Чоршанба куни Арманистон ҳукумати ҳокимиятни эгаллаш бўйича йирик режа фош этилганини маълум қилди ва ўтган йилги кўчалардаги норозилик намойишлари етакчиси, архиепископ Баграт (Галстанян) бошчилигида 14 кишини қўлга олди.
Ҳокимиятга яқин оммавий ахборот воситалари ва жамоат арбоблари бу суиқасд ортида Россия турганини иддао қилмоқда, аммо Кремлдагилар буни Арманистоннинг ички иши, дея аташмоқда, деб ёзади BBC.
Қўлга олинганларнинг адвокатлари уларнинг айбиларини рад этиб, бу ишни сталинча репрессиялар тўлқини билан таққосламоқда.
Миллиардер, собиқ президентлар ва Россия — ҳукумат кимларни суиқасд билан боғламоқда?
Сешанба куни Арманистон бош вазири Никол Пашинян мухолифатдаги манбалардан олингани айтилган ҳужжатни эълон қилди, аммо оппозиция вакиллари уни сохта деб атади. Ҳозирча мазкур ҳужжатнинг ҳақиқийлигини мустақил тарзда тасдиқланмаган.
Режада ҳокимиятни босқичма-босқич эгаллаш бўйича ҳаракатлар баён этилган. Арманистон ҳукумати бу суиқасд 2024 йилнинг ёзида амалга оширилмоқчи бўлганини айтмоқда, бироқ Арманистон Тергов қўмитаси эълон қилган ҳужжатда июл-сентябр ойлари тилга олинган.
Эртаси куни, 25 июнь кун ҳуқуқ-тартибот органлари архиепископ Багратни қўлга олиб, унга террорчиликка тайёргарлик кўриш ва ҳокимиятни эгаллашга чақириш айбловини қўйди.
Арманистонда «Ҳазрат Баграт» деб танилган мазкур шахс — 54 ёшдаги, харизматик жамоат арбобидир. У Арманистон апостоллик черкови (ААЧ)нинг юқори мартабали иерархи бўлиб, ушбу черковга мамлакат аҳолисининг 90 фоизидан ортиғи мансуб.
2018 йилда Баграт Пашинянни ҳокимиятга олиб келган намойишларни қўллаб-қувватлаган, аммо кейинчалик мухолифат сафига ўтган. Унинг Россия тарафдори экани ҳақида ҳам айтиш мушкул — у Буюк Британия ва Канадада таҳсил олган ва ишлаган.
Ундан ташқари яна 13 киши қўлга олинди, улар орасида мухолифатдаги «Дашнақцутюн» партияси раиси ўринбосари Игор Саркисян ҳам бор. Шунингдек, мухолифатдаги «Арманистон» блокидан бўлган парламент депутати Артур Саркисяннинг уйида ҳам тинтув ўтказилди.
Ҳукумат томонидан ошкор қилинган ва ҳақийқийлигини дарҳол текшириш имкони бўлмаган аудиёзувларда архиепископ Баграт гўёки рози бўлмаганларни отиб ташлаш ва ҳокимиятни зўрлик билан эгаллашни таклиф қилаётгани эшитилади.
Қўлга олиш вақтида архиепископ ўзига қўйилаётган айбловлар устидан кулган, аммо ҳукумат томонидан тақдим этилган далилларга изоҳ бермаган.
Ҳукумат вакиллари, уларнинг таъкидлашича, тинтувлар вақтида суиқасд тарафдорларининг уйларидан ўқотар қуроллар топилганини, бу қуроллар ҳокимиятни эгаллашда ишлатилиши кўзда тутилганини айтмоқда. Аммо ҳукумат танқидчилари бу видеоларда фақат овчилик қуроллари акс этганини қайд этмоқда.
Қўзғолон режаси бор деган ҳужжатда ўтган ҳафта қўлга олинган россиялик-арманистонлик миллиардер Самвел Карапетян ҳамда Арманистоннинг икки собиқ президенти суиқасдчилар қаторида тилга олинган. Режани молиялаштирганлар сифатида эса Россия давлат корпорацияларига тегишли бўлган «Газпром Армения» ва «Жанубий Кавказ темир йўллари» компаниялари кўрсатилган.
Архиепископ Баграт қўлга олинганидан сўнг ҳокимиятдаги айрим шахслар ва уларнинг тарафдорлари бу суиқасд ортида Россия турганини билвосита айта бошлади. Масалан, парламент спикери ўринбосари Рубен Рубинян архиепископга мурожаат қилиб: «Энди, ҳазратлари, сизга «хорижий куч марказлари» ҳам ёрдам бера олмайди», деди. Бу ерда «хорижий марказлар» деганда Москва назарда тутилмоқда.
