Grenlandiya akulasi Yer yuzidagi eng uzoq umr ko‘ruvchi umurtqali hayvon unvoniga ega bo‘lib, ayrim vakillari 500 yoshgacha yashashi mumkin. Shimoliy Atlantika va Shimoliy Muz okeanlarining sovuq suvlarida yashovchi bu sirli chuqur dengiz yirtqichi o‘zining ajoyib umr davomiyligi bilan olimlarni hayratga soldi. Uning sekin o‘sish sur’ati va noodatiy biologiyasi uni doimiy tadqiqotlar mavzusiga aylantirdi, bu esa ba’zi turlarning qarish chegaralarini qanday yengib o‘tishini tushunishga yordam bermoqda.
Kopengagen universiteti dengiz biologi Yulius Nilsen rahbarligidagi tadqiqot guruhi Grenlandiya akulalarining uzoq umr ko‘rishini tushunishda muhim yutuqlarga erishdi. Nilsen va uning hamkasblari o‘tkazgan tadqiqot natijasida kamida 272 yoshga teng deb baholangan Grenlandiya akulasi aniqlandi. Ba’zi modellar esa bu akulaning yoshi 500 yoshgacha bo‘lishi mumkinligini ko‘rsatdi.
Bu kashfiyot avvalgi rekordlarni bekor qilib, uzoq vaqt davomida eng uzoq umr ko‘ruvchi umurtqali hayvon hisoblanib kelgan 211 yoshli yoysimon kitning ma’lum umr ko‘rish muddatidan oshib ketdi.
Grenlandiya akulalarining yoshini aniqlash tadqiqotchilar uchun jiddiy qiyinchilik tug‘dirdi. Ko‘plab baliq turlarining yoshini ularning quloqlarida joylashgan otolitlar deb ataladigan kichik kalsiy karbonat tuzilmalaridagi o‘sish qatlamlarini sanash orqali aniqlash mumkin. Bu qatlamlar xuddi daraxt halqalari kabi ishlaydi va o‘sish jarayonini ko‘rsatadi. Biroq, akulalarda bunday quloq toshlari yo‘q, shu sababli an’anaviy yosh aniqlash usullari samarasiz. Bundan tashqari, Grenlandiya akulalarida ohakli tuzilmalar juda kam bo‘lib, bu jarayonni yanada murakkablashtiradi.
Bu to‘siqni yengib o‘tish uchun olimlar boshqa usulga - akulalarning ko‘z gavharlarini o‘rganishga murojaat qilishdi. Ko‘z gavhari shakllanganidan so‘ng o‘zgarmaydigan oqsillardan tashkil topgan bo‘lib, tadqiqotchilar ulardan biologik vaqt belgisi sifatida foydalanishlari mumkin. Eng ichki oqsillar akula hali ona qornida ekanligida rivojlangani sababli, ularning yoshini radiokarbon sanalash usullari yordamida aniqlash mumkin.
Ushbu oqsillarni tahlil qilish orqali, tadqiqotchilar bir nechta Grenlandiya akulalarining yoshini aniqlashga muvaffaq bo‘lishdi va ularning g‘ayrioddiy uzoq umr ko‘rishini tasdiqladilar.
Matnda xatolik topsangiz, o‘sha xatoni belgilab, bizga jo‘nating (Ctrl + Enter)
“UzAuto Motors” 2025 йил 21 июлдан бошлаб мижозларга Chevrolet Onix, Tracker ва Damas моделдаги автомобилларни янги шартларда харид қилиш имконини тақдим этмоқда.
Арманистон Бош вазири Никол Пашинян Қорабоғ масаласида ўзининг сиёсий қарорини кеч қабул қилганини тан олди. Унинг таъкидлашича, мазкур қадамда кечикканлик минтақавий зиддиятларни чуқурлаштирди.
Фаластин Соғлиқни сақлаш вазирлигининг маълум қилишича, муҳосарадаги Ғазо секторида сўнгги 24 соат давомида очлик ва кам овқатланиш оқибатида 18 киши ҳалок бўлди.
Украина президенти Владимир Зеленскийнинг маълум қилишича, ўтган тун давомида Украина шаҳарлари ва аҳоли пунктларига 420 дан ортиқ дрон ва 20 тадан ортиқ ракета билан ҳужум қилинган. Ҳужумлар натижасида 2 киши ҳалок бўлган, 15 киши яраланган.
Суриянинг Эс-Сувейда вилоятида друзлар қўмондони Ҳикмат ал-Ҳижрига қарашли кучлар томонидан наслдан-насл яшаб келган уйларидан мажбуран чиқарилган бедуин араб оилаларининг бир қисми эвакуация қилинди.
Исроил армиясининг амалдаги ва собиқ ҳарбийлари The Wall Street Journal нашрига маълум қилишича, Исроил аскарлари Ғазо секторида гуманитар ёрдам тарқатиш пункти яқинида оқ байроқ кўтариб турган палестинлик фуқароларга нисбатан ўқ узганини тан олди.
16 июл куни Исроил ҳарбий самолётлари Сурия пойтахти Дамашқдаги муҳим объектларга — Мудофаа вазирлиги, Ҳарбий штаб ва Президент саройи атрофига зарба берди. Бу ҳужум оддий ҳаво зарбаси эмас эди — бу аниқ сиёсий стратегиянинг давомидир.
Болгарияда дипломатнинг машинасига ортилган 200 килограммдан зиёд гиёвандлик моддаси мусодара қилинди. Таъкидланишича, мамлакат тарихида бунчалик йирик наркотик партияси биринчи марта фош қилинди.
АҚШнинг Исроилдаги элчиси Майк Хакаби Исроил ҳукуматининг масиҳий ташкилотлар ва уларнинг хорижий ходимларига нисбатан ҳаракатларидан жиддий норозилик билдирди.
Санкциялар таркибига қурол етказиб беришни тўхтатиш, ҳарбий ҳамкорлини якунлаш, суд орқали жавобгарликни кучайтириш, шунингдек, Исроил компанияларга нисбатан иқтосодий чекловлар жорий этиш каби бандлар киради.