Bilasizmi? Dunyoda faqat hushtakdan iborat til ham bor
Dunyo o‘zining rang-barangligi bilan insoniyatni hamon lol qoldirib kelmoqda. Dunyo aholisining turmush-tarzi ham har doim odamlarni qiziqtirib kelgan. Ayniqsa, u odatiy hayotimizdan farq qilsa, ikki kara qiziqish uyog‘otadi. Ana shu noodatiylik, ya’ni antiqa muloqot tiliga ega orolcha haqida filolog Eldar Asanov qiziq ma’lumotlar bilan bo‘lishdi.
Tilning juda turfa ko‘rinishlari mavjud. Masalan, Kanar arxipelagiga qarashli La Gomera orolida ispan tilining noodatiy shevalariga duch kelish mumkin. Misol uchun,hududda antiqa bir sheva bor. Bu shevaning o‘ziga xosligi shundaki, u faqat hushtakdan iborat. Aniqrog‘i, ispan tili shevalaridan birining hushtak ko‘rinishidagi varianti deyiladi.
Orol tog‘lardan iborat, shu bois cho‘ponlar o‘zaro muloqot qilish uchun shu hushtak tilini o‘ylab topgan. Hushtak oddiy tovushlarga nisbatan balandroq parda (chastota)ga ega, shu bois tog‘lar oshib adresantga osonroq yetib boradi.
Bu tilni mahalliy aholi silbo gomero (gomero hushtagi) deb ataydi. Zamona o‘zgarishi bilan bu cho‘ponlar tiliga ehtiyoj ham kamayib boryapti, shu bois til unutilib bormoqda.
Bu tilni butunlay yo‘qotmaslik uchun u mahalliy maktablarda bolalarga o‘rgatilmoqda.
Matnda xatolik topsangiz, o‘sha xatoni belgilab, bizga jo‘nating (Ctrl + Enter)
Bo'limga tegishli qiziqarli xabarlar
Fikr bildirish uchun qaydnomadan o'tishingiz so'raladi va telefon rakamni tasdiklash kerak buladi!
Cho‘ntakka zarba: Go‘sht narxi “uchib ketdi” – O‘zbekistonda mart oyida 9,1% oshdi!
Ўзбекистонда инфляция янада кучайди – йиллик кўрсаткич 10,3% га етди!
🔴 BAA sudidan shov-shuvli qaror: o‘zbekistonliklar o‘limga hukm qilindi!
БААда уч нафар ўзбекистонликнинг тақдири ҳал бўлди.
Quvayt endi Eronga oshkora va’da berdi
Эрон президенти Масъуд Пезешкиан чоршанба куни тушда Қувайт амири Наваф Ал-Аҳмад Ал-Жобир Ас-Сабоҳ билан телефон орқали суҳбатлашди
TEZKOR AXBOROT: O‘zbekistonning ba’zi hududlarini suv bosishi mumkin
4-7 апрель кунлари ёмғирлар бошланади – сел ҳудудлари эълон қилинди!
Chernobil hayvonlarida kutilmagan superqobiliyatlar aniqlandi
Олимлар бундан радиация нафақат тирик мавжудотларни йўқ қилиши, балким уларнинг организмида кутилмаган эволюция жараёнларни қўзғатиши ҳам мумкин, деган хулосага келишмоқда.
Shov-shuv! Xitoy dengiz ostida 100 million tonna neft topdi!
Денгиз тубида катта бойлик! CNOOC тарихий нефть кашфиётини эълон қилди!
Endilikda 11,25 mln so‘mdan yuqori pul o‘tkazmalari qat’iy nazoratda bo‘ladi
Бу ҳақда Марказий банк ва Бош прокуратура ҳузуридаги Иқтисодий жиноятларга қарши курашиш департаменти қарор қабул қилди.
Rossiyaning urush mashinasi tezlashmoqda
Россия ўз ҳарбий салоҳиятини таҳлилчилар башорат қилганидан ҳам тезроқ оширмоқда.
AQSh Rossiyaga "tinchlik uchun" soat qo‘ydi – muddat haftalarda hisoblanadi!
АҚШдан Россияга сўнгги огоҳлантириш: Тинчликка тайёрмисиз ёки...?
