Niderlandiya kompaniyasi O‘zbekistonda o‘z mualliflik huquqlarini himoya qilish uchun 2 yil vaqt sarfladi

Intellektual mulk ob’ektlariga huquqiy muhofaza taqdim etish Intellektual mulk agentligi faoliyatining asosiy vazifalardan biri hisoblanadi, deyiladi agentlik xabarida. Agentlik davlat ro‘yxatidan o‘tkazish uchun milliy talabnoma beruvchilar bilan bir qatorda xorijiy talabnoma beruvchilardan ham talabnomalarni qabul qiladi. Davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan intellektual mulk ob’ektlariga talabnoma beruvchilarga muhofaza hujjatlari beriladi. Muhofaza hujjati orqali taqdim etilgan huquqlar talabnoma beruvchining milliy yoki xorijlik ekanidan qat’i nazar O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligi doirasida muhofaza qilinadi va himoyalanadi.

Bunga misol tariqasida xorijlik patent egasi— AQShning Merck & Co., Inc nomli kompaniyasiga qarashli Merck Sharp & Dohme Corp. sho‘’ba kompaniyasi (Niderlandiya) huquqlarini himoya qilish bo‘yicha bo‘lib o‘tgan sud ishlari keltirib o‘tildi.

Agentlik tomonidan Merck Sharp & Dohme Corp. kompaniyasi nomiga JANUVIA tovar belgisi ro‘yxatdan o‘tkazilgan va tovar belgisi «farmasevtik preparatlar» sinfiga kiritilgani to‘g‘risidagi topshirilgan guvohnoma orqali mazkur kompaniyaga huquqiy muhofaza taqdim etilgan.

Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligida giperglikemiya, 2-toifa qandli diabet, ortiqcha vazn va lipid tizimidagi buzilishlar bilan bog‘liq boshqa kasalliklarni davolash uchun o‘z tarkibida faol birikma sifatida sitagliptinni saqlovchi «YANUVIYa» savdo nomiga ega bo‘lgan preparat Merck Sharp & Dohme Corp. nomiga ro‘yxatga olingan edi.

Agentlik tomonidan Merck Sharp & Dohme Corp. kompaniyasiga strukturaviy formulaga ega sitagliptinning strukturaviy birikmali formulasiga hamda sitagliptin moddasini saqlovchi farmasevtik tarkib uchun patent berilgan va huquqiy muhofazasi taqdim etilgan. O‘zbekiston Respublikasining «Ixtirolar, foydali modellar va sanoat namunalari to‘g‘risida»gi qonuniga muvofiq Merck & Co., Inc kompaniyasi patent egasi sifatida patentlangan mahsulot — sitagliptinni o‘z ichiga oluvchi farmasevtik tarkibga egalik qilish, foydalanish va tarqatishga bo‘lgan mutlaq huquqqa ega hisoblanadi.

Pokistonning CCL Pharmaceutical Pvt kompaniyasi va O‘zbekistondagi Apple Farm xususiy korxonasi huquq egasining yozma tarzdagi roziligi va ruxsatini olmay turib, ya’ni yuqoridagi Qonun talablarini buzgan holda O‘zbekiston hududida tarkibida sitagliptin moddasini o‘z ichiga oluvchi preparatlarni olib kirish, tarqatish va sotish bilan shug‘ullanib kelgan.

Bundan tashqari, O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligida CCL Pharmaceutical (Pvt) Ltd nomiga faol modda sifatida o‘z tarkibida O‘zbekiston Respublikasi patenti bilan muhofazalangan va mutlaq huquqlari Merck Sharp & Dohme Corp. kompaniyasiga tegishli bo‘lgan sitagliptin birikmasini o‘z ichiga oluvchi SITA MET savdo nomiga ega bo‘lgan preparat ro‘yxatga olingan.

2016 yilda Merck Sharp & Dohme Corp. kompaniyasi o‘z huquqlarining CCL Pharmaceutical Pvt kompaniyasi va Apple Farm xususiy korxonasi tomonidan buzilayotganini aniqlagach O‘zbekiston sud instansiyalariga o‘z huquqlari himoya qilinishini so‘rab murojaat qiladi. Sud ishlari qariyb 2 yil davom etdi, lekin Merck Sharp & Dohme Corp. kompaniyasi o‘z patentiga bo‘lgan tegishli huquqlardan noqonuniy foydalanish holatiga chek qo‘yilishiga erisha olmadi.

Sud instansiyalari orqali huquqlari tiklanishiga erisholmagach, patent egasi sifatida Merck Sharp & Dohme Corp. kompaniyasi O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudiga murojaat qiladi.

2018 yilning 28 avgustida O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudining Iqtisodiy masalalar bo‘yicha sud kollegiyasi Merck Sharp & Dohme Corp. kompaniyasining shikoyat arizasini qondirib, CCL Pharmaceutical kompaniyasiga O‘zbekiston Respublikasi patenti bilan muhofazalangan sitagliptin faol moddasini o‘z ichiga oluvchi tovarlarini Merck Sharp & Dohme Corp. kompaniyasining yozma tarzdagi roziligi va ruxsatisiz respublika hududiga olib kirishi, tarqatishi va sotishini taqiqlab qo‘ydi.

O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Iqtisodiy masalalar bo‘yicha sud kollegiyasining ushbu qarori xorijlik tadbirkorlar va investorlar uchun O‘zbekistonda intellektual mulk davlat himoyasiga olinganini yana bir tasdiqlab berdi.

Shuningdek, O‘zbekiston a’zo bo‘lgan xalqaro shartnomalar va bitimlar me’yorlarining milliy patent qonunchiligida o‘z aksini topgani va bu me’yorlar respublika miqyosida amalda tadbiq etilayotgani O‘zbekistonning intellektual mulkka nisbatan huquq egalari manfaatlarini amalga oshirishning samarali mexanizmlarini shakllantirish, xususan, O‘zbekistonning dunyo iqtisodiy maydoniga integrasiyalashuv borasidagi intilishini namoyon etadi, deyiladi xabarda.

Manba: daryo.uz