Пашинян ҳукумати Россия кўмагида тўнтариш уюштирилиши эҳтимолидан жиддий хавотирда. BBCʼнинг турли йиллардаги суҳбатдошлари — вазирлар махфийлик шарти билан шундай хавф ҳақида гапирган. Москва эса бу айбловларни ҳар доим рад этиб келган.
«Арманистонда сиёсий мухолифат сифатида Кремл ҳаракат қилмоқда — унинг ролини эса шу ердаги ижрочилар бажараяпти. Ҳукумат буни ҳозирча ошкор айтмаяпти, эҳтимол, Кремл билан мулоқот каналларини ёпмаслик учун», — деб ёзган ҳукуматга яқин фаол Артур Сакунц. У ўз даъволарига далил келтирмаган.
«Бу Арманистоннинг ички ишидир, — деди Кремл матбуот котиби Дмитрий Песков архиепископ Баграт қўлга олиниши муносабати билан. — Биз, албатта, Арманистонда қонун устуворлиги, осойишталик сақланишидан манфаатдормиз. Ва Арманистон гуллаб-яшнаётган, барқарор ва Россия учун дўст мамлакат бўлишини истаймиз».
Бу Арманистонда сиёсий таранглик авж олган пайтда ҳокимиятдаги кучлар Москвага аралашув айбловини қўйиши биринчи марта эмас.
2023 йил сентябрида ҳукуматга яқин Telegram-каналлардан бири Кремл Пашинянни ағдариш учун Арманистонга 3000 нафар «Вагнер» жангчисини юборгани ҳақида хабар тарқатган эди. Лекин бу иддаони тасдиқловчи ҳеч қандай далил келтирилмаган ва Россия Ташқи ишлар вазирлиги буни провокация, деб атаган.
«Ҳокимият партиясида Москва доимо қандайдир жараёнларни бошлашга уринаётгани ҳақида жиддий хавотир мавжуд, — дейди арман сиёсатшуноси Тигран Григорян. — Бу хавотирлар қай даражада асосли ёки асоссиз эканини аниқ айтиш мушкул. Аммо улар бу хавфларни мунтазам равишда кўриб туришади».
Дунёвий ҳокимият руҳоний раҳбариятга қарши
Жиноят ишида асосий айбланувчи сифатида архиепископ Баграт кўрсатилаётган бўлса-да, Арманистон бош вазири Никол Пашинян бу суиқасд ортида Арманистон апостоллик черкови (ААЧ) раҳбари — Католикос Гарегин II ҳамда россиялик ва арманистонлик миллиардер Самвел Карапетян турганини даъво қилмоқда.
Руҳонийнинг ҳимоячилари бу айбловларни рад этмоқда — уларнинг таъкидлашича, Арманистонда шунчаки черков раҳбарини қўлга олиш ҳатто сталинча таъқиблар давридан бери кузатилмаган.
«Архиепископ Баграт мустақил равишда ҳаракат қилган ва тергов органлари эълон қилган материалларда ҳам черковнинг бу ишга алоқадорлиги кўрсатилмаган», — дея унинг адвокати сўзларини келтиради News.am нашри.
Пашинян ААЧ раҳбари билан очиқ низода. У католикосни руҳонийларга хос бўлган никоҳсиз ҳаёт ваъдасига хиёнат қилишда айбламоқда ҳамда уни истеъфога чиқишга чақирмоқда. Арманистонда черков давлатдан ажратилган, аммо маҳаллий сиёсатшунослар бу можарони сиёсий кураш деб баҳоламоқда — сўнгги йилларда черков мухолиф фикрларнинг таъсирли овозига айланди ва бу орада мамлакатда парламент сайловлари ҳам яқинлашмоқда.
Миллиардер Карапетян Арманистон сиёсий ҳаётида бевосита иштирок этмайди, бироқ ўтган ҳафта у ААЧни қўллаб-қувватлашини билдириб, зарурат туғилса, черковни «ўзича» ҳимоя қилишини айтди.
Айни шу куни у ҳокимиятни эгаллашга даъват этганлик айблови билан қўлга олинди — ҳукумат унинг сўзларини айнан шундай талқин қилган. Карапетяннинг ҳимоячилари барча айбловларни рад этмоқда.
“UzAuto Motors” 2025 йил 21 июлдан бошлаб мижозларга Chevrolet Onix, Tracker ва Damas моделдаги автомобилларни янги шартларда харид қилиш имконини тақдим этмоқда.
Арманистон Бош вазири Никол Пашинян Қорабоғ масаласида ўзининг сиёсий қарорини кеч қабул қилганини тан олди. Унинг таъкидлашича, мазкур қадамда кечикканлик минтақавий зиддиятларни чуқурлаштирди.
