МДҲ давлатларининг тарих дарсликлари Россияда танқидга учради

МДҲ давлатларининг тарих дарсликлари Россияда танқидга учради

Россия Фанлар академиясининг Ижтимоий фанлар бўйича илмий ахборот институти МДҲ ва Яқин Шарқ мамлакатлари тарих дарсликларида Россиянинг намоён бўлишини таҳлил қилувчи тадқиқот ўтказди. Тадқиқотчилар постсовет мамлакатларидаги кўплаб дарсликларда Россия мустамлакачи давлат сифатида кўрсатилган деган хулосага келишди.

Қозоқ дарсликларида Россия империяси Қозоғистондан ҳарбий ва иқтисодий манфаатлари йўлида фойдаланишга интилган давлат сифатида кўрсатилган. СССР сиёсати, айниқса, 1921 йилги очарчилик билан боғлиқ ҳолда ҳам танқид қилинди. ИНИОН маълумотларига кўра, дарслик муаллифлари Россия империясининг сиёсатини «тажовузкор ва самарасиз» деб таърифлаб, Пётр Столйпиннинг кўчириш сиёсатини мисол қилиб келтирадилар.

ИНИОН таҳлилига кўра, Озарбайжон дарсликларида Совет ҳокимиятининг ўрнатилиши «хоин кучлар» кўмагида амалга оширилган «ҳарбий босқин» деб аталади. 19-20-асрлардаги Қорабоғ можароси ва бошқа салбий воқеаларга Россия сабабчи бўлган кўринади. Дарслик муаллифларининг таъкидлашича, бутун Совет тизими «Россия манфаатларини қондириш ва унинг гегемонлигини таъминлашга қаратилган».

Ўзбек дарсликларида Ўрта Осиёнинг қўшиб олиниши зўравонлик билан босиб олинганлик сифатида тасвирланган. Муаллифларнинг ёзишича, Россия Ўзбекистоннинг миллий ўзига хослигига ҳам, иқтисодий аҳволига ҳам зиён етказган. Шу билан бирга, ИНИОН Ўзбекистонда чор Россиясининг мустамлака қилинган Туркистондаги сиёсатининг «прогрессив оқибатлари» ҳақидаги баҳс-мунозараларга сабаб бўлаётганини таъкидлади.

Қирғизистон ва Тожикистон дарсликларида Россия таъсири ижобийроқ тасвирланган. СССРнинг ушбу мамлакатларнинг халқ хўжалиги, таълими ва саноатини ривожлантиришга қўшган ҳиссаси қайд этилган. Тожик тарихчилари Россияда коммунистларнинг ҳокимият тепасига келишини ижобий баҳолайдилар, бу эса, уларнинг фикрича, тожик халқининг мустақил давлатчиликка эга бўлишига олиб келди.

Россия Ташқи ишлар вазирлиги аввалроқ айрим хорижий тарих дарсликлари мазмунидан норозилигини билдирган эди. Август ойида вазирлик арман тилидаги дарсликни «18-аср охири ва 19-аср бошларида Жанубий Кавказда содир бўлган воқеаларнинг бузиб кўрсатилгани» учун танқид қилган эди.

«Мен ҳам барчамиз каби Россиядан ташқарида ҳамма жойда рухсат берилган, янги мустақил давлатлар тарихининг миллий версияларида биз хоҳлаганчалик тақдим этилмаган талқинлардан хавотирдаман», деди давлат раҳбарининг биринчи ўринбосари.


Матнда хатолик топсангиз, ўша хатони белгилаб, бизга жўнатинг (Ctrl + Enter).

Бўлимга тегишли қизиқарли хабарлар

Фикр билдириш учун қайдномадан ўтишингиз сўралади ва телефон ракамни тасдиклаш керак булади!

Дунёдаги энг кекса тимсоҳ — 1900-йилдан бери тирик ва 10 000 дан ортиқ наслнинг отаси билан танишинг

Нил тимсоҳлари Африканинг энг даҳшатли йиртқичларидан бири бўлиб, ўзининг улкан ҳажми, кучи ва яширинлиги билан машҳур.

Бугундан республикамиз ҳудудларида кучли ёғингарчилик (ёмғир—қор) бўлиши кутилмоқда

Жорий нам ҳаво оқимлари 14 октябрь кундуз куни республиканинг катта қисмида, тунда ва 15 октябрь кундуз куни водийда ҳам 'яхшигина' тинимсиз ёмғир ёғдириши мумкин экан.

Сунъий интеллект 2028 йилда Криштиану Роналду 1000 та голли маррага етганида Лионел Месси қанча гол уришини башорат қилди

«Манчестер Юнайтед»даги собиқ жамоадоши Рио Фердинанд билан мулоқотда Роналду фаолияти давомида 1000 та гол урган биринчи футболчи бўлиш истагини билдириб, шундай деган эди...

Россиянинг "ўлим савдогари" ишга қайтди

Америка қамоқхонасида 12 йил вақт ўтказгандан сўнг баскетболчи Бритни Грайнер эвазига Россияга қайтган қурол савдогари Виктор Бут одатий иш билан шуғуллана бошлади. Энди у...