Xitoy armiyasi Tayvanni qurshovga oldi! Rasmiy videolavha e’lon qilindi
Тайван атрофида кескинлик! Хитой 76 самолёт ва 15 кема билан ҳаракатланди.
Krishtianu Ronaldu nima uchun Jorjinaga uylanmayotganligini tushuntirdi
Саудия Арабистонининг "Ан-Наср" клуби шарафини ҳимоя қилаётган жаҳон футболи юлдузи Криштиану Роналду севгилиси Жоржина Родригес билан муносабатларини нега ҳалигача расмийлаштирмагани ҳақида гапирди.
"Turk yigitlari ruslardan ayollarini tortib olmoqda"
"Россия фахрийлари" турк сериалларига қарши кураш бошлади.
Surxondaryoda pomidorni shpaklyovkaga "aylantirishdi"
Олиб борилган тезкор тадбирлар давомида аниқланишича, транзит тартибида қўшни давлатга чиқиб кетиши лозим бўлган 20 тоннадан зиёд помидор ноқонуний равишда Термиз туманидаги омборлардан бирига тушириб қолдирилган.
Putinga Ukrainadan "qo‘ng‘iroq qilishdi"
Россия президенти Владимир Путинга Украинадан одамлар "яширин тарзда" қўнғироқ қилган.
Eron oltita davlatni ogohlantirdi
Шунингдек, Эрон қуролли кучлари юқори жанговар шай ҳолатга келтирилди
Krishtianu Ronaldu o‘zining birinchi futbol klubini sotib olmoqchi
Агар "Валенсия" мавсум якунларига кўра Ла Лигани тарк этмаса, харид амалга ошиши мумкин.
Bahodir Jalolov kechagi jangidan jarohat orttirib oldimi?
Жанг якунида тарқалган видеога кўра, Баҳодир беллашувнинг иккинчи раундида қўлидан жароҳат олган.
Oilalarga 75 000 000 so‘mgacha foizsiz qarz beriladi
Мазкур маблағлар Камбағалликни қисқартириш давлат мақсадли жамғармаси томонидан ажратилади.
Zelenskiy Oq uyda janjal yuzaga keltirib, “dunyodagi eng oson bitim”ni buzdi — AQSh Moliya vaziri
Унинг сўзларига кўра, Украина президенти битимни уч марта имзолашга тайёрланган, аммо уч марта ҳам фикридан қайтган.
Yaponiyada tibbiy yordam vertolyoti dengizga qulab tushdi
Ҳодиса оқибатида 86 ёшли бемор, унинг 68 ёшли қариндоши ва 34 ёшли шифокор ҳалок бўлган.
Tramp vaziyat yomonlashsa, qizamiqga qarshi chora ko‘rishga va’da berdi
Бу ҳақда АҚШ президенти Доналд Трамп Оқ уй матбуот ҳавзаси журналистлари билан суҳбатда маълум қилган.
AQSHDA qassob pichog‘i bilan bolalarga hujum qildi
Бу ҳақида Ҳисобот New York Post расмийларга таяниб хабар бермоқда.
Myanmadagi zilzila qurbonlari soni 3500 dan oshdi
Бу ҳақда Хитой марказий телевиденияси хабар берди.
Isroilning G‘azoga bergan zarbalari tufayli kamida 43 kishi halok bo‘ldi
Бу ҳақда телеканал хабар берди Ал-Жазира манбаларга асосланиб.
Germaniyaning Duysburg shahrida tahdidlar tufayli barcha maktablar yopiladi
Бу ҳақда газета ёзмоқда Расмий маҳаллий полицияга таяниб.
Saudiya Arabistoni va AQSh hutiylarga qarshi operasiya tayyorlamoqda
Бу ҳақда CNN манбаларга таяниб хабар берди.
Parijda Marin Le Penni qo‘llab-quvvatlash uchun minglab odamlar namoyishga chiqdi
Бу ҳақда маҳаллий ОАВга таяниб, “Репорт” хабар берди .
Xitoy olimlari Osiyoda yangi zilzilalar xavfidan ogohlantirmoqda
Бу ҳақда South China Morning Post хабар бермоқда
Netanyaxu Mudofaa vaziriga G‘azodan raketa otishlariga qattiq javob berishni buyurdi
Бу ҳақда “Репорт ” бош вазир девонида маълум қилди.
Isroil harbiylari G‘azo sektorida falastinlik 15 nafar tibbiy xodimni o‘qqa tutgani va o‘ldirgani aks etgan videolavhani e’lon qildi
Жиноятни тасдиқловчи далил вазифасини ўтаётган видеолавҳани суратга олган фелдшер ҳам ўлдирилган.
Namanganda ijaraga mashina olgan maktab o‘quvchilari avariyaga uchradi
Ҳодиса оқибатида енгил машина ҳайдовчиси ва олд ўриндиғидаги йўловчи — ҳайдовчининг синфдоши бўлган бола оғир тан жароҳати олиб, шифохонага ётқизилган.
Avstriya Yevropadagi fitna haqida ogohlantirmoqda
Австриянинг "Эххпресс" газетаси фитна ҳақида огоҳлантирди .
Fransiya bosh vaziri Trampni ogohlantirdi
Байрунинг сўзларига кўра, АҚШ президентининг “ўта жиддий” қарори биринчи навбатда америкаликларга таъсир қиладиган глобал инқирозга олиб келади.
Makronning josuslik tarmog‘i ishlamay qoldi
Бу ҳақда Haber Globalга таяниб, Intelligence Online нашри мақоласида айтилади.
AQShning Yamanning Xodeyda viloyatiga bergan zarbasi natijasida kamida 70 husiy halok bo‘ldi
Бу ҳақда Яманнинг халқаро тан олинган ҳукумати ахборот, маданият ва туризм вазири Муаммар ал-Иряний баёнот берди, деб ёзади “ТАСС”.
AQShda Tramp siyosatiga qarshi yirik namoyishlar boshlandi
Мамлакат бўйлаб минглаб одамлар кўчаларга чиқди. Акцияда касаба уюшмалари, экологлар, Фаластин тарафдорлари ва ҳуқуқ ҳимоячилари иштирок этмоқда.
Xitoy AQSh bilan savdo urushida g‘alaba qozondi
Бу ҳақда Американинг The Wall Street Journal газетасидаги мақолада айтилади.
Samarqandda bosqinchilik qilgan uch nafar shaxs ushlandi
Улар 44 ёшли эркакни пичоқ билан қўрқитиб, 1 900 доллар пулини олиб кетган.
Yosh qiz kichkina tosh topadi - bu 3800 yillik qadimiy "xazina" bo‘lib chiqdi
Уч ёшли қизалоқ Ўрта бронза даврига оид, 3800 йил аввалги хазинани топди.
Европанинг энг баланд ва совуқ осмонўпар биноси қаерда жойлашгани сизни ҳайратга солади
Буни тасаввур қилиш учун айтиш мумкинки, бу бино Ню-Ёркнинг осмонўпарлар ўрмонида ҳам ўзини йўқотмай, Empire State Building ва One World Trade Center томидан ҳам баланд кўтарилади.
Янги видео Исроилнинг "ёлғонларини фош қилди" — Улар қизил Ярим Ой ходимларини атайлаб ўлдирган
Қизил Ярим Ой тиббиёт ходимларига ҳужум видеоси Исроилнинг "ёлғонларини фош этади".
Наманганда ўқувчи бошқарган автомобиль юк машинаси билан тўқнашди
2 апрель куни Наманган вилояти, Давлатобод туманида мактаб ўқувчиси томонидан бошқарилаётган Nexia-3 автомобили қарама-қарши йўналишга чиқиб, юк автомобили билан тўқнашди.
Туркияда чаёнларни тиббий ва косметологик мақсадларда етиштиришга рухсат берилди
Вазирлик томонидан қайд этилганидек, мамлакатда амалга оширилаётган бундай янгиликлар табиий компонентлар асосидаги юқори сифатли дори воситалари орқали биофармацевтика саноатини ривожлантириш имконини беради.
Наманганда ёнғин оқибатида жароҳатланган 2 бола ҳам вафот этди
Шифокорларнинг саъй-ҳаракатларига қарамай, юз, бўйин, қўл, оёқ ва сон қисмларидан куйиш жароҳатларини олган икки бола ҳам вафот этди, дейилади хабарда.
Россиянинг Кривой Рогга зарбаси оқибатида 19 киши ҳалок бўлди
Ҳар бир ракета, ҳар бир зарба берувчи дрон Россиянинг фақат урушни хоҳлаётганини исботлайди.
Тошкент вилоятида дорихонадан пул ўғирлаган эркак 8 йилга қамалди
Айбланувчи қарзларини тўлаш учун маст ҳолда жиноят содир этганини судда тўлиқ тан олган.
Журналист ва блогер Жасур Ҳамроев 42 ёшида вафот этди
Бу ҳақда Муниса Ризаева ўз саҳифасида ёзиб қолдирди.
Полша президентликка номзодлар сони бўйича рекорд ўрнатди
Полшада президентлик сайловлари 18 май куни бўлиб ўтади, иккинчи тур 1 июнда бўлиши мумкин.
Мексикада қуш гриппи билан касалланган биринчи одам аниқланди
“Репорт”нинг хабар беришича , бу ҳақда Мексика соғлиқни сақлаш вазирлиги баёнотида айтилган.
Бенямин Нетаняху 7 апрель куни Оқ уйга ташриф буюради
Исроил Бош вазири Бинямин Нетаняху душанба куни Оқ уйга ташриф буюриб, АҚШ президенти Доналд Трамп билан учрашишни режалаштирмоқда.
Техасда қизамиқ эпидемияси тасдиқланган ҳолатлар сони 481 тага етди
Бу ҳақда “Репорт” телеканали хабар берди NBC News Соғлиқни сақлаш вазирлигига таяниб.
Япониядаги бахтсиз ҳодисада 30 дан ортиқ киши жароҳат олди
Ҳозирда полиция воқеа сабабларини ўрганмоқда.
Хитой самолётлари ва кемалари Тайванга яқинлашмоқда
Бу ҳақда Тайван Мудофаа вазирлигининг Х ижтимоий тармоқдаги саҳифасида хабар берилган.
Трамп тарифларидан сўнг дунёнинг энг бой одамлари бир кунда 208 миллиард доллар йўқотишди, - Bloomberg
Трампнинг йирик божлар жорий этиши жаҳон бозорларининг кескин пасайишига сабаб бўлди, деб хабар бермоқда Bloomberg. Дунёнинг энг бадавлат 500 кишиси бир кунда уларнинг бойлиги 208 миллиард долларга камайганини кўрди, ярмидан кўпи ўртача 3,3 фоизга камайган.
Лавров Путиннинг махсус вакили билан ўриндиқ учун тортишди
Россия президенти Владимир Путин АҚШ билан музокаралар олиб бориш учун ўзаро келишмовчилик мавжуд бўлган музокарачиларни Саудия Арабистонига юборди.
АҚШ Россияга "тинчлик учун" соат қўйди – муддат ҳафталарда ҳисобланади!
АҚШдан Россияга сўнгги огоҳлантириш: Тинчликка тайёрмисиз ёки...?
АҚШ Россия тинчликни истамаслигини англаб етди
Саволлар қолмади. Ермак АҚШга Россия ҳақидаги ҳақиқатни очди.
Босқинчи Исроил аёл ва унинг қизини ўлдирди
Сўнгги бир кунда Ғазо бўйлаб амалга оширилган Исроил ҳужумларида асосан аёллар ва болалар ўлдирилмоқда.
Нурафшонда ҳам боғча опа болаларни калтаклади
Шу куннинг ўзида шаҳар Мактабгача ва мактаб таълими бўлими томонидан масъуллардан иборат ишчи гуруҳ тузилиб, муассасада ўрганиш ишлари олиб борилган.
%20deb%20ataydi.%20Zamona%20o%E2%80%98zgarishi%20bilan%20bu%20cho%E2%80%98ponlar%20tiliga%20ehtiyoj%20ham%20kamayib%20boryapti%2C%20shu%20bois%20til%20unutilib%20bormoqda.&image=https%3A%2F%2Faniq.uz%2Fphotos%2Fnews%2FhpdWP3vXlWaGOMe.jpeg&noparse=true){kind=link}