Россия чегарачилари сўннги пайтларда Ўзбекистон ва Тожикистон фуқароларини радикал диний каналларга обуна бўлгани учун мамлакатга киритишдан бош тортмоқда. Бу ҳолат ТАСС агентлиги ўрганган 20 дан зиёд суд материалларида қайд этилган.
Эронда кузатилаётган ғайритабиий иссиқ об-ҳаво туфайли сув омборларидаги сув сатҳи сўнгги бир асрдаги энг паст даражага тушди. Бу эса мамлакат бўйлаб сув ва электр таъминотида жиддий узилишларга сабаб бўлмоқда.
Туркия Президенти Ражаб Тоййиб Эрдўған Истанбулда бўлиб ўтаётган IDEF-2025 мудофаа кўргазмасида нутқ сўзлар экан, Ғазода рўй бераётган воқеаларга нисбатан жаҳон ҳамжамиятининг сукутини қаттиқ танқид қилди.
АҚШнинг собиқ президенти Дональд Трамп Барак Обамани 2016 йилги президентлик сайловларида Россия уни қўллаб-қувватлагани ҳақида жамоатчилик фикрини атайлаб шакллантирганликда айблади.
Фаластин Соғлиқни сақлаш вазирлигининг маълум қилишича, муҳосарадаги Ғазо секторида сўнгги 24 соат давомида очлик ва кам овқатланиш оқибатида 18 киши ҳалок бўлди.
Украина президенти Владимир Зеленскийнинг маълум қилишича, ўтган тун давомида Украина шаҳарлари ва аҳоли пунктларига 420 дан ортиқ дрон ва 20 тадан ортиқ ракета билан ҳужум қилинган. Ҳужумлар натижасида 2 киши ҳалок бўлган, 15 киши яраланган.
Суриянинг Эс-Сувейда вилоятида друзлар қўмондони Ҳикмат ал-Ҳижрига қарашли кучлар томонидан наслдан-насл яшаб келган уйларидан мажбуран чиқарилган бедуин араб оилаларининг бир қисми эвакуация қилинди.
Исроил армиясининг амалдаги ва собиқ ҳарбийлари The Wall Street Journal нашрига маълум қилишича, Исроил аскарлари Ғазо секторида гуманитар ёрдам тарқатиш пункти яқинида оқ байроқ кўтариб турган палестинлик фуқароларга нисбатан ўқ узганини тан олди.
16 июл куни Исроил ҳарбий самолётлари Сурия пойтахти Дамашқдаги муҳим объектларга — Мудофаа вазирлиги, Ҳарбий штаб ва Президент саройи атрофига зарба берди. Бу ҳужум оддий ҳаво зарбаси эмас эди — бу аниқ сиёсий стратегиянинг давомидир.
Болгарияда дипломатнинг машинасига ортилган 200 килограммдан зиёд гиёвандлик моддаси мусодара қилинди. Таъкидланишича, мамлакат тарихида бунчалик йирик наркотик партияси биринчи марта фош қилинди.
АҚШнинг Исроилдаги элчиси Майк Хакаби Исроил ҳукуматининг масиҳий ташкилотлар ва уларнинг хорижий ходимларига нисбатан ҳаракатларидан жиддий норозилик билдирди.
Санкциялар таркибига қурол етказиб беришни тўхтатиш, ҳарбий ҳамкорлини якунлаш, суд орқали жавобгарликни кучайтириш, шунингдек, Исроил компанияларга нисбатан иқтосодий чекловлар жорий этиш каби бандлар киради.
Ижтимоий тармоқларда тарқалган, ўзини гўёки дефектолог-психолог деб атаган Д.Ж дудуқланган болаларни сўкиниш ва қўрқитиш усулида даволашга урингани акс этган видеохабар бўйича Болалар омбудсмани 2024 йилнинг якуни ва 2025 йил январ ойида ўрганиш олиб борган ва бу ҳақда жамоатчиликка маълумот берган.
Ўзбекистон Республикаси Экология вазирлиги ва унинг ҳузуридаги Давлат экологик экспертиза маркази, шунингдек, оммавий ахборот воситалари вакиллари учун Озарбайжонга пресс-тур ташкил этилди. Пресс-тур давомида журналистлар “Sea Breeze” компаниясининг Боку шаҳридаги фаолияти билан яқиндан танишдилар ва унинг халқаро экологик стандартларга қай даражада мос келиши ўрганилди.
Бюджетдан ташқари пенсия жамғармасининг Оҳангарон туман бўлими бошлиғи маҳаллий фуқаронинг йўқолган меҳнат дафтарчасини тиклаб, уни ёшга доир пенсияга чиқариб бериш эвазига 1500 АҚШ долларини пора сифатида олган вақтида унинг ноқонуний ҳаракатларига чек қўйилди.
