O‘zbekiston Islom sivilizasiyasi markazi delegasiyasi Turkiyada
O‘zbek va turk xalqlarini azaliy do‘stlik, birodarlik va qardoshlik rishtalari o‘zaro bog‘lab turadi. Shuni ham ta’kidlash joizki, O‘zbekiston va Turkiyani ko‘p qirrali hamkorligi yildan yilga yanada kengayib, yangi bosqichga ko‘tarilyapti. So‘z isboti sifatida aytish mumkinki, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi O‘zbekistondagi Islom sivilizasiyasi markazi delegasiyasi Turkiya Respublikasida bo‘lib turibdi.
Tashrifdan maqsad esa xalqaro madaniy hamkorlikni yanada mustahkamlash va tajriba almashishdir. 15 sentyabr kuni madaniyat va muzey muassasalari uchun innovasion yechimlarni ishlab chiqish bo‘yicha ixtisoslashgan “Outdoors Factory” kompaniyasi hamroxligida Istanbuldagi bir qator zamonaviy muzeylarga sayohat tashkil etildi. Bundan ko‘zlangan asosiy maqsad esa muzeylarda zamonaviy texnologiyalarni joriy etishdagi eng yaxshi amaliyotlarni va ularning madaniy merosni saqlashga ta’sirini o‘rganishdan iborat.
Hozirgi zamonaviy texnologiyalar yordamida madaniy meros va qadriyatlarni keng jamoatchilik, jumladan, yosh avlod uchun qiziqarli tarzda targ‘ib qilishga ham alohida e’tibor qaratildi.
Delegasiya a’zolari Vizantiya davrining qadimiy yerosti inshootlaridan biri bo‘lgan Sherefiye yerosti sardobasi (Şerefiye Sarnıcı) bilan tanishishdi. Bu inshoot imperator Feodosiy II (401–450 y.) davrida Konstantinopolda suv saqlash uchun qurilgan. Hozirgi kunda bu yerda suv ta’minoti tarixi haqida vizual hikoya qiluvchi 3D mepping texnologiyasi asosidagi o‘ziga xos ob’ekt mavjud. Shuningdek, delegasiya hashamatli Ayya Sofiya ibodatxonasi, Ko‘k masjid, To‘pqopi saroyi, qadimgi Efes shahri va Galikarnas maqbarasi kabi mashhur tarixiy yodgorliklarning kichik modellarini namoyish qiluvchi Ochiq osmon ostidagi miniatyuralar muzeyida ham bo‘lishdi. Muzey tashrif buyuruvchilarga bu muhim inshootlarning modellarini bir joyda ko‘rish va tarixga qisqacha sayr qilish imkonini taqdim etadi.
“Deneyap Technology Atölyesi” interaktiv muzeyi bolalar va yoshlar uchun ta’lim dasturining bir qismi bo‘lib, yangi texnologiyalar, dasturlash va sun’iy intellekt yordamida fan va madaniyatni o‘rganishga imkon beradi.
O‘zbekistondagi Islom sivilizasiyasi markazi vakillari muzey ekspozisiyalarida zamonaviy texnologiyalarni joriy etishning madaniy merosni saqlash va uning yangi shakllarini yaratishdagi ahamiyatini alohida ta’kidlashdi.
Muzey rahbarlari va Outdoors Factory rahbari Sinan Turamon bilan o‘tkazilgan muhokamalarda O‘zbekistondagi Islom sivilizasiyasi markazida interaktiv dasturlarni rivojlantirish va tashrif buyuruvchilarni kengroq jalb qilish uchun texnologiyalardan foydalanish masalalari ko‘rib chiqildi.
“Hozirgi zamon madaniy merosni saqlash va ommalashtirish uchun yangi yondashuvlarni talab qiladi. O‘zbekistondagi Islom sivilizasiyasi markazining asosiy vazifasi – boy mazmun bilan to‘ldirilgan va zamonaviy texnologiyalar bilan uyg‘unlashtirilgan kontentlar yaratishdir. Zamonaviy muzeylar faqatgina artefaktlarni saqlash joylari emas, balki tashrif buyuruvchilar bilan interaktiv muloqot qilish uchun faol maydondir. Hurmatli Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan bunyod etilayotgan bu madaniy-gumanitar megaloyihaga bu kabi texnologiyalarni joriy qilish islom madaniy merosini yangi avlod va keng ommaga qiziqarli tarzda taqdim etishda yangi yo‘llarni ochadi”, – dedi Firdavs Abduxoliqov. – “Bu yondashuv ko‘p asrlik an’analarni zamonaviy texnologiyalar orqali saqlash va rivojlantirish yo‘lida muhim qadam bo‘ladi”.
Delegasiyaning Turkiyaga tashrifi O‘zbekistondagi Islom sivilizasiyasi markazi va Istanbul muzeylari o‘rtasidagi hamkorlikni rivojlantirish, shuningdek, madaniyat va innovasiyalar sohasida tajriba almashish uchun yangi imkoniyatlar eshigini ochadi. “Delegasiyaning Istanbulga tashrifi doirasida IRSIKAda media tadbir, shuningdek, qator muzeylarga tashrif, memorandumlar imzolash va O‘zbekistondagi Islom sivilizasiyasi markazi konsepsiyasini yangi mazmun bilan boyitishga ko‘maklashadigan kelishuvlarni tuzish rejalashtirilgan”, – dedi markaz rahbari.
