Бенжамин Франклинни ким билмайди дейсиз? Сўралганларнинг аксарияти унинг АҚШ президентларидан бири бўлганлигини айтишди. Лекин у АҚШ купюраларида тасвирланган бошқа машҳурлардан фарқли ўлароқ ҳеч қачон президент бўлмаган.
Шу билан бирга бу ғайриоддий инсон ихтирочи, олим, почта бошқарувчиси, дипломат, журналист ва масонлар ташкилотининг аъзоси бўлган.
Унинг таржимаи ҳолидан баъзи далилларни келтирамиз: "Бенжамин 1706 йилда Бостонда кўп болали ўртаҳол оилада 15-чи фарзанд бўлиб туғилган. Бошланғич мактабнинг атиги икки синфини тугатишга муваффақ бўлган ва 10 ёшидан босмахонага ишга кирган. Дастлаб босмахона ишчисига шогирд тушиб, ўзини мақолалар муаллифи сифатида синаб кўрган.
21 ёшида у ўзининг босмахонасини ташкил қилади ва “Пенсильвания газетаси”ни нашр эта бошлайди. Ўша пайтнинг ўзида бира-тўла Европа тиллари ва лотин тилини ўргана бошлайди.
Электр энергияси ҳодисаси (кириб келиши)га қизиқиб қолганлиги сабабли уни ўргана бошлайди ва бир неча ихтиро қилади, уларнинг аксарияти ҳали ҳам қўлланилиб келинмоқда. Бу – яшинқайтаргич, линзалари иккита зонани ажратадиган бифокал кўзойнак ва электр токи ҳимоячиси.
Ихтирочи сифатида у биз ҳар куни фойдаланиб келадиган тебранма курси ва кичик ўлчамдаги иситиш печкасини яратган ва истеъмолга киритган. Атлантик оқимни белгилайдиган Гольфстрим картаси ва унинг номи ҳам унинг ҳисобида.
1729 йилда Франклин “Қоғоз пулларининг табиати ва зарурлигини камтарона ўрганиш” мақоласини нашр этади. Ҳисоб-китобларга асосланиб, Франклин металл пуллардан воз кечиб, қоғоз пуллардан фойдаланишни таклиф қилади.
1731 йилда Янги дунё (Америка)да биринчи бўлиб Филадельфия жамоат кутубхонасини ташкил этади. 1740 йилда – Пенсильвания университетининг асосий негизига айланган, ҳозир Америкадаги энг қадимий ва энг обрўли муассасалардан бири саналадиган Филадельфия академиясини яратади.
Лондон ва Парижда дипломатик фаолияти орқали машҳур бўлиб, Америка Қўшма Штатларининг халқаро мавқеини мустаҳкамлашда ҳисса қўшган.
1787 йилдаги АҚШ конституцияси муаллифларидан бири ҳисобланади.
“Вақт - бу пул”, “Бугунги ишни эртага қолдирма” каби бир қатор машҳур афоризмлар унинг қаламига мансуб.
Франклин 1790 йилнинг апрелида 84 ёшида вафот этади. Ўша пайтдаги Филадельфия аҳолисининг сони ўттиз минг бўлган бир пайтда унинг дафн маросимига икки юз мингдан ортиқ одам қатнашган.
Унинг қабр тошида шундай сўзлар ёзилган: “У осмондан яшинни, золимлардан эса салтанат ҳассасини олиб қўйди”.
Ўзбек тадбиркори Жаҳонгир Ортиқхўжаев Туркияда 550 млн долларлик йирик инвестиция лойиҳасини амалга оширмоқда. Бу лойиҳа икки давлат ўртасидаги иқтисодий ва маданий алоқаларни янада мустаҳкамлашга хизмат қилмоқда. Ортиқхўжаевнинг фикрича, Ўзбекистон ва Туркия тадбиркорлари ўртасида ишонч ва дўстлик алоқалари юқори.
Асрлар давомида давлатлар номлари тарихий воқеалар, маданий хусусиятлар ва миллий идентичлик таъсирида шаклланган. Бироқ турли даврларда кўплаб мамлакатлар расмий номини ўзгартириш тўғрисида қарор қабул қилган — бу халқаро ҳужжатлар, музокаралар ва идентификацияда муайян қийинчиликларни келтириб чиқаришига қарамасдан.
Ўзбекистон миллий терма жамоаси собиқ бош мураббийи Сречко Катанец Жаҳон чемпионати-2026'да мухлислар терма жамоадан ҳеч нарса кутмаслиги кераклигини айтди.