2025 йил 14 июль куни Исроил армияси Ғазо секторидаги бир нечта ҳудудларга кенг кўламли ҳаво ва артиллерия зарбаларини амалга оширди. Маҳаллий тиббий манбалар ва гувоҳларга кўра, ушбу ҳужумлар натижасида камида 11 фаластинлик ҳалок бўлган, ўнлаб тинч аҳоли жароҳатланган.
Маҳаллий манбаларга кўра, тўқнашувлар ҳар икки томон вакилларининг бир-бирларига тегишли автомашиналарни олиб қўйиши ортидан бошланган. Низо тез орада оғир қуроллар қўлланилган шафқатсиз жангларга айланди.
Украинага қарши урушда Россия армияси сафида жанг қилган 66 нафар Ўзбекистон фуқароси ҳалок бўлди. Уларнинг кўпчилиги қамоқдан озодликка чиқиш умиди билан урушда қатнашган. BBC ва «Медиазона» манбаларига кўра, улар асосан «Вагнер» гуруҳи орқали фронтга юборилган.
Япония жануби-ғарбидаги Токара ороллари атрофида июн охиридан буён 1,9 минг мартадан кўпроқ зилзила қайд этилгани ҳақида мамлакат бош метеорология бошқармаси маълум қилди.
Бу ҳақда Трамп NBC News телеканалига берган интервьюсида маълум қилган ва АҚШ, НАТО ҳамда Украина ўртасидаги янги ҳарбий ёрдам келишувининг тафсилотлари билан ўртоқлашган.
АҚШнинг президенти Дональд Трамп 2024 йилдаги ҳомийлар йиғилишида сўзлаб, Россия президенти Владимир Путинни Украинага ҳужум қилмаслик учун Москвага бомба ташлаш билан таҳдид қилганини маълум қилди.
БМТнинг Аҳолишунослик жамғармаси (ЮНФПА) маълум қилишича, Ғаза секторида тахминан 50 минг ҳомиладор ва эмизикли аёл бир неча кундан бери овқатга етиб бормай, жуда оғир шароитда яшамоқда.
Россия президенти Владимир Путин Роман Старовойтни транспорт вазири лавозимидан озод қилгач, у ўз жонига қасд қилгани ҳақида хабарлар тарқалди. Фожиага нима сабаб бўлган?
Исроил томонидан қўзғатилган гуманитар инқироз, Ғазога нисбатан кучайтирилган блокада ва инсонпарвар ёрдамларнинг киришини тўсиш билан янада оғирлашмоқда.
Техасда кучли ёмғир ва Гвадалупе дарёсининг тошиб кетиши оқибатида юзага келган сув тошқини оқибатида камида 104 киши ҳалок бўлди. Бу ҳақда The New York Times нашри хабар берди.
Исроил армиясининг қамал остидаги Ғазо секторига қилган навбатдаги тонгги ҳаво ҳужумлари натижасида камида 10 фаластинлик ҳалок бўлди. Марҳумлар орасида бир чақалоқ ҳам бор. Яна кўплаб инсонлар жароҳат олди.
Давлат нефть корпорацияси Бадаловнинг “тўсатдан ўлими”га бағишланган пресс-релизда унинг раҳбарлигида “қисқа вақт ичида кенг кўламли илм-фанни талаб қилувчи лойиҳалар амалга оширилганини” таъкидлади
Исроил Ғазо сектори аҳолиси, хусусан, болаларни атайин оч қолдирмоқда, яъни очликдан қурол сифатида фойдаланмоқда. Defence for Children International ва Doctors Against Genocide ташкилотлари томонидан эълон қилинган “Бутун авлодларнинг оч қолдирилиши” ҳисоботида шундай хулоса илгари сурилган.
Арманистон суди уни “ҳокимиятни эгаллаб олишга чақиришда” айблаб ДХХ қамоқхонасига жойлаштирди. Шу вақтнинг ўзида унга тегишли бўлган "Арманистон электр тармоқлари" (АЭТ) компаниясини миллийлаштириш бошланди.
Исроил оммавий ахборот воситаларининг хабар беришича, АҚШ расмийлари Ғазо секторида отишмаларни тўхтатиш ва асирларни алмашиш бўйича келишувга эришиш мақсадида Исроилга босим ўтказишга тайёрланмоқда.
Шу билан бирга, NDMA келгуси 12 дан 24 соатгача мамлакатнинг катта қисмларига таъсир қилиши кутилаётган кучли ёмғир ва момақалдироқ ҳақида огоҳлантирди.