Ozarbayjon va Armaniston o‘rtasidagi tinchlik har qachongidan ham yaqinroq

Armaniston tashqi ishlar vaziri Ararat Mirzoyan Turkiyaning NTV telekanaliga bergan intervyusida Armaniston va Ozarbayjon o‘rtasida tinchlik kelishuvi loyihasi matni bo‘yicha misli ko‘rilmagan kelishuvga erishilganini ma’lum qildi. Vazirning so‘zlariga ko‘ra, hujjatda tomonlar SSSR parchalangan paytdagi sobiq ittifoq respublikalari chegaralaridagi bir-birining hududiy yaxlitligini o‘zaro tan oladi.
Mirzoyanning qayd etishicha, agar hujjat ratifikasiya qilinsa, kelishuvning bajarilishini nazorat qiluvchi va yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan munozarali vaziyatlarni hal qiluvchi ikki tomonlama komissiya tuzish ko‘zda tutilgan .
" Bu haqiqatan ham tarixiy yutuq. Biz imzolanish joyi va sanasi bo‘yicha maslahatlashuvlarni boshlashga tayyormiz ", - dedi u.
Imzolanish ehtimoli haqidagi savolga javob berar ekan, Mirzoyan bu Armaniston-Ozarbayjon chegarasi yoki istalgan uchinchi davlat bo‘lishi mumkinligini ta’kidladi. Shu bilan birga, u matn bo‘yicha kelishuvga erishgach, Boku bir qator dastlabki shartlarni, jumladan, Armaniston konstitusiyasi va Minsk guruhining roli bo‘yicha talablarni ilgari surganini ta’kidladi.
“ Biz bir kunda ikkita hujjat imzolashni taklif qildik: tinchlik shartnomasi va Minsk guruhini yopish tashabbusi bilan YEXHTga qo‘shma murojaat, chunki kelishuv imzolangan taqdirda uning ahamiyati yo‘qoladi ”, deb tushuntirdi TIV rahbari.
Mirzoyan Yevropa Ittifoqi monitoring missiyasi haqida gapirar ekan, agar tinchlik shartnomasi imzolanib, chegarani delimitasiya qilish jarayoni davom etsa, xalqaro missiyaga ehtiyoj yo‘qolishini ta’kidladi.
Bokuning Armaniston Konstitusiyasiga oid izohlarini sharhlar ekan, Mirzoyan asosiy qonunda Ozarbayjonga qarshi hududiy da’volar yo‘qligini, Mustaqillik Deklarasiyasiga havolalar esa muqaddima xarakterga ega ekanligini ta’kidladi. Shuningdek, u shunday tarixiy formulalar Ozarbayjon Konstitusiyasida ham borligini, unda zamonaviy Armaniston hududiga da’vo qilgan birinchi Ozarbayjon Respublikasi haqida so‘z borligini ta’kidladi.
Biroq, uning so‘zlariga ko‘ra, kelishuv loyihasi bu masalani hal qiladi, chunki unda hududlarni o‘zaro tan olishning aniq formulalari mavjud bo‘lib , u Armaniston Konstitusiyaviy sudining shunga o‘xshash kontekstda ijobiy xulosasini olgan.
Mirzoyan Yerevan transport infratuzilmasini blokdan chiqarishni qo‘llab-quvvatlashini, biroq “ekstraterritorial koridor” tushunchasiga qarshi ekanini ta’kidladi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Armaniston yuklarning erkin va shaffof tranzitini ta’minlash uchun zamonaviy texnologiyalar, jumladan, elektron deklarasiya, skaner va sug‘urtadan foydalanishni taklif qilgan.
" Biz yuklarni temir yo‘l transportidan boshlab, keyin yo‘lovchi tashishga o‘tishni taklif qildik. Bu loyiha Armaniston va Turkiya o‘rtasidagi aloqalarni tiklashga ham olib kelishi mumkin ", - dedi u.
🇹🇷 Mirzoyanning ta’kidlashicha, Anqara bilan muloqot faol: vazirlar, maxsus vakillar, idoralar darajasida uchrashuvlar o‘tkazilmoqda. U qo‘shma loyihalar – Margara-Alijon nazorat-o‘tkazish punkti va Gyumri-Kars yo‘nalishidagi infratuzilmani o‘rganish, shuningdek, Ani ko‘prigini qayta tiklash bo‘yicha muhokamalarni esladi.
Uning so‘zlariga ko‘ra, Armaniston va Turkiya o‘rtasidagi chegaralarning yakuniy normallashishi va ochilishi ham Armaniston-Ozarbayjon kelishuvidagi taraqqiyotga bog‘liq.
“ Ammo biz Turkiya bilan chegarani ochish Ozarbayjon bilan bo‘lgan jarayonga ham ijobiy ta’sir ko‘rsatishiga ishonamiz ”, - deya qo‘shimcha qildi vazir.
Armaniston tashqi ishlar vaziri umumiy global beqarorlik, jumladan, Ukrainadagi urush va Rossiya va G‘arb o‘rtasidagi munosabatlardagi inqirozdan xavotir bildirdi . Uning so‘zlariga ko‘ra, bu fonda mintaqa davlatlari keskinlikni oshirish yoki “barqarorlik oroli”ga aylanishni o‘zlari tanlashi muhim.
" Biz hech qachon tinchlikka bu qadar yaqin bo‘lmaganmiz. Bu imkoniyatdan foydalana olamizmi, degan savol tug‘iladi. O‘z navbatida, Armaniston imkon qadar konstruktiv harakat qilmoqda ", - dedi Mirzoyan.