Миллий гвардия полковниги вафот этди

Миллий гвардия Моддий таъминот бошқармаси бош мутахассиси, нафақадаги полковник Купрянов Михаил Николаевич вафот этди.

ЖЧ-2026, саралаш. Гуруҳимиздаги вазият қандай?

АҚШ ва Канада мезбонлигида 2026 йилда ўтадиган Жаҳон чемпионати ўйинлари учун саралаш баҳслари давом этмоқда.

Эрон билан «ракета тенниси» Исроилнинг заифлигини кўрсатди

Теҳроннинг яқинда амалга оширган ракета ҳужуми таҳлили шуни кўрсатадики, Исроилнинг ракета ҳужумига қарши мудофаа тизими энгиб бўлмас даражада эмас.

Исроил Женинни босиб олди

Исроил армияси тонгда Иордан дарёсининг Ғарбий соҳилидаги Женин шаҳрини босиб олди.

Тошкентлик фуқаро 6 миллион рублга «Жигули» автомобилига Ауди РС7 салонини киритди

Бу ҳақда Но Лимитс Телеграм канали хабар берди .

Эрон Исроил билан урушга тайёр

Эрон қуролли кучлари Исроилнинг яқинда Эроннинг ракета ҳужумига эҳтимолий жавобига тўлиқ тайёр, деди Ислом Республикаси ташқи ишлар вазири Аббос Арагчи.

Россия Ўзбекистондан тушунтириш сўради

Бу ҳақда Россия ОАВсида хабарлар тарқалди.

Эрон зарбасидан кейин Исроил ҳаво кучлари базасининг сунъий йўлдош тасвирлари эълон қилинди

Эрон Исроилнинг энг янги самолётларини йўқ қилганини маълум қилганди.

Афғонистон: Биз 2 империяни йўқ қилдик, кейингиси – АҚШ

"СССР Афғонистонга кирганида уларнинг империяси парчаланиб, Россияга айланди".

Пенсия ёши ошиши ҳақидаги гап-сўзларда жон борми?

Бундан тўрт кун олдин, яъни 2024 йил 23 сентябр куни Вазирлар Маҳкамасининг “Давлат пенсия таъминоти тизимини ислоҳ қилиш концепциясини ишлаб чиқиш бўйича ташкилий чора-тадбирлар тўғрисида”ги 600-сонли қарори қабул қилинди.

Ўзбекистонда 1—4 октябрь кунлари кутилаётган об-ҳаво эълон қилинди

Ўзбекистонда 1—4 октябрь кунлари ўртача илиқ ва асосан қуруқ об-ҳаво кузатилади, деб хабар бермоқда “Ўзгидромет”.

Биринчи марта! Киев чекинишга тайёр...

Киевда уруш бошланганидан бери биринчи марта Россияга ҳудудий имтиёзлар бериш масаласи муҳокама қилинди.

Аҳоли сонининг келажакдаги ўсишига туртки бўлган Топ-10 та давлат

2037 йилга бориб дунё аҳолиси тўққиз миллиардга етиши кутилмоқда. Хўш, бу одамлар қаэрда яшайдилар?

Жапаров Ғарбга Бишкекка ақл ўргатмаслигини айтди

Европа Қирғизистон Россия ёки МДҲ билан ҳамкорлик қилмаслиги кераклигини кўрсатмоқда, деди Қирғизистон президенти Садир Жапаров.

Ҳусийлар денгиз жангини эълон қилди

Ҳусийлар Исроил билан тўғридан-тўғри денгиз тўқнашувига ҳарбий тайёргарлик бошланганини эълон қилди.

Башорат: Корея ярим оролида уруш бошланиши мумкин

Жанубий Корея Мудофаа вазирлиги КХДР жанубий кореяликларга зарар етказса, "Ким Чен Иннинг режими тугатилиши" ҳақида огоҳлантирмоқда.

Блокадаги Ғазо секторида Исроил геноциди қурбонлари сони 42 227 нафарга етди.

2023-йил 7-октабрдан буён Исроил тажовузи натижасида жароҳатланганлар сони 98 минг 464 нафарга етди.

Британия Украинани катта таҳдиддан огоҳлантирди

Донетск Халқ Республикасининг Покровск шаҳрининг йўқолиши Украина пўлат саноатининг йўқ қилинишига таҳдид солиши мумкин . Британиянинг The Economist нашри тегишли огоҳлантириш билан чиқди .

Россия учинчи жаҳон урушидан олдин Европани «тўхтатиш ва жазолашга» чақирмоқда

Европани тўхтатиш керак, чунки у учинчи жаҳон урушинига «ҳаракат қилмоқда». Бу ҳақда Миллий тадқиқот университети Иқтисодиёт олий мактаби Жаҳон иқтисодиёти ва жаҳон сиёсати факультети илмий директори Сергей Караганов маълум қилди РИА Новости .

Исроил аскарлари Ғазодаги касалхонага зарба берди

Бу ҳақда Исроил мудофаа кучларининг Телеграмъдаги каналида маълум қилинди .

