Olimlar COVID-19 pandemiyasi boshlangan joyni aniqlashdi
AQSH, Buyuk Britaniya, Fransiya va boshqa mamlakatlardan bir guruh olimlar koronavirus tarqalishining manbai Xitoyning Uxan shahridagi dengiz mahsulotlari bozori ekanligini isbotlay oldi. Bu haqda Amerikaning Cell ilmiy jurnalida chop etilgan maqolada aytiladi.
"Xuanan bozori 12 milliondan ortiq aholisi bo‘lgan Vuxan shahrida yovvoyi hayvonlar eng ko‘p sotiladigan joy va to‘rtta doimiy tirik hayvonlar bozori bo‘lgan. 2019 yilning kuzida bir nechta sotuvchilar tirik hayvonlarni noqonuniy ravishda sotganliklari hujjatlashtirilgan edi. Yenot itlari, bambuk kalamushlari, malaya kirpilari, amur kirpilari va osiyolik bo‘rsiqlar bozorning g‘arbiy qanotida joylashgan bo‘lib, u yerda bozorda COVID-19 infeksiyasining eng erta va eng ko‘p holatlari qayd etilgan", - deyiladi nashrda.
Bozordan olingan genetik material namunalari o‘rganilgandan so‘ng ular koronavirusning umumiy ajdodining genetik xususiyatlariga mos kelishi ma’lum bo‘ldi.
Koronavirus izlari hayvonlar saqlanadigan qafaslar, ularni tashish uchun aravalar va kanalizasiya kanallarida topilgan. Olingan namunalar butun pandemiyaning umumiy ajdodiga genetik jihatdan mos edi.
Olimlar virus tarqalishining ikkita faraziy variantini ta’riflaydilar: hayvonlardan tortib (aniq qaysi turni aniqlashning imkoni bo‘lmadi) odamlarga yoki aksincha - odamlar uni bozorga olib kelishgan.
Shu bilan birga, ko‘rshapalaklar genetik materiali topilmadi - JSST 2021 yildagi hisobotida bu hayvonlarning infeksiya manbai bo‘lishi mumkinligini COVID-19 tarqalishining eng ehtimolli ssenariylaridan biri deb atadi.
JSST virus laboratoriya sharoitida emas, balki tabiiy ravishda paydo bo‘lgan deb ishonishga moyil - bu gipoteza ham ilgari surilgan. Virusologiya instituti Vuxan shahrida joylashgan bo‘lib, COVID-19 tarqalishidan oldin u yerda boshqa koronaviruslar o‘rganilgan va shuning uchun turli xil variantlar, jumladan, biomaterialning sizib chiqishi va Pekin tomonidan biologik qurollar ishlab chiqilishi ko‘rib chiqilgan.
Xitoy koronavirusning laboratoriya kelib chiqishi ehtimolini rad etdi va mamlakatdan shu asosda obro‘sizlantirishni to‘xtatishni, shuningdek, bu masalani siyosiylashtirishni to‘xtatishni talab qildi.