Yosh bolani erkalab-o‘pish bilan ro‘za ochiladimi?

Savol: G‘iybat qilsa, yolg‘on gapirsa ro‘za ochiladi deb o‘ylagan kishi g‘iybat qilib qo‘yib, qasddan taom yesa kafforat lozim bo‘ladimi?

Javob: Shunday deb o‘ylab, qasddan yeb-ichib yuborsa, qazo ham, kafforat ham vojib bo‘ladi.

Savol: Qo‘li bilan shahvatini qondirsa, ro‘za ochiladimi?

Javob: Bu ish har holatda ham gunoh hisoblanadi. Qo‘li bilan shahvatini qondirsa, ma’nan yaqinlik holati topilib, suratan topilmagani uchun ro‘za ochiladi va qazo lozim bo‘lib, kafforat vojib bo‘lmaydi.

Savol: Ro‘zador kunduzi uxlab, tushida ehtilom bo‘lib qolsa, ro‘zasi ochiladimi?

Javob: Tushida bulg‘ansa yoki qarash tufayli maniy to‘kilsa, ro‘za ochilmaydi (qo‘li bilan ushlashi natijasida yoki biror narsaga ishqalanish oqibatida maniy to‘kilsa, qazo lozim bo‘ladi).

Savol: Ro‘zador kishi isiriq, bug‘ va shunga o‘xshash narsalarni hidlasa ro‘zasi ochiladimi?

Javob: Ro‘zadorligi esida turib, qasddan tutun yutsa, isiriq hidini yutsa, dorivor o‘tlarning bug‘ini og‘iz-burni bilan ichiga yutsa, ro‘zasi ochiladi.

Savol: Suriladigan dori (maz) va shu kabi vositalarni badanga surtsa ro‘za ochiladimi?

Javob: Ro‘za ochilmaydi. Terining orasidan yog‘ kabi narsalarning ichkariga kirishi ro‘zani ochmaydi.

Savol: Ro‘zador sho‘r suvda og‘zini chaysa bo‘ladimi?

Javob: Suv chuchuk bo‘lsin, sho‘r bo‘lsin, ro‘zador u bilan tahorat olsa ham, og‘zini chaysa ham bo‘ladi.

Savol: Kasal va musofir Ramazon oyida ro‘za tuta olmasa-da, o‘zini yeb-ichishdan to‘xtatib turishi kerakmi?

Javob: Ramazon kunlarida bemor bo‘lgan va safarga chiqqan kishilar ro‘zadorga o‘xshab o‘zini yeb-ichishdan to‘xtatib turishlari lozim bo‘lmaydi. Lekin taomlanmoqchi bo‘lsalar oshkora emas, balki odamlardan xoliroq joyda taomlanishlari afzal.

Savol: Ro‘zador suv bilan mubolag‘ali tarzda istinjo qilsa, bavosil (gemorroy) kasaliga duchor bo‘lganlar o‘sha joylariga dori qo‘yishsa, ro‘za ochiladimi?

Javob: Istinjoda suv, bavosil kasalligida dorilar orqa a’zoning huqna (klizma) qilinadigan joyigacha yetib borsa, ro‘za ochiladi. Yetib bormay, tashqarida qolsa, ochilmaydi. Agar istinjoni mubolag‘a tarzida qilsayu, klizma qilish o‘rnigacha yetib borsa, ro‘zasi ochiladi.

Savol: Ro‘zador odam isitmalab qolsa, ukol qilish natijasida ro‘zasi ochiladimi?

Javob: Hapdori (tabletka) qabul qilish bilan ro‘za ochiladi, yonboshga yoki mushakka ukol qilinsa ochilmaydi. Ro‘zani ochuvchi narsalar odatiy yo‘llardan kiradigan narsalardir (odatiy yo‘llar og‘iz, burun, quloq, va old-orqa jinsiy a’zolardir. Bundan boshqa joydan kirgan narsalar ro‘zani ochmaydi).

Savol: Surma qo‘yish bilan ro‘za ochiladimi?

Javob: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ro‘zador holatlarida surma qo‘yganlar. Surmani ko‘p qo‘yish natijasida halqumida surmaning ta’mini sezsa ham ro‘za ochilmaydi.

Savol: Oshqozon kasalligi bilan og‘rigan ro‘zador bemor zond yutsa bo‘ladimi?

Javob: Zond quruq holatda yutilsa va qaytarib chiqarib olinsa, ro‘za ochilmaydi. Agar biror taomni ipga bog‘lab, yutsa va ipning bir uchi qo‘lida qolsa, ya’ni qaytarib chiqarib olish mumkin bo‘lsa, ro‘za ochilmaydi. Ip uzilib ketsa ro‘za ochiladi.

Savol: Jarohatlarga dori qo‘yilsa ro‘za ochiladimi?

Javob: Fuqaholar ikki turdagi jarohatga dori qo‘yilsa, ro‘za ochiladi deb ittifoq qilishgan:

a) Boshning miyagacha yetib boradigan chuqur jarohati;

b) oshqozonga yetib boradigan jarohat;

Bu ikki jarohat miya bilan oshqozonga bevosita narsa yetib borishiga olib boruvchi jarohatdir. Oshqozon va miyaga yetib boradigan chuqur jarohatga qo‘yilgan dori u joylarga yetib borsa, Abu Hanifa rahmatullohi alayhning nazdida ro‘za ochiladi. Bulardan boshqa jarohatlar, qanday holatda bo‘lishidan qat’i nazar, ro‘zani ochmaydi,chunki bu jarohatlarga qo‘yilgan dorilar to‘g‘ridan-to‘g‘ri oshqozon va miyaga yetib bormaydi. Agar boldirning ichiga dori yetib borsa yoki unga pichoq yo shu kabi narsa sanchib olinsa, tig‘i iligigacha yetib borsa, shak-shubhasiz ro‘za ochilmaydi, chunki u ichkari a’zo hisoblanmaydi.

Savol: Ro‘zadorning ko‘ziga dori quyilsa, ro‘zasi ochiladimi?

Javob: Hanafiy mazhabiga ko‘ra ro‘za ochilmaydi. Lekin boshqa mazhab sohiblari ro‘za ochiladi deyishadi. Tibbiyot sohasining mutaxassislari ham ko‘z orqali burun, og‘iz kabi halqumga yo‘l borligini ta’kidlashadi. Shuning uchun ro‘zador holatda ko‘ziga dori tomizadiganlar buni saharlikdan oldinga va iftorlikdan keyinga kechiktirganlari afzal.

Savol: Issiq kunda ro‘zadorning burni qonab ketsa, qonni to‘xtataman deb boshini tepaga ko‘targani uchun qon ichiga ketib qolsa, ro‘zasi buziladimi?

Javob: Buziladi va qazo lozim bo‘ladi, kafforat vojib bo‘l-maydi. Ro‘zadorning burnidan qon kelib qolsa, qonni to‘xtatishda ro‘zasini buzmaslikka, qonning tomog‘iga ketkazmaslikka harakat qilishi kerak.

Savol: Ro‘zadorligini unutib, qulog‘iga dori tomizsa, ro‘zasi ochiladimi?

Javob: Unutgan bo‘lsa ochilmaydi.

Savol: Yosh bolani erkalab-o‘pish bilan ro‘za ochiladimi?

Javob: Yo‘q. O‘pib-erkalash bilan ro‘za ochilmaydi.

Manba: islom.uz