Rossiyaning soya flotiga qarshi sanksiyalar: G‘arb Putinni urush uchun puldan mahrum qila oladimi?

Evroittifoqning Rossiyaga qarshi bo‘lajak 15-sanksiya paketi Moskvaga neftni G7 tomonidan belgilangan «narx chegarasidan» yuqoriroq sotish imkonini beruvchi tankerlarning soya flotiga qarshi kurashishga qaratilgan. Bu 400-600 ta kema turli xil hiyla-nayranglardan foydalanadi - dengizga neft quyish va geolokasiyalarni soxtalashtirish. Mutaxassislarning fikricha, soya floti yuk tashish xavfsizligi va atrof-muhit uchun xavf tug‘diradigan eski va yomon ta’mirlangan kemalardan iborat.

Hozircha yuzdan kam bunday kema G‘arb sanksiyalari ostida. Biroq, Yevropa Ittifoqining 15-sanksiya paketi vaziyatni sezilarli darajada o‘zgartirishi mumkin. Adliya bo‘yicha Yevropa komissari Dide Reyndersning ta’kidlashicha, sanksiyalangan tankerlar bozorning boshqa ishtirokchilari uchun «daxlsiz» bo‘lib qoladi, bu esa Rossiyaning ulardan foydalanishiga to‘sqinlik qiladi. Shu bilan birga, yangi paket YEIda bahs-munozaralarga sabab bo‘lmaydi, chunki Yevropa Ittifoqi mamlakatlari Rossiya soya floti ishidan foyda ko‘rmaydi.

Kiyev Iqtisodiyot maktabi ma’lumotlariga ko‘ra, Rossiya xomashyosini tashuvchi yana 39 tanker va neft mahsulotlarini tashuvchi 39 tankerga nisbatan sanksiyalar joriy etishning o‘zi kifoya. Bu «Rossiyaga jiddiy zarar etkazadi va uni neft narxiga nisbatan cheklovlar qo‘yiladigan asosiy flotidagi tankerlarga ko‘proq tayanishga majbur qiladi», - deydi KSHE.

Mutaxassislar G‘arb davlatlariga sanksiyalar qo‘llashdan tashqari boshqa choralar ham ko‘rishni tavsiya qiladi. Xususan, soya floti tankerlari uchun ehtiyot qismlarni sotishni taqiqlash, shuningdek, faol tekshiruvlar olib borish va neftni kemadan kemaga haydash kabi operasiyalar uchun katta miqdorda jarima solish.