннинг табиатга тажовузи туфайли йўқ бўлиб кетганлигини аниқладилар. Улардан 44 таси қушлар, 21 таси сут эмизувчилар, 5 таси амфибиялар, 3 таси судралиб юрувчилардир. 55 нафар йўқолиб кетган авлод фақат битта турдан иборат бўлиб, бутун наслнинг йўқолиши Антарктидадан ташқари барча қитъаларда қайд этилган. Қушларнинг иккита туркуми Янги Зеландиядан (моа (Dinornithiformes) ва Мадагаскардан (Aepyornithiformes) шунингдек, олтита сут эмизувчилар оиласи ва тўртта қушлар оиласи, масалан, (Mohoidae) бутунлай йўқолди.
Йўқолиб кетган кўплаб наслларнинг вакиллари экотизимларда муҳим рол ўйнаган ёки одамлар учун фойдали бўлиши мумкин. Хусусан, йўловчи, кўчманчи каптарлар (Ectopistes migratorius) йўқолганидан сўнг, Шимолий Американинг шимоли-шарқидаги ўрмонларда илгари бу қушлар билан озиқ-овқат учун рақобатлашадиган кичик кемирувчилар сони кўпайди. Натижада бу ерда кемирувчилар одамлар учун хавфли касалликларнинг тарқалишига сабаб бўлди. Муаллифларнинг фикрига кўра, бу йўқолиб кетиш хавфи остида турган наслларни ҳимоя қилиш чораларини кучайтириш зарурлигини кўрсатади.
Одамлар нафақат ноёб турларни йўқ қилишлари, балки уларни самарали сақлашлари мумкин. Мисол учун, бир неча йил олдин бразилиялик тадқиқотчилар табиатни муҳофаза қилиш ҳаракатлари туфайли (1993 йилдан 2020 йилгача) 28-48 турдаги қушлар ва сут эмизувчиларнинг йўқ бўлиб кетишининг олдини олганлигини аниқладилар.
Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).
Фикр билдириш учун қайдномадан ўтишингиз сўралади ва телефон ракамни тасдиклаш керак булади!
Марказий Осиё халқлари учун Россия энди қизиқ эмас
Марказий Осиёдан Россияга келаётган меҳнат муҳожирлари сони сезиларли даражада камайди.
Хаби Алонсога "Реал"нинг юлдуз вингери керак эмас
Хаби Алонсо Родригога "Реал"нинг асосий таркибидан жой тополмаяпти.
Россия ўт очишни тўхтатиш учун иккита шартни илгари сурмоқда — Bild
Айни дамда Оқ уй Трампнинг Путин билан суҳбати натижа бериб, рус етакчиси ўз шартларини юмшатишига умид билдирмоқда.
"Сизлар бизга террорчи, биз эса сизларга сув берамиз"
Бу ҳақда Ҳиндистон ташқи ишлар вазири Субраманям Жайшанкар Нью-Деҳлида бўлиб ўтган брифингда маълум қилди.
Истанбулдаги музокарада Россия Украинага бешта шарт қўйди
Истанбулда Украина билан ўтказилган музокарада Россия ўзининг асосий талабларини маълум қилди. Бу ҳақда Россия делегацияси вакили Владимир Мединский маълум қилди, деб хабар беради Clash Report.
"Россиядан қўрқганимда, мудофаа вазири бўлмасдим"
Россиядан қўрқганимда, мудофаа вазири бўлмасдим — Эстония мудофаа вазири Ханно Певкур лавозимни қандай эгаллаганини айтиб берди.
Қўқон шаҳрида содир бўлган ҳолат юзасидан маълумот
Дастлабки маълумотларга кўра 7 нафар фуқаро шифохонага мурожаат қилган. Тиббий кўрикдан ўтказилиб, аҳволлари яхши бўлганлиги боис уйига рухсат берилган.
Россия Қримдан ҳарбий техникани олиб чиқиб кетмоқда
Россия Севастополдаги ҳарбий базадан ҳарбий техникани оммавий равишда олиб чиқиб кетмоқда, чунки у фронтда тақчил, деб хабар берди "АТЕШ".
Андижон ҳокими Шуҳрат Абдураҳмонов жиноят содир этгани ҳақида хабарлар тарқалди
Хабарларда ҳолат вояга етмаган шахсга нисбатан қилингани айтилган.
