Rossiya Suriyadagi notinch vaziyatda harbiy bazalarini saqlab qoladimi?
Bashar al-Assad rejimining keskin qulashi Rossiyaning Suriyadagi harbiy hozirligi kelajagini shubha ostiga qo‘ydi. Moskva O‘rtayer dengizidagi asosiy harbiy bazalarining xavfsizligini ta’minlashga va mintaqadagi ta’sirini saqlab qolishga harakat qilmoqda, biroq istiqbollar hali ham noaniq.
«Suriyadagi harbiy mavjudligimiz kelajagi haqida gapirishga hali erta», dedi Kreml matbuot kotibi Dmitriy Peskov Rossiyaning mintaqadagi ta’sirini davom ettirish masalasini ochiq qoldirib.
Asosiy ob’ektlar Suriya shimoli-g‘arbidagi Xmeymim aviabazasi va O‘rta er dengizidagi Tartus portidagi harbiy-dengiz bazasi. Ikkala ob’ekt ham Moskvaning mintaqaviy va global strategiyasida muhim rol o‘ynaydi. Tartus Rossiyaga iliq dengizlarga chiqish imkonini beradi, Xmeymim esa rossiyalik harbiy xizmatchilarni Afrikaga o‘tkazish uchun logistika va operasion markaz bo‘lib xizmat qiladi.
Rossiya rasmiylari Suriyaning yangi rahbariyati bilan faol hamkorlikni 8 dekabrdan boshlab boshlagan. Xuddi shu Peskov Moskva «harbiy ob’ektlar xavfsizligini kafolatlay oladiganlar bilan aloqa o‘rnatish uchun barcha zarur choralarni ko‘rayotganini» tasdiqladi.
Rossiya nashrlarining yozishicha, Suriya muxolifati yetakchilari ham Rossiya harbiy va diplomatik muassasalarini himoya qilishga tayyor ekanliklarini bildirgan. Bu Asad rejimi qulagandan beri hujumga uchragan Eron nishonlari atrofidagi vaziyatdan keskin farq qiladi.
Mutaxassislarning fikricha, Moskva Afg‘onistonda qo‘llangan strategiyani takrorlashi mumkin: keyin Tolibon hokimiyatni qo‘lga kiritgach, Rossiya qoralashdan diplomatik hamkorlikka o‘tdi. Sobiq rossiyalik diplomat Nikolay Sokov Guardian gazetasiga bergan intervyusida Kremlning pragmatik munosabatini qayd etadi: «Moskva hokimiyatga ega bo‘lganlar bilan ishlashni va uni yo‘qotganlarni tezda tark etishni afzal ko‘radi».
Kreml «Hayat Tahrir ash-Sham» kabi guruhlarga nisbatan ritorikasini yumshatgan bo‘lsada, Suriyaning yangi rahbarlari Rossiya saytlarini saqlab qolish bo‘yicha kelishuvlarni bajarishga tayyormi yoki yo‘qmi, noma’lumligicha qolmoqda. Mutaxassislarning ta’kidlashicha, muzokaralarning muvaffaqiyati Moskva takliflari - moliyaviy yordam, neft, gaz yoki xavfsizlik kafolatlariga bog‘liq.