АҚШнинг президенти Дональд Трамп 2024 йилдаги ҳомийлар йиғилишида сўзлаб, Россия президенти Владимир Путинни Украинага ҳужум қилмаслик учун Москвага бомба ташлаш билан таҳдид қилганини маълум қилди.
БМТнинг Аҳолишунослик жамғармаси (ЮНФПА) маълум қилишича, Ғаза секторида тахминан 50 минг ҳомиладор ва эмизикли аёл бир неча кундан бери овқатга етиб бормай, жуда оғир шароитда яшамоқда.
Россия президенти Владимир Путин Роман Старовойтни транспорт вазири лавозимидан озод қилгач, у ўз жонига қасд қилгани ҳақида хабарлар тарқалди. Фожиага нима сабаб бўлган?
Исроил томонидан қўзғатилган гуманитар инқироз, Ғазога нисбатан кучайтирилган блокада ва инсонпарвар ёрдамларнинг киришини тўсиш билан янада оғирлашмоқда.
Техасда кучли ёмғир ва Гвадалупе дарёсининг тошиб кетиши оқибатида юзага келган сув тошқини оқибатида камида 104 киши ҳалок бўлди. Бу ҳақда The New York Times нашри хабар берди.
Исроил армиясининг қамал остидаги Ғазо секторига қилган навбатдаги тонгги ҳаво ҳужумлари натижасида камида 10 фаластинлик ҳалок бўлди. Марҳумлар орасида бир чақалоқ ҳам бор. Яна кўплаб инсонлар жароҳат олди.
Давлат нефть корпорацияси Бадаловнинг “тўсатдан ўлими”га бағишланган пресс-релизда унинг раҳбарлигида “қисқа вақт ичида кенг кўламли илм-фанни талаб қилувчи лойиҳалар амалга оширилганини” таъкидлади
Исроил Ғазо сектори аҳолиси, хусусан, болаларни атайин оч қолдирмоқда, яъни очликдан қурол сифатида фойдаланмоқда. Defence for Children International ва Doctors Against Genocide ташкилотлари томонидан эълон қилинган “Бутун авлодларнинг оч қолдирилиши” ҳисоботида шундай хулоса илгари сурилган.
Арманистон суди уни “ҳокимиятни эгаллаб олишга чақиришда” айблаб ДХХ қамоқхонасига жойлаштирди. Шу вақтнинг ўзида унга тегишли бўлган "Арманистон электр тармоқлари" (АЭТ) компаниясини миллийлаштириш бошланди.
Исроил оммавий ахборот воситаларининг хабар беришича, АҚШ расмийлари Ғазо секторида отишмаларни тўхтатиш ва асирларни алмашиш бўйича келишувга эришиш мақсадида Исроилга босим ўтказишга тайёрланмоқда.
Шу билан бирга, NDMA келгуси 12 дан 24 соатгача мамлакатнинг катта қисмларига таъсир қилиши кутилаётган кучли ёмғир ва момақалдироқ ҳақида огоҳлантирди.
Россия томонидан Киевга уюштирилаётган ҳужумлар кучайгани сари, Украина пойтахтидан қочаётган фуқаролар сони ҳам ормоқда, деб ёзади Германиянинг NTV нашри.
Эрон расмийлари ушбу ҳужумларни халқаро ҳуқуқ ва журналистлар хавфсизлигига қарши жиноят сифатида баҳоламоқда. Ҳодисалар халқаро ҳамжамият томонидан кескин қораланиши мумкин.
Шовот тумани Фавқулодда вазиятлар бўлими ходими ҳам ўзганинг ишончига кириб, ички ишлар органларидаги танишлари орқали унга ҳайдовчилик гувоҳномаси олиб беришини айтиб, эвазига 1400 АҚШ доллари ва 1 млн 300 минг сўм олганлик ҳолати ҳужжатлаштирилди.
Эрон Теҳроннинг тўхтатишга рози бўлгани ҳақида хабарлар тарқалган тинчлик келишувининг муддати яқинлашар экан, Исроилга бир нечта босқичли ҳаво ҳужумларини бошлади.
"Теҳроннинг амалиётлари “дўст ва қардош Қатар давлати ва унинг халқи учун таҳдид ёки хавф туғдирмайди”, дейилади Эрон Миллий хавфсизлик кенгаши баёнотида.