Yangi poytaxtga ega 5 ta davlat
So‘nggi yillarda mamlakatlarning poytaxtlarni ko‘chirishga bo‘lgan qiziqishi keskin ortdi. Bunday qarorlarga ko‘plab omillar ta’sir qiladi, shu jumladan atrof-muhitni muhofaza qilish masalalari.
Osiyo so‘nggi o‘n yilliklarda bir nechta poytaxt ko‘chirilishicha guvoh bo‘ldi, Myanma bunga yaqqol misol bo‘ldi. Indoneziya ham tez orada yangi poytaxtga ega bo‘lishga tayyorlanmoqda.
Turli manbalarga iqtibos keltirgan holda, bu yerda yangi poytaxtlari bo‘lgan bir nechta davlatlar orasidan 5 ta davlat keltirilgan.
Myanma
Myanma o‘z poytaxtini Yangondan 2005 yilda Neypidoga ko‘chirdi. Ba’zilar bu qarordan hayron bo‘ldi, chunki Neypido o‘sha paytda infratuzilmasi rivojlanmagan oddiy hudud edi. Boshqalar buni harbiy hujum haqidagi ogohlantirish tufayli deb hisoblashgan, deb xabar berdi BBC.
Neypido hukumat boshqaruvi masalalari bo‘yicha ko‘proq strategik hisoblanadi.
Indoneziya
Indoneziya poytaxt Jakarta atrofidagi ekologik muammolarni o‘rganmoqda. Ulardan ba’zilari cho‘kish, daryolarning ifloslanishi, havo ifloslanishi va chiqindilar bilan bog‘liq.
Jakarta so‘nggi o‘n yilliklarda hayratlanarli darajada to‘rt metrga cho‘kib ketdi, bu esa cho‘kib ketgan quruqlikda qurilgan poytaxt sifatida jiddiy xavf tug‘dirmoqda. Atrofdagi daryolar chiqindilar bilan to‘lib ketganligi sababli shahar surunkali ifloslanish muammolari bilan ham kurashmoqda. Bu omillar Indoneziya hukumatining poytaxtni Kalimantanga ko‘chirish qaroriga sezilarli ta’sir ko‘rsatdi.
Braziliya
Braziliya poytaxtni ko‘chirish bo‘yicha jozibali misolni taklif qiladi. 20-asr o‘rtalarida hukumat poytaxtni Rio-de-Janeyrodan markaziyroq joyga ko‘chirish to‘g‘risida dadil qaror qabul qildi. Ushbu yangi shahar, Braziliya, o‘n yil davomida noldan qurilgan. Riodan farqli o‘laroq, Braziliya Myanmaning Neypido bilan qilgan yondashuviga o‘xshab, ilgari o‘zlashtirilmagan yerlarda qurilgan. 1960 yilda ochilgan Braziliya o‘shandan beri zamonaviy shaharsozlikning ramzi va Braziliya uchun yirik iqtisodiy markazga aylandi.
Qozog‘iston
Qozog‘iston hukumati 1997 yilda o‘z poytaxtini Olmaotadan Ostonaga muvaffaqiyatli ko‘chirdi. Bunday o‘zgarishlarga qaramay, Olmaota mamlakatning eng zich joylashgan shahri bo‘lib qolmoqda.
Tanzaniya
Tanzaniya 1980 yillarda amerikalik arxitektor Jeyms Rossant rahbarligida o‘z poytaxtini Dodomaga rasman ko‘chirdi. Biroq, Dodomaning rivojlanishi Dar es Salomnikiga qaraganda sekinroq edi. Natijada, aksariyat xorijiy elchixonalar va hukumat idoralari rivojlangan infratuzilmaga ega bo‘lgan sobiq poytaxt Dar es Salomda o‘z mavjudligini saqlab qoldi.
Niger, Kot-d’Ivuar, Pokiston va Rossiya kabi boshqa davlatlar ham poytaxtlarini ko‘chirgan. Mamlakat poytaxtini ko‘chirish to‘g‘risidagi qaror ko‘pincha murakkab iqtisodiy va madaniy oqibatlar tufayli munozaralarni keltirib chiqaradi.