Қозоғистон Россия билан урушга тайёргарлик кўрмоқдами ёки бу шунчаки ички чорами?
Қозоғистон Россия билан уруш ҳақида гапирди.
Ҳоким ўринбосари ўзини ёқиб юбордими?
Ижтимоий тармоқларда Яккабоғ тумани ҳокими ўринбосари ўзини ёқиб юборгани ҳақида хабар тарқалди.
Ортиқхўжаев янги лавозимда иш бошлагани айтилмоқда
Тарқалган хвбврлврга кўра, Жаҳонгир Ортиқхўжаев Ўзбекистон корпоратив спорт ассоциацияси расининг биринчи ўринбосари сифатида иш бошлаган.
"Манчестер Сити" қишда сотиб олган ҳимоячиси ёзда сотиб юборилиши мумкин
Қишки трансферлар вақтида ҳимоячи Витор Рейс "Палмейрас"дан "Манчестер Сити" таркибини тўлдирди.
F-35 энди яширина олмайди! Россия ва Хитой радарлари америкалик қирувчиларни аниқлаяпти
Россия ва Хитой радарлари Американинг F-35 қирувчи самолётларини аниқлаши ва кузатиши мумкин, деб ёзади The National Interest.
Шавкат Мирзиёев Украина можаросини қандай ҳал қилиш кераклигини айтди
Бу ҳақда у Туркий давлатлар ташкилоти норасмий саммитидаги нутқида фикр билдирди.
СССР тугамаганми? Кремл Украина урушига янги таъриф берди
Кремлга кўра, Совет Иттифоқи ҳуқуқий жиҳатдан ҳали мавжуд.
Трамп Россиянинг ғалабасига ишонч билдирмоқда
АҚШ президенти Доналд Трамп Россия раҳбари Владимир Путин билан суҳбатлашгандан сўнг, Россиянинг Украинага қарши урушда ғалаба қозонишига ишонч билдирди.
Дрон кузатган, ракета урган: Россия Сумидаги полигонга зарба берди
Россия Украинанинг Суми вилоятидаги полигонига зарба берди, қурбонлар бор.
Тожикистонда 2 ёшли бола боғчада каравотга осилиб қолиб, вафот этди
Маълумотларга кўра, лоқайдликка йўл қўйган 29 ёшли ходимга нисбатан жиноят иши қўзғатилган
Йўл транспорт ҳодисаси оқибатида вафот этган шахснинг қариндошига 100 млн. сўм зарар ундирилди
Жумладан, қарздорга ижро ҳужжати мазмуни тушунтирилиб, унинг талабини бажармаслик оқибатлари ҳақида огоҳлантириш берилган.
Марко Рубио: "Биз Ғазога озиқ-овқат етказиб бериш ҳажми ошишини кутяпмиз"
АҚШ Давлат котиби Марко Рубио Исроил томони билан Ғазога озиқ-овқат етказиб бериш ҳажмини ошириш бўйича музокаралар олиб бораётганини таъкидлади.
Покистонда террорчи мактаб автобусини портлатиб юборди
Ҳозирча ҳеч бир террорчи гуруҳ ҳужум учун жавобгарликни ўз зиммасига олмаган.
Байден ҳақида даҳшатли даъво: “Умри 1,5 йилдан кўп қолмаган”
Саратоннинг тезкор шакли ташхиси қўйилган Байденнинг умри 12 ойдан 18 ойгача қолган бўлиши мумкин.
Қизлар армияда хизмат қилмаган йигитларга турмушга чиқмаслиги керак
Қирғизистонлик депутат Надира Нарматова парламент йиғилишида шундай фикр билдирди.
Сурхондарёда фуқаролар қовундан заҳарланаётгани ростми?
Ижтимоий тармоқларда Сурхондарё вилоятида етиштирилган қовун маҳсулотларида гўёки нитрат миқдори меъёрдан ортиқ экани ва уни истеъмол қилган фуқаролар заҳарланаётгани ҳақида хабарлар тарқалди.
Тошкентда фастфуд сабаб 10 ойлик чақалоқнинг чириган ичаги кесиб ташланди
Бу ҳақда “Миллар” дастурида маълум қилинди.
Полша Украинага қўшин юбориш бўйича якуний қарорни эълон қилди
Полша Украинага қўшин юбормоқчи эмас , бу якуний қарор. Бу ҳақда мамлакат бош вазири Доналд Туск ТВП Инфо каналида маълум қилди .
АҚШ Эрон ядровий иншоотларига яқин орада зарба беришини эълон қилди
Бу ҳақда вазиятдан хабардор америкалик расмийларга таяниб CНН хабар бермоқда .
Исроил Ғазода ўзини-ўзи мудофаа амалиётини кенгайтирди
Исроил армияси ўзини ҳимоя қилиш доирасида Ғазо секторидаги амалиётини кенгайтирмоқда, бироқ гаровга олинганларни озод қилиш бўйича келишувга эришилса, “ҳаракатларини тузатишга” тайёр.
АҚШ бир қанча давлатлар билан фаластинликларни Ғазодан кўчириш имкониятини муҳокама қилмоқда
Қўшма Штатлар Ғазо секторидаги фаластинликларни у ерга вақтинча жойлаштириш имкониятини сўраб бир қатор давлатларга мурожаат қилди.
Instagramʼдаги изоҳ сабаб Самарқандда мактаб ўқувчиси ҳалок бўлди
Самарқанд вилояти Пахтачи туманида 2 мактаб мактаб ўқувчилари иштирокидаги жанжалда ўқувчилардан бири ҳалок бўлди. Воқеа дарсдан сўнг содир бўлган.
Қозоғистондан олиб келинган синтетик гиёҳвандлик воситалари айланмасига чек қўйилди
Давлат хавфсизлик хизматининг Тошкент вилояти бўйича бошқармаси ходимлари томонидан ички ишлар органлари билан ҳамкорликда синтетик гиёҳвандлик воситалари айланмасига чек қўйишга қаратилган тезкор тадбир ўтказилди.
Трамп Байденнинг шерикларини хиёнатда айблади
Оқ уй раҳбари тегишли нашр билан Truth Social ижтимоий тармоғидаги саҳифасида бўлишди.
Япония қишлоқ хўжалиги вазири гуруч ҳазилидаги можаролар фонида истеъфога чиқди
Кёдо агентлиги хабарига кўра, бўш турган лавозимга аҳоли орасида машҳур бўлган ёш сиёсатчи, собиқ бош вазир Жуничиро Коидзумининг ўғли Синдзиро Коидзуми тайинланади.
25 ёшли фуқаро смартфонга қарамликнинг ноёб ва қўрқинчли оқибатларига дуч келди
Япониянинг 25 ёшли фуқароси бўйин мускулларини бошқаришни бутунлай йўқотди ва бошини кўтаролмай қолди. Шифокорлар унга кўп йиллик ғайритабиий тана ҳолатидан келиб чиққан "эгилган бош синдроми" нинг оғир шакли ташхисини қўйишди.
Индонезияда вулқон отилди
Индонезия ҳукумати Левотоби Лаки-лаки вулқони учун энг юқори огоҳлантириш даражасини белгилади.
ЖССТ давлатлари пандемия келишуви учун овоз беришади
“Репорт” нинг хабар беришича , ташкилот сайтидаги овоз бериш жараёнининг транслятсиясига кўра, йиғилишда қатнашган 124 нафар иштирокчи давлат келишувни ёқлаб, 0 нафари қарши овоз берган. 11 давлат, жумладан Исроил, Эрон, Италия, Полша, Россия ва Словакия бетараф қолди. Шартномани маъқуллаш учун 83 овознинг кўпчилик овози керак эди.
Исроил Ғазода янги операция бошланганидан бери биринчи аскар ҳалок бўлганини маълум қилди
“Репорт” нинг хабар беришича , армия матбуот хизмати баёнотига кўра, “Темир излар” 401-зирҳли бригадасининг жанговар муҳандислик батальонида хизмат қилган 22 ёшли сержант Ёзеф Еҳуда Хирак ҳалок бўлган.
Путин ва Трамп суҳбати: Россия президенти баёнот билан чиқди
Путин журналистлар билан учрашувда америкалик ҳамкасби Доналд Трамп билан суҳбатдан кейин асосий фикрларини очиқлади.
Путин ва Трамп 2 соат суҳбатлашди: тинчликка умид пайдо бўлдими?
Путин ва Трамп суҳбатлашди. Уларнинг суҳбати тахминан 2 соат давом этди. Россия раҳбари аллақачон матбуот олдига чиқди.
Дунёдаги энг йирик иш берувчилар рўйхати эълон қилинди
Жаҳондаги энг катта учта иш берувчи ташкилот қаторида қуйидагилар турибди.
АҚШ молия вазири: Божлар яна оширилиши мумкин
АҚШ молия вазири Скотт Бессент CNN телеканалидаги интервюсида президент Доналд Трамп томонидан жорий этилган янги божлар ва уларнинг истеъмолчиларга таъсири ҳақида фикр билдира туриб, Walmart каби йирик чакана савдо тармоқлари божлардан келиб чиқадиган харажатларнинг бир қисмини ўз зиммасига олиши, аммо бу маҳсулот нархларининг ошишига олиб келиши мумкинлигини таъкидлади.
Россия Эстониядан йўлга отланган нефт танкерини қўлга олди
Россия Эстониядан йўлга отланган нефт танкерини қўлга олди, деб хабар берди «Блумберг» телеграм-канали.
Руминияда президентлик сайлови: Бухарест мэри етакчилик қилмоқда
Руминияда президентлик сайловининг иккинчи турида овозларнинг 90 фоизи санаб чиқилган ҳолда, Бухарест мэри — ҳокимият коалицияси номзоди 53,67 фоиз овоз билан етакчилик қилмоқда.
Дуров Францияни Руминия сайловларига таъсир ўтказишга уринишда айблади
Бу ҳақда у Х ижтимоий тармоғида ёзган.
Исроил Ғазога озиқ-овқат импортига рухсат берди
Бу ҳақда яҳудий давлати бош вазири Бенямин Нетаняхунинг идораси хабар берди.
ID ҳозирча вазиятга изоҳ бермади.
Ханс-Дитер Флик "Барселона" билан янги меҳнат шартномасини 2027 йилгача имзолайди. Бу ҳақда "кўк-анорранглилар" президенти Жоан Лапорта маълум қилди.
Сомалида ҳарбий хизматчиларнинг портлаши оқибатида камида 11 киши ҳалок бўлди
“Репорт” хабар беришича , бу ҳақда СМС Сомали телеканали Ҳ ижтимоий тармоғида маълум қилди .
Мадриднинг асосий аеропортини 500 га яқин уйсизлар эгаллаб олган
Испаниянинг Мадрид шаҳридаги асосий аеропортда яшовчи уйсизлар сони 500 нафарга етди.
Макрон: Ғазодаги вазият инсонпарварликка зид
Франсия президенти Эммануел Макрон Ғазо секторидаги гуманитар ҳолатни «инсонпарварликка зид» деб баҳолади.
Путин кўпроқ Украина ҳудудларини эгаллаб олишга қодир эканлигига ишонади, аммо Трампни қаттиқ асабийлаштиришни истамайди - CNN
Нашрнинг ёзишича, Москва ҳозирда Истанбулдаги музокараларнинг энг кам натижасига ҳам рози бўлиши мумкин. Чунки Россиянинг ҳозирги тактикаси АҚШни ҳаддан ташқари ғазаблантирмаслик учун тинчлик жараёнига тайёрлигини кўрсатишдан иборат.
Америка қамоқхонасидан 10 нафар маҳбус ҳожатхона тешигидан қочиб кетди - Reuters
Қочқинлар кетишдан олдин деворга табассум белгисини чизиб, "Биз айбдор эмасмиз" ва "Бу жуда осон бўлди, лол" деган хабарларни қолдиришга улгурди.
FT: Путин АҚШ, Европа ва Украина тайёрлаган 22 банддан иборат сулҳ режасини ҳатто кўриб чиқишни ҳам истамади
Нашр манбаларига кўра, ушбу 22 банддан иборат режа Украина ва АҚШ амалдорлари ўртасидаги телефон суҳбатида батафсил муҳокама қилинган.
Россия Истанбул музокараларида Харкив ва Сумини босиб олиш билан таҳдид қилган — The Economist
Нашр мухбири маълумот беришича, Истанбулдаги музокараларда Россия делегацияси, жумладан Владимир Мединский, Украина томонига Харкив ва Суми областларини босиб олиш билан таҳдид қилган.
АҚШ Европа қитъасидан қисман қўшин чиқариш масаласини муҳокама қилади
АҚШ 2025 йил охирига қадар Европа қитъасидаги ҳарбий контингентини қисқартириш бўйича музокараларни бошлайди. Бу ҳақда НАТОдаги АҚШ доимий вакили Мэттю Уитакер маълум қилди.
