Hayvonlar bir-birining "tilini" o‘rganishi mumkinmi?

Har yili biz hayvonlarning o‘zaro muloqoti haqida ko‘proq ma’lumot olamiz. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, fillar bir-birlarini quloqlarini silkitib va past ovozda gumburlab salomlashadi, spermatozoidlar suhbat mazmuniga qarab o‘zlarining qisqa-qisqa ovozlarini o‘zgartiradi, yalang‘och kalamush koloniyalari esa hatto o‘zlarining "shevalariga" ega.

Hayvonot olamidagi muloqot murakkab ekanligi shubhasiz. Ammo muloqotning bunday o‘ziga xos usullari mavjud ekan, biror hayvon boshqa turning "tilini" o‘rganishi mumkinmi?

Ma’lum bo‘lishicha, hayvonlarning o‘zlaridan boshqa turlarning ovozlarini yoki signallarini tushunish va hatto ulardan foydalanishni o‘rganish holatlari mavjud. Biroq bu hayvonlarning ongida nima kechayotgani haqida hali ko‘p savollar bor.

Syurix universitetining evolyusion antropologiya professori Saymon U. Taunsend "Live Science" nashriga shunday dedi: "Til insonlarga xos bo‘lgan aloqa tizimi hisoblanadi." Hayvonlarni o‘rganayotganda, olimlar "til" kabi insonga xos atamalardan foydalanish o‘rniga, muloqotning ma’lum bir tovush ma’lum bir ma’noga ega bo‘lishi kabi o‘ziga xos xususiyatlarini tekshiradilar.

Boshqa turlarning tovushlarini ilg‘ab olish masalasida qushlar eng yaxshi o‘rganilgan hayvonlardan biridir. Sayroqi qushlarning migrasiyasi bo‘yicha o‘tkazilgan bir tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, yolg‘iz qushlar o‘z migrasiya yo‘lidagi boshqa qush turlarining ovozlarini tushunishi mumkin. Bu ularga xavfsiz qolish va uzoq safar davomida yo‘l topishga yordam berishi mumkin.

Tadqiqotning birinchi muallifi va Illinoys shtatidagi Urbana-Champaign universitetining tabiiy resurslar va atrof-muhit fanlari bo‘yicha dosenti Benjamin Van Doren "Live Science" nashriga bunday dedi: "Biz aslida tasodifiy bo‘lmagan holatlarga e’tibor qaratdik, ovozlardagi qonuniyatlarni izladik."

Tadqiqotchilar qushlarning turli turlari bir-biriga yaqin joyda ovoz chiqarganini kuzatib, turlararo muloqot g‘oyasini qo‘llab-quvvatlovchi ma’lumotlarni to‘pladilar.

Ushbu tadqiqot sayroqi qushlar migrasiyasi ilgari o‘ylanganidek yolg‘iz sayohat ekanligini inkor etadi. Biroq, ularning ma’lumotlari hali qushlar nima "aytayotgani"ni aniq tushuntirib bera olmaydi.

"Turlar o‘rtasida ijtimoiy aloqalar mavjudligi haqida o‘ylash mantiqan to‘g‘ri," - deydi Van Doren. - "Menimcha, bu qichqiriqlar biz hozirda tushunayotganimizdan ko‘ra ko‘proq ma’lumotga ega bo‘lishi mumkin."

Ammo "til"ni o‘rganish faqat eshitganingizni tushunishdan iborat emas; uni gapira olish ham muhim. Aynan shu jihatda butun Afrika bo‘ylab tarqalgan kichik, qora rangli drongo qushi (Dicrurus adsimilis) ajralib turadi.

Drongolar ovqat o‘g‘irlash umidida boshqa hayvonlarning orqasidan ergashish odatiga ega.