Хитой армияси Тайван атрофида машқларни бошлади

Хитой Халқ Озодлик Армияси Тайван атрофида қўшма қилич 2024Б машқларини бошлади. Бу ҳақда ПЛА жанговар қўмондонлигининг Шарқий ҳудуди расмий вакили, катта полковник Ли Си маълум қилди, дея хабар беради «ТАСС» .

Мексикада сумкаларда боши кесилган жасадлар ва кесилган бошлар топилди

Мексика полицияси йўлда бешта боши кесилган жасад ва бир қоп кесилган бошни топди. Бу ҳақда Гонконгнинг South China Morning Post газетаси Халиско штати прокуратурасига таяниб хабар берди .

Ҳизбуллоҳ Ливандаги Исроил аскарларига зарба берди

Ҳизбуллоҳ шиа жангарилари Ливан жанубида исроиллик аскарларнинг контсентрациясига ҳужум қилишди . Бу ҳақда Ҳизбуллоҳ матбуот хизмати хабар берди .

Юнусободда янги қурилаётган бинода ёнғин содир бўлди

Шунга кўра, ёнғин-қутқарув экипажи соат 15:36 да воқеа жойига етиб бориб, ёнғин соат 16:03 да ёнғин ўчирилган.

Исроил шимолидаги Бинямин-Гиват-Адада ҳарбий базасига дрон ҳужуми натижасида 39 нафар исроиллик аскар яраланди

Хабар берилишича, дрон база ҳудудидаги ошхонага қулаган

Туск қочқинларга бошпана беришни тўхтатиш ҳуқуқини эълон қилди

Полша бош вазири Доналд Туск қочқинларга бошпана беришни тўхтатиш ҳуқуқини талаб қилмоқда. Бу ҳақда РИА Новости хабар бермоқда .

Туркия аэропортида чақмоқ уриши оқибатида бир киши жабрланди

Туркиянинг Ризе-Артвин аэропортида чақмоқ уриши оқибатида бир киши жароҳатланди. Бу ҳақда фуқаро авиациясининг ҲаваСосялМедя онлайн платформаси сайтида хабар берди .

Исроил Ҳизбуллоҳнинг Ливаннинг чегара ҳудудларига киришига рухсат бермаслигини айтди

Бу ҳақда мудофаа вазири Ёав Галант маълум қилди, дея хабар беради «РИА Новости» .

Европа Иттифоқи Венгрия позициясини четлаб ўтиб, Украинага ёрдам кўрсатиш йўлини излай бошлади

Европа Иттифоқи Украина Қуролли Кучларига Венгрияни четлаб ўтишга ёрдам бериш учун ихтиёрий бадалларни жорий қилиши мумкин.

Мисрда икки поезд тўқнашиб кетди, жабрланганлар бор

Воқеа жойига 23 та тез ёрдам машинаси етиб келган.

Россия қўшинлари Запорожье мудофаа чизиғини ҳам ёриб ўтди

Россия қўшинлари Запорожье фронт чизиғининг Времевск йўналишида Украина Қуролли кучлари мудофаасини ёриб ўтди ва Левадное қишлоғининг шимолий чеккалари устида Россия байроғини кўтарди.

Deepstate: Руслар Курск вилоятида тўққиз нафар украиналик аскарни отиб ташлаган

Украина Омбудсмани Дмитрий Лубинец БМТ ва Халқаро Қизил Хоч қўмитасига Украина ҳарбий асирларининг қатл этилиши ҳақидаги навбатдаги хабарни текшириш илтимоси билан мурожаат қилди.

«Милтон» тўфони 50 миллиард доллар зарар етказди — Байден

«Милтон» тўфони етказган зарар — 50 миллиард доллар. Бу ҳақда баёнот берган АҚШ президенти Жо Байден унинг маъмурияти Флорида штатининг давлат ва маҳаллий раҳбарлари билан доимий алоқада бўлиб, керакли барча ресурслар билан таъминлаётганини маълум қилди.

Хитой аҳолисининг 21,1 фоизини 60 ёшдан ошганлар ташкил қилади

Расмий ҳисоботга кўра, Хитойнинг 60 ва ундан катта ёшдаги аҳолиси 2023 йилда қарийб 297 миллион кишига етди, бу мамлакат умумий аҳолисининг 21,1 фоизини ташкил қилади. Бу ҳақда Синхуа хабар бермоқда .

Остонада қиш: бир суткада 120 га яқин ЙТҲ, 12 киши жароҳатланди

Биринчи қор Қозоғистон автойўлларида муаммолар туғдиришни бошлади. Хусусан, пойтахт Остонада бир кунда 120 га яқин йўл-транспорт ҳодисаси қайд этилиб, 12 киши жароҳатланган.

Туркия 40 та немис жангчисини сотиб олмоқчи

«Самолёт Америкада ишлаб чиқарилган эмас, лекин у ишлатадиган авионика тизимлари ва ўқ-дорилари таниш ва бу катта афзаллик. Аммо бизнинг энг катта устунлигимиз AESA радарига эга қирувчи самолётнинг мавжудлиги бўлиб, биз уни Eurofighter билан бирга биринчи марта оламиз», — деб ёзади нашр.