Хорижий тилларни ўрганиш ёшлар учун янги имкониятлар яратмоқда

Бундан бир неча йиллар аввал ёшларимиз учун хорижда ўқиш ёки ишлаш ушалмас орзу бўлиб туюларди. Мамлакатимизда олиб борилаётган изчил ислоҳотлар туфайли чет элда таълим олаётган ва меҳнат фаолиятини олиб бораётган йигит-қизларимиз сафи йилдан-йилга кенгаймоқда.

Айниқса, дунёнинг энг нуфузли олий таълим муассасаларида таълим олаётган, “Google”, “Tesla”, “WallMart” каби мультинационал корпорацияларда, йирик молия, банк ва бошқа соҳаларда муваффақиятли фаолият олиб бораётган ўзбекистонлик ёшларнинг кўпаётгани кишини хурсанд қилади.

Ушбу ютуқларнинг замирида катта меҳнат ва тил билиш кўникмалари ётибди. Халқимизда тил билган эл билади, деб бежизга айтишмаган. Шу сабабли мамлакатимизда хорижий тилларни ўргатишга алоҳида эътибор қаратилмоқда. Хусусан, 2023-2024 ўқув йилида умумтаълим мактабларига хорижий тилларни ўқитишда 500 дан ортиқ чет элдан педагог-мутахассислар жалб қилинди. Жорий йилдан бошлаб Тошкент шаҳри ва ҳудудларда танлаб олинган 500 дан ортиқ таълим муассасаларида 2 та хорижий тилни ўқитиш бошланди.

Аҳамиятли томони, халқаро тил сертификатини олиш учун имтиҳондан юқори балл тўплаган ёшларга давлат томонидан харажатлар тўлиқ қоплаб бериляпти. Биргина 2023 йилнинг ўзида 12 минг 400 га яқин ёшларга 21,7 миллиард сўмга яқин маблағ тўлаб берилди. Ёшлар ишлари агентлиги томонидан йигирмадан ортиқ хорижий тилларни онлайн тарзда бепул ва креатив ўргатиш учун “Ибрат фарзандлари” лойиҳаси ишга туширилди.

Булар ҳали ҳаммаси эмас. “Ёшлар ва бизнесни қўллаб-қувватлаш йили”да амалга оширишга оид Давлат дастурида ҳам хорижий тилларни ўқитиш масаласига алоҳида эътибор қаратилган. Чунки чет тилларини билиш хорижда меҳнат фаолиятини олиб бориш истагида бўлган, яъни меҳнат мигрантлари учун жуда зарур.

Бугунги глобаллашган дунёда меҳнат миграцияси табиий жараён ҳисобланади. Халқаро Меҳнат ташкилоти маълумотига кўра, ҳозирда дунёда 170 миллиондан ортиқ меҳнат мигрантлари бор. Хорижий тилларни билмагани туфайли мигрантларнинг асосий қисми Россия ва Қозоғистонда фаолият олиб бормоқда. Тилни етарли даражада билмаслик ва етарли касбий тайёргарликка эга бўлмаслик натижасида кўп фуқароларимиз ушбу давлатларда малака талаб этилмайдиган ишларда меҳнат қиляпти.

Сўнгги йилларда юртимизда мигрантларга бўлган муносабат ҳам, эътибор ҳам тубдан ўзгарди. Хорижда ишламоқчи бўлган шахсларни талаб юқори бўлган касбларга ўқитиш, фуқароларнинг чет элда бўлиш даврида ҳуқуқларини ҳимоя қилиш, қайтиб келган меҳнат мигрантларининг бандлигини таъминлаш бўйича муайян ишлар қилинмоқда. Мақсад битта: биз ўзимизга хайрихоҳ бўлган, мигрантлар ҳуқуқлари таъминланган, юқори маош берадиган мамлакатларга ишчиларни эмас, сифатли ва иқтидорли кадрларни тайёрлаш.

Жорий йилда олиб борилган саъй-ҳаракатлар натижасида Германия, Буюк Британия, Саудия Арабистони, Канада, Япония каби ривожланган давлатлар Ўзбекистон фуқароларини ишга жалб этишга катта қизиқиш билдирмоқда. Ушбу янги йўналишларда бир гуруҳ ўзбекистонликлар ўз меҳнат фаолиятини бошлашди. Хусусан, 500 нафардан зиёд фуқаролар Германия давлатида иш билан таъминланди.

“Тил билиш бу – бойлик. Тил билган инсон дунёни билади, ҳеч қачон кам бўлмайди. Улуғ мутафаккир Абу Наср Форобий шунчалик кўп тилни билганидан тарихий манбаларда ва халқ орасида, “Форобий етмишдан ортиқ тилни билади”, деган ҳақли эътирофни олган. Боиси ўз она тили билан бирга чет тилларини билиш ўзга халқлар тарихи, маданияти, турмуш тарзини ўрганишга имкон яратган.

Бинобарин, ҳар бир тил ўзига хос жиҳати билан бошқаларидан ажралиб туради. Худди бизнинг тилда бўлгани каби бошқа тиллар ҳам ўзида халқнинг ўтмишини акс эттиради. Тўғри, кундалик ҳаёт ва ишни бошқаришда янги тилни ўрганиш қийин бўлиши мумкин, аммо тўғри ёндашув, фидойилик билан бунга эришса бўлади.

Умуман олганда, чет тили ўрганишни оммалаштириш бугунги таълим тизимидаги устувор мақсадлардан бирига айланди. Зеро, хорижий тилни билиш ҳаётда ўз ўрнини топишда асосий шартга айланиб улгурди. Она тилингиздан ташқари камида битта хорижий тилни билмас экансиз, жаҳон бўйлаб юқори даромадли иш ўрнига эга бўлиш, тажриба алмашиш, билимларни ошириш